هر يک از شش عضله خارجى چشم اعمال اصلى (عمل اوليه) و اعمال فرعى (اعمال ثانويه) دارند (جدول اعمال عضلات چشم). بسته به موقعيت کره چشم اعمال فوق تقويت و تضعيف مىشود. مثلاً عضله رکتوس فوقانى در موقعيت ابداکشن چشم، مىتواند چشم را بيشتر به بالا ببرد ولى عضله مايل تحتانى در موقعيت اداکشن، چشم را بيشتر به بالا حرکت مىدهد، همچنانکه قدرت عضله مايل تحتانى جهت اکستورشن، در وضعيت ابداکشن چشم و قدرت عضله رکتوس فوقانى جهت اينتورشن، در وضعيت ادداکشن چشم، در حداکثر است.
جدول اعمال عضلات چشم
Secondary Actions
Primary Action
Muscle
None
Abduction
lateral rectus
None
Adduction
Medial rectus
Adduction, intorsion
Elevation
Superior rectus
Adduction,extorsion
depression
inferior rectus
Depression, abduction
intorsion
Superior oblique
Elevation, abduction
Extorsion
Inferior oblique
ميدان عمل عضله جهتى از نگاه است که عضله بيشترين نيروى انقباضى خود را بهعنوان آگونيست دارد. هرگاه سر و چشمها در وضعيت اوليه نگاه (Primary Position) قرار دارند. بر طبق قانون شرينگتون، عضلات سينرژيست عضلانى هستند که ميدان عمل يکسان داشته باشند (مثلاً رکتوس فوقانى و مايل تحتانى در حرکت چشم به بالا) و عضلات آنتاگونيست عضلانى هستند که ميدان عمل متضاد داشته باشند (مثلاً رکتوس فوقانى و مايل تحتانى در اينتورشن و اکستورشن).
بر طبق قانون هرينگ براى حرکت هر دو چشم در يک جهت بايد عضلات هماهنگ مربوطه امواج عصبى يکسانى دريافت کنند. عضلاتى از دو چشم را که در جهتى از نگاه با هم عمل مىکنند عضلات همراه (.Yoke M) مىنامند (جدول عضلات همراه در موقعيتهاى اصلى نگاه)، مثلاً رکتوس خارجى چشم راست و رکتوس داخلى چشم چپ در نگاه به راست (و برعکس)، رکتوس فوقانى راست و مايل تحتانى چپ در نگاه به بالا و راست (و برعکس) يا رکتوس تحتانى راست و مايل فوقانى چپ در نگاه به پائين و راست (و برعکس) عضلات همراه براى هم هستند. همچنين بر طبق قانون هرينگ انحراف ثانويه هميشه بيشتر از انحراف اوليه است بهعنوان مثال وقتى عضله رکتوس خارجى چشم راست فلج باشد اگر فرد با چشم چپ فيکس کند (انحراف اوليه)، تحريکات عصبى برابر در دو چشم نمىتواند مانع از ازوتروپى خفيف چشم راست شود ولى اگر فرد با چشم راست فلج فيکس کند (انحراف ثانويه) جهت حفظ اين چشم در اين موقعيت، نياز به تحريک عصبى فراوان در اين چشم دارد که نتيجه اين تحريک شديد انحراف شديد چشم چپ سالم به داخل است (Overshoot) لذا انحراف ثانويه (چشم سالم) بيش از انحراف اوليه (چشم فلج) مىباشد.
جدول عضلات همراه در موقعيتهاى اصلى نگاه
RSR and LIO
Eyes up and right
LSR and RIO
Eyes up and left
RLR and LMR
Eyes right
LLR and RMR
Eyes left
RIR and LSO
Eyes down and right
LIR and RSO
Eyes down and left
در ۴ ماه اول زندگى بهعلت نارسى سيستم عصبى - عضلاني، انحراف چشم نادر نيست (بهويژه بهسمت داخل که احتمالاً از نارسى سيستم تطابق - همگرائى ناشى مىشود). کمکم با بهبود حدت بينائى و بلوغ سيستم اکولوموتور اين انحرافات رفع مىشوند. بقاء اين انحرافات بعد از ۲ ماهگى نياز به بررسى چشمپزشکى دارد.