حیوانات و پرندگان

- شب اسم حشرات و جانوران موذى را نبايد آورد چون ممکن است پيدا بشوند.

- رتيل کسى را بزند جفت او مى‌رود بالاى در خانه انتظار مى‌کشد تا وقتى که نعش آنکس را از در بيرون مى‌برند خودش را روى تابوت بيندازد.

- براى جلوگيرى از ساس هرگاه يکى از آنها را بگيرند و بسوزانند باقى ساس‌ها مى‌ترسند و فرار مى‌کنند.

- آدم که شپش بخورد ميمون مى‌شود.

- افعى را با دست چپ بگيرند نمى‌زند.

- وقت تحويل نوروز خرخاکى در دست بگيرند خوش آيند است.

- اگر دو آجر نديده را در جاى نم‌ناک روى هم بگذارند از آن عقرب توليد مى‌شود.

- عنکبوت جلو هر کس بيايد پولدار مى‌شود.

- سالى که مگس و گنجشک زياد باشد در آن سال ناخوشى نمى‌آيد.

- يک وجب از سر مار و يک وجب از دم مار بزنند و ميانش را پخته بخورند براى قوت کمر خوب است و زهرمار به آنکس کارگر نمى‌شود.

- براى آنکه مار و عقرب و رتيل را دور کنند اين افسوس را بلند مى‌خوانند: اعوذب برب السها و السيهه من شر کل عقرب و رتيلا وحية شجاً شجاً قرنياً قرنياً يا نوح و سه‌بار دو دست را محکم به هم مى‌زنند و معتقدند که تا هر جا صداى دست برود مار و عقرب از آنجا نمى‌توانند بگذرند ^(۱).

(۱) . پس فريضه است سروش پشت بر خواندن تا (آن) شب از همه آفتاب‌ها ايمن باشد و خرف‌تر و مار کژدم بر وى گزندى نتواند کردن.

به هر خانه که شب سروش پشت بخوانند باد بدان خانه دمد شب در آن خانه از دزدان و بدان و ديوان چيزى بد نتوانند کرد.

سروش تا آن روز آن خانه نگاه مى‌دارد.

- يک بال مگس درد است و يکيش شفا، وقتى که در خوراک مى‌افتد بال شفا را بالا مى‌گيرد بايد بال شفا را نيز در آن غذا فرو ببريد و بعد غذا را بخورند تا ضررى نبينند.

- هرکس قورباغه را بکشد دستش بى‌نمک مى‌شود.

- مار که دنبال کسى بکند بايد آنکس از هفت جوى آب بگذرد.

- مار سفيد صاحب خانه است نبايد کشت.

- زنبور را بخواهند از اطاق بيرون کنند مى‌گويند: سير و سرکه.

- لاک پشت:

ابراهيم را دشمنانش وعده گرفتند و لاى‌ پلو سگ گذاشتند، ابراهيم که از در وارد مى‌شود مى‌گويد؛ چخه! و سگ از لاى پلو زنده شده فرار مى‌کند. صاحب‌خانه از زور خجالت مى‌رود خودش را زير لاوک پنهان مى‌کند، وقتى مى‌روند او را پيدا کنند لاوک به پشت او چسبيده بوده.

- کبوتر يا کريم در خانه باشد خوب است.

- صبح ديدن هدهد و روباه خوب است.

- صبح ديدن کلاغ و کبک بد است هرگاه دو کلاغ ببينند شگون دارد.

- جغد را که به بينند بايد بگويند: ميمنت خانم خوش‌آمدى عروسى است.

- جغد گريه بکند خوش يمن است و خنده بکند بديمن است.

- مرغى که تخم دو زرده بکند آمد نيامد دارد.

- خروس که بى‌وقت بخواند بايد کشت يا بخشيد وگرنه صاحب آن مى‌ميرد. به ورايت ديگر بنده آزاد کن است.

- خروس سفيد را نبايد کشت فرشته است.

- مرغ پر تکان دهد بار مى‌آيد.

- نگه داشتن طوطى آمد نيامد دارد.

