اين کيستها بيرونزدگى پوشش سينوويوم هستند که معمولاً بهطور تدريجى شکل مىگيرند اما کشيدگى ناگهانى و شديد يک مفصل ممکن است باعث بيرونزدگى سينوويوم از بين رشتههاى ليگامان، بشود. اکثر گانگليونها از مفصل مچ دست بهوجود مىآيند و اگر گانگليون در بيش از يک سطح بافت فيبرو برجسته شود نماى ساعت شنى بهخود مىگيرد. درمان گانگليون تنها هنگامى که خود بيمار اصرار به درمان دارد، انديکاسيون مىيابد. ابتدا مىتوان گانگليون را با يک سوزن درشت تخليه کرده و تريامسينولون بهداخل آن تزريق کرد. در بسيارى از موارد همين درمان کفايت مىکند.
- نکته:
گانگليونهاى غلاف فلکسورى انگشتان که خارج از مرکز قرار گرفتهاند بهعلت احتمال آسيب به عصب و شريان نبايد با سوزن تخليه شوند.
- نکته:
قبل از درآوردن کامل يک گانگليون انجام تست آلن (Allenُs test) الزامى است.
کيستهاى انکلوزيونى و گرانولوماى جسم خارجى
نحوهٔ پديدآمدن کيستهاى انکلوزيونى بدينقرار است که در پى آسيب و صدمه به اپىتليال طى يک تروما، ممکن است سلولهاى زندهاى از اپىتليال در عمق پوست، در بافت چربى و حتى در استخوان قرار گيرند. اين سلولها رشد کرده، کراتينيزه شده و در يک کيست تجمع مىيابند. در هنگام جراحى کيست انکلوزيونى بهشکل دانهٔ مرواريد ديده مىشود و اگر بهطور کامل خارج شود، عود نخواهد کرد.
گرانولوماى جسم خارجى در واقع يک بافت گرانولاسيونى است که اطراف جسم خارجى وارد شده به بافت، تشکيل مىشود. جهت درمان بهتر است آن را تخليه و درناژ نمود.
نوروما متعاقب تروما
اين ضايعات تنها هنگام دردناکبودن درمان مىشوند. توضيحات بيشتر در مبحث جراحى اعصاب آمده است.
گزانتوما (تومور سلول ژانت بافت نرم)
اين تومورها از غلاف فيبروز فلکسورى و يا ليگامانهاى جانبى يا فاسيا بهوجود مىآيند. رشد اين تومورها آهسته بوده و از نظر ظاهرى بدون درد، سفت و مولتىندولار مىباشند. گزانتوماها در عين خوشخيمى ممکن است به اطراف دستاندازى بکنند. براى جلوگيرى از عود بايد دقت کرد تا تمام تومور کاملاً خارج شود.
انکندروما در حدود ۹۰% از تومورهاى واقعى استخوانهاى دست را تشکيل مىدهد و بهصورت مناطق ليتيک استخوانى همراه با نقاط کلسيفيه که اغلب در بندهاى پروگزيمال انگشتان و نيمهٔ ديستال متاکارپها ديده مىشود، تظاهر مىيابد.
- نکته:
معمولاً مچ دست گرفتار نمىشود.
کيستهاى آنوريسمى استخوان و تومور سلول ژانت استخوان، همه تظاهرات مشابهى دارند. درمان بهصورت تخليهٔ ضايعه بهوسيلهٔ کورت و پرکردن آن با پيوند استخوانى است.
ليپوم
تنها نکته قابل ذکر اينکه معمولاً در سطح قدامى کف دست يا انگشت بهوجود مىآيد. درمان خارجکردن آن است.
نوروفيبروما و شوانوما
نوروفيبروما معمولاً متعدد بوده (فون رکلين - هاوزن) و از غلاف عصب بهوجود مىآيد. اکثر مواقع بدون علامت بوده و بيشتر اوقات انديکاسيون خارج کردن آن حفظ زيبائى است. اما چنانچه سرعت رشد ضايعات زياد باشد، احتمال بدخيمى وجود دارد و اکسيزيون وسيعترين بايد مدنظر قرار گيرد. شوانوما شبيه به آن بوده اما معمولاً منفرد است و درد بسيار زيادى دارد.
همانژيوما
همانژيوماهاى توتفرنگى شکل در نوزادان معمولاً بعد از دورهٔ رشد سريع نوزاد پسرفت مىکنند.
- نکته:
بهدليل فوق، همانژيوم در نوزادان را نبايد تحت راديوتراپى قرار داد و تنها در صورت شديدبودن رشد همانژيوم مىتوان از يک دورهٔ کورتيکواستروئيد استفاده کرد.
در افراد بزرگتر (و گاهى اوقات در نوزادان) تنها راه درمان اين ضايعه جراحى است. همانژيومهاى کاورنوس معمولاً به بافتهاى اطراف دستاندازى مىکنند.
اين تومور بهطور اوليه مىتواند در پوست، چربى يا عضله بهوجود مىآيد.
کراتوزاکتينيک و بيمارى بوون
ضايعات بوون معمولاً در پشت دست افرادى که زياد در معرض نور خورشيد قرار دارند ايجاد مىشود. شکل ضايعه بهصورت نواحى شبيه خال، هيپرکراتوتيک، قرمز و همراه پوسته ريزى است. هردوى ضايعات بهخوبى به محلول ۵-۲% فلورواوراسيل در پروپيلن گليکول جواب مىدهند.
تومور گلوموس
شانتهاى شريانى - وريدى که تنظيمکنندهٔ دماى پوست نيز هستند، توسط رشتههاى عصبى فاقد ميلين کنترل مىشوند. تومورگلوموس از اين اعصاب و عروق خونى منشاء مىگيرد. در ۵۰% موارد بدون نشانه بوده و بدترين محل ايجاد آن (از نظر درد) زير ناخن است. درمان خارجکردن تومور مىباشد.