|
هپاتيت التهاب کبد است که علل متعددى دارد. شايع‌ترين آنها ويروس‌هاى A، B، C و الکل است. عللى که شيوع کمترى دارند عبارتند از: ساير ويروس‌ها (اپشتين بار، تب زرد، سايتومگالو ويروس)، باکترى‌ها (سل، استرپتوکوک)، قارچ‌ها (هيستوپلاسموز)، انگل‌هاى تک‌ياخته‌اى (بيمارى آميبي، مالاريا، توکسوپلاسموز)، کرم‌ها (شيستوزمياز)، اسپيروکت‌ها (ليتوسپيروز، سيفليس) و داروها. التهاب کبد ممکن است حاد يا مزمن باشد.
|
|
|
|
|
|
|
اين بيمارى شديداً عفونى است و مسئول بروز همه‌گيرى منطقه‌اى 'زردى عفوني' است. ابتلاء به اين بيمارى در اثر تماس با مدفوع آلوده ايجاد مى‌شود و معمولاً از طريق غذا يا آب آلوده گسترش مى‌يابد. خوردن جانوران صدفدار آلوده به‌شکل خام اغلب باعث بروز اين بيمارى مى‌شود. دورهٔ نهفته آن بين دو تا شش هفته است. دورهٔ سرايت عفونت از دو تا سه هفته قبل تا مدت کوتاهى کبد بعد از بروز علائم التهاب کبد طول مى‌کشد.
|
|
|
التهاب کبد از يک بيمارى جزئى شبيه آنفلوانزا تا يک نارسائى کبد شديد و کشنده متغير است. در زمان هر حملهٔ حاد التهاب کبد ممکن است دچار ضعف، بى‌اشتهائي، بى‌حالي، تب، تهوع، و استفراغ شويد. اگر ترشح صفرا به خارج به‌علت تورم کبد مختل شود، زردي، کم‌رنگى مدفوع و ادرار تيره نيز ممکن است ايجاد شود (مبحث زردى را مشاهده کنيد). جالب توجه است که زردى اغلب بعد از فروکش کردن ساير علائم به حداکثر خود مى‌رسد. زردى معمولاً دو تا چهار هفته طول مى‌کشد. التهاب کبد نوع A باعث التهاب کبدى مزمن و پديد آمدن حالت ناقل مزمن (دورهٔ طولانى سرايت عفونت) نمى‌شود.
|
|
|
|
|
مانند هر بيمارى وخيم ديگر هرگاه به‌وجود زردى شک کرديد، بايد به پزشک مراجعه کنيد. او آزمايش‌هائى را براى تشخيص التهاب کبدى ويروسى درخواست خواهد کرد. اگرچه درمان خاصى براى التهاب کبدى ويروسى وجود ندارد، ولى رد کردن ساير علل زردى که قابل درمان هستند، اهميت دارد. تا زمانى که احساس ضعف مى‌کنيد، فعاليت‌هاى خود را محدود سازيد ولى دليل قابل قبولى براى استراحت در بستر وجود ندارد. تا برطرف شدن زردى و قابليت سرايت عفونت سرکار خود نرويد.
|
|
|
بايد در رعايت نظافت دقيق باشيد تا از گسترش عفونت به ديگر افراد در داخل يا خارج خانواده خود پيشگيرى کنيد. در صورت امکان از ظروف، حمام و دستشوئى مشترک با ديگران استفاده نکنيد. در اکثر موارد بهبودى کامل است و شما بعداً براى تمام عمر ايمن خواهيد شد.
|
|
|
|
|
تصور مى‌شود که انتقال ويروس التهاب کبدى نوع B عمدتاً از طريق آلودگى با خون افراد مبتلا انجام مى‌گيرد، به همين دليل وقوع اين بيمارى اغلب در ميان مصرف‌کنندگان داروهاى مخدر و ريوى و افرادى که چند شريک جنسى دارند، ديده مى‌شود. در حال حاضر در کشورهاى توسعه يافته سرايت از راه انتقال خون نادر است زيرا کليهٔ خون‌هاى ذخيره شده مورد آزمايش قرار مى‌گيرند. دورهٔ نهفتهٔ اين بيمارى ۶ تا ۲۵ هفته است.