- کلاغ که صبح زود غارغار بکند خبر از راه دور مى‌رسد و يا مسافر مى‌آيد بايد بگويند: خوش خبر باشى کاغذ از مسافر مى‌آيد.

- مرغ و گوسفند را نبايد غروب کشت چون آهشان گير است.

- بلبل در سال هفت بچه مى‌گذارد يکى از آنها بلبل مى‌شود و باقى ديگر سسک مى‌شوند.

- مرغى که کرچ مى‌شود يک پر او را از سوراخ بينى‌اش مى‌گذرانند.

- لانهٔ سبز قبا را نبايد خراب کرد.

- جغد سر راه کسى را ببرد بديمن است.

- اگر گنجشگ را زياد چنگ مالى بکنند و به آن دست بزنند و يا ماچ بکنند گربه او را مى‌گيرد.

- مرغ و ماکيان که در خانه باشند خوب است چون هرگاه قضا بلا متوجه يک نفر از اهل خانه بشود به جان آن مى‌خورد و بايد هميشه آنها را سير نگه داشت.

- ابابيل خوراکش باد است.

- لانهٔ چلچله را هر کس خراب بکند سر سال مى‌ميرد.

- کبوتر در شيروانى و سقف لانه بگذارد ثواب دارد.

- مرغ حق:

با خواهرش سر ارث دعوايش مى‌شود چون او مى‌خواسته دو بهره ببرد و يکى بدهد به خواهرش ولى خواهرش قهر کرده فرار مى‌نمايد و برادرش مرغ حق مى‌شود و از آن‌وقت به انتظار خواهرش مى‌گويد: بى‌بى‌جون دو تا تو يکى من.

- گنجشک:

مى‌گويند که جيک‌جيک اين حيوان نفرين به فاطمه‌زهرا است به اين جهت مستحسن است که گنجشک را آزار بدهند و لانه‌اش را به هم بزنند و بچه‌اش را بگيرند و به دست اطفال بسپارند.

- خروس و کبوتر که صبح مى‌خوانند با خدا مناجات مى‌کنند.

- ديدن اسب سفيد مراد است.

- نگه داشتن گور خر بديمن است.

- خون سگ و گربه شوم است.

- خرگوش در خانه باشد آمد نيامد دارد.

- سگ هفت جان دارد.

- گربه که جلو در دست و رو بشويد مهمان مى‌آيد.

- گربه که رو به کسى خودش را بخاراند غم به دل آنکس مى‌آيد.

- گربه مرده را بادى از ديوار خانه بيرون انداخت.

- آب که به گربه بپاشند پشت دست زگيل در مى‌آورد.

- گربه سياه جن است هر کس به او آزار برساند غشى مى‌شود.

- گربه به خانه عادت مى‌گيرد و سگ به صاحبش.

- هوا که آفتاب باشد و باران بيايد نشان اين است که گرگ مى‌زايد.

- گرگ از آدم لخت مى‌ترسد.

- کينه شترى تا چهل سال طول مى‌کشد.

- کفتار:

'معروف است که براى صيد کفتار دفى و سازى نزديک سوراخ آن برند و يا دو سنگ بر هم زنند و يکى با لحنى مطرب همى ‌گويد: کفتار در خانه است؟ و ديگرى جواب دهد: کفتار در خانه نيست و کم‌کم سوراخ را فراخ کرده دست و پاى کفتار بربندد' .

- فيل هميشه ياد هندوستان را مى‌کند به اين جهت بايد مدام کلنگ به سر او بزنند.

- شتر:

يکى از مهمانان حضرت ابراهيم از او مى‌رنجد. از جانب خدا ندا مى‌رسد که چرا مهمان را رنجانيدي؟ حضرت برخاسته دنبال مهمان مى‌رود و او را سوار شتر مى‌بيند و با شتر او را بلند کرده روى دوشش مى‌گذارد، در ميان راه شتر ادرارش مى‌گيرد و اين وقت ملکى آلت تناسل او را به عقب منحرف مى‌کند تا حضرت آلوده نشود.

(صادق هدايت ـ نيرنگستان)