| صحنه‌پردازى از آنجا آغاز مى‌شود که نيازهاى تصويرنامه و الهامات کارگردان مورد بررسى قرار مى‌گيرند. صحنه‌پردازى هنگامى موفق خواهد بود که اين عوامل با امکانات، زمان و بودجهٔ موجود سازگار باشد. متخصصين اين حرفه، به اتفاق معتقد هستند که نتايج مطلوب از مجموع متناسب خلاقيت و برنامه‌ريزى صحيح به‌دست مى‌آيد. ناگفته نماند که طراحان صحنهٔ تلويزيونى توانسته‌اند با کاربرد ماهرانه و باز استفاده از مواد موجود، صحنه‌هاى بسيار زيبا و مناسبى را خلق کنند.
|
|
| برنامه‌ريزى صحنه‌پردازى تلويزيونى با تبادل‌نظر کارگردان و طراح صحنه آغاز مى‌شود. در اين گفتگو‌ها، با استفاده از طرح‌ها، نقشه‌ها و مقاطع صحنه‌ها، انديشه‌هاى توليدى جنبهٔ عملى يافته و در مورد عواملى چون هزينه، ساعت کار و موارد مورد نياز تصميم‌گيرى مى‌شود.
|
|
| البته در برنامه‌هاى سنگين‌تر، متخصصين مختلفى با يکديگر همکارى کرده و مسائل متنوعى را بررسى مى‌کنند: از جمله امکان پرداخت نماها براى دوربين‌هاى صحنه، حرکات و اجراء بازيگر، مسائل مربوط به نورپردازي، صدابرداري، پرداخت حرکت دوربين‌ها، گريم و نيازهاى فني. بديهى است در چنين همکارى نزديکى که بين گروه‌هاى مستقل داخلى انجام مى‌گيرد، روحيه و کار گروهى از ضروريات است.
|
|
|
|
|
|
| در اکثر سازمان‌هاى تلويزيونى نقشهٔ استوديوهاى مختلف به صورت چاپ شده موجود است، اين نقشه‌ها نمايش‌گر چگونگى فيزيکى استوديو هستند. به‌طور مثال، در نقشهٔ استوديو، خروجى و ورودى‌هاى استوديو، امکانات تعبيه شده در آن براى خروجى صدا و تصوير دوربين‌ها، سيکلو (پرده)هاى اطراف، محل انبار وسايل فنى و مکان‌هاى دايمى استقرار صحنه‌ها مشخص مى‌شوند. مقياس اين نقشه‌ها معمولاً ۵۰/۱ است که به دو صورت وجود دارند: هر متر برابر با ۲ سانتى‌متر يا هر فوت برابر با ۴/۱ اينچ.
|
|
|
|
| نقشهٔ صحنه عبارت است از نقشهٔ کلى صحنه با رسم خطوط پيرامونى آن و مشخص کردن طرح‌هاى اصلى چون پنجره‌ها، درها و راه‌پله‌ها. با جابه‌جا کردن بريده مقواهاى کوچکى که به جاى اثاثيهٔ صحنه استفاده مى‌شوند مى‌توان ضمن تعيين بهترين موقعيت آنها در فضاى استوديو، وضعيت دوربين‌ها، بوم‌هاى صدا و نورپردازى را نيز مشخص کرد.
|
|
| معمولاً شکل‌هاى استاندارد به‌صورت سمبل واحدهاى صحنه، مبلمان و غيره به اين نقشه اضافه مى‌شود تا منظرهٔ هوائى صحنه کامل شود. بعد از تصويب نهائي، نقشهٔ صحنه تکثير و بين کارگردان برنامه، کارگردان فنى و نورپرداز، کارگاه ساخت دکور و هر کس که به آن نياز داشته باشد توزيع مى‌شود.
|
|
| نقشهٔ دوربين (نقشهٔ برنامه)
|
|
| نقشهٔ دوربين مرحلهٔ بعدى در مسير تکميل نقشهٔ صحنه است و در برنامه‌هاى پيچيده و برنامه‌ريزى شده، براى ارزيابى و محاسبهٔ نماها و به‌عنوان راهنماى تعيين موقعيت دوربين‌ها توسط کارگردان به‌کار مى‌رود.
|
|
|
|
| نورپرداز با قرار دادن طلق شفاف راهنماى خود روى نقشهٔ صحنه که نحوهٔ قرارگيرى نورهاى آويزان، ريل، چراغ‌ها، گيره‌ها و پريز‌هاى برق را نشان مى‌‌دهد مقدمات طرح نورى خود را آماده مى‌کند. سپس چگونگى و نوع چراغ‌هاى مورد نياز جلوه‌هاى نورى را با توجه به مکانيسم‌هاى مختلف توليد برنامه تعيين مى‌کند.
|
|
| نحوهٔ قرارگيرى وسايل و اشياء صحنه
|
|
| ممکن است نقشه‌هاى بزرگ‌ترى وجود داشته باشند که چگونگى صحنه‌آرائى و اشياء اصلى صحنه را که در ليست اشياء صحنه ذکر شده، نشان دهند.
|
|
|
|
| مقاطع صحنه به‌طور هم‌زمان با نقشهٔ صحنه و با ابعاد مشابه تهيه شده و نماى جانبى از جزئيات سطح، پرداخت و ابعاد تمامى سطوح عمومى صحنه مانند ديوارها، درها، پنجره‌ها و ستون‌ها را به‌نمايش مى‌گذارد. اين مقاطع نه فقط به‌عنوان راهنما در ساخت و تزئين صحنه به‌کار مى‌روند بلکه به ما در متصور کردن صحنهٔ سه‌بُعدى در استوديو کمک مى‌کنند.
|
|
| اگر اين مقاطع از مقواهاى نازک بريده شوند آنها را مى‌توان روى نقشهٔ صحنه قرار داد و مدل ساده‌اى از صحنه تهيه کرد. اين مدل‌ها به‌ويژه در موقعيت‌هاى پيچيده بسيار مفيد است و در جهت تکوين شکل ظاهرى صحنهٔ نهائى براى کارگردان، بازيگران، متخصصين و افراد صحنه اهميت فراوان دارند. يک نماياب کوچک، کارگردان را قادر مى‌سازد مواضع دوربين‌ها و حتى نماهاى موردنظر خود را انتخاب کند.
|