|
|
|
اين بيمارى بسيار وخيم‌تر از التهاب کبدى نوع A است زيرا ۵ تا ۱۰ درصد بيماران خودبه‌خود بهبود نمى‌يابند و به‌شکل وخيم‌ترى به‌نام التهاب کبدى مزمن تبديل مى‌شوند. علائم شبيه التهاب کبدى نوع A است ولى شديدتر و طولانى‌تر است. ممکن است بدون داشتن علائم به اين عفونت مبتلا شد که به آن 'حالت ناقل مزمن' گفته مى‌شود. اگر ناقل هستيد، پزشک در مورد چگونگى پيشگيرى از انتقال التهاب کبدى به ديگران شما را راهنمائى خواهد کرد.
|
|
|
|
|
درمان التهاب کبدى نوع B مانند التهاب کبدى نوع A است. واکسن زدن (مايه کوبي) عليه التهاب کبدى نوع B امکان‌پذير است و کليهٔ افراد پرخطر بايد به اين طريق محافظت شوند (براى توضيح در مورد افرادى که در خطر ابتلاء به التهاب کبدى نوع B هستند به مبحث واکسن هپاتيت B مراجعه کنيد).
|
|
|
|
|
خصوصيات ويروس التهاب کبدى نوع C که قبلاً به ويروس التهاب کبدى نه A نه B معروف بود در حال حاضر مشخص شده است. اين ويروس از طريق خون آلوده و تماس جنسى منتقل مى‌شود. سرايت از طريق انتقال خون در حال حاضر نادر است، زيرا روش‌هاى آزمايشگاهى جديد ويروس را با اطمينان در خون اهدائى شناسائى مى‌کند. علائم شبيه التهاب کبدى نوع B ولى خفيف‌تر است و ممکن است با زردى همراه نباشد.
|
|
|
|
|
در ۵ تا ۱۰ درصد موارد التهاب کبدى نوع B و تقريباً نيمى از موارد التهاب کبدى نوع C، عفونت ويروسى در کبد باقى مى‌ماند و منجر به التهاب کبدى مزمن مى‌شود که ممکن است دو شکل داشته باشد: التهاب کبدى مزمن مستمر و التهاب کبدى مزمن فعال. التهاب کبدى مزمن مستمر ممکن است هيچ علامتى نداشته يا تنها با علائم مبهمى همراه باشد. اين بيمارى نهايتاً برطرف مى‌شود و معمولاً درمانى نياز ندارد.
|
|
|
در التهاب کبدى مزمن فعال، التهاب کبدى وخيم‌تر است و اغلب منجر به نارسائى کبدي، تشمع کبدي، يا سرطان کبد مى‌شود. علائم در افراد مختلف فرق مى‌کند. حملات متناوب و بروز علائمى مشابه التهاب کبدى حاد همراه با زردى و دردهاى مفصلى ممکن است ايجاد شود.
|
|
|
|
|
التهاب کبدى مزمن در افراد به‌طور نادر ممکن است در اثر داروها (مثل متيل دوپا، ايزونيازيد، استامينوفن) ايجاد شود؛ قطع اين داروها معمولاً پيشرفت التهاب کبدى را متوقف مى‌کند، در مواردى که بيمارى در اثر عفونت ويروسى ايجاد مى‌شود، درمان باکورتيکواستروئيدها يا داروى سرکوب‌کنندهٔ ايمنى آزاتيوپرين (Azthioprine)، ممکن است مؤثر باشد. برخى از بررسى‌هاى اخير نشانگر آن است که آلفا اينترفرون (Alpha Interferon)، مى‌تواند سير پيشرفت التهاب کبدى مزمن را کند يا حتى متوقف سازد.
|
