|
|
| |
نام فارسى |
|
آمينوفيلين (تئوفيلين اتيلن دياميد) |
|
|
| |
نام انگليسى |
|
AMINOPHYLLINE (Theophylline ethylenediamine) |
|
|
| |
نام تجارى دارو |
|
Amoline, Phyllocontin, Somophyline, Truphylline |
|
|
| |
گروه دارويى |
|
ضدآسم / ضد اسپاسم |
|
|
| |
گروه شيميايى دارو |
|
گزانتين، اتيلن دياميد |
|
|
| |
مكانيسم اثر |
|
با مهار فسفودى استراز باعث شل‌شدن عضلات صاف دستگاه تنفسى مي‌شود، cAMP را افزايش مي‌دهد. |
|
|
| |
موارد مصرف |
|
آسم برونشيال، اسپاسم برونشيال، كورپولمونال، درمان كمكى در آپنه كودكان. |
|
|
| |
ميزان مصرف |
|
برونكواسپاسم (اسپاسم برونشيال):
بالغين بدون سابقه مصرف تئوفيلين: ابتدا 6mg/Kg از راه وريدى به‌صورت آهسته (با سرعت كمتر از 25mg/min) تزريق و سپس تزريق دوز نگهدارنده انجام مي‌شود.
دوز نگهدارنده در بالغين غيرسيگاري: 0/7mg/kg در ساعت از راه وريدى به‌مدت 12 ساعت و سپس 0/5mg/kg در ساعت تجويز مي‌شود. در بالغين سيگارى 8mg/kg در ساعت از راه وريدى به‌مدت 12 ساعت و سپس 0/8mg/kg در ساعت تجويز مي‌شود.
در بيماران مسن و بالغين مبتلا به كورپولمونال: 0/6mg/kg در ساعت از راه تزريق وريدى به‌مدت 12 ساعت. سپس 0/3mg/kg براى هرساعت تجويز مي‌شود.
بيمارانى كه تحت درمان با تئوفيلين بوده‌اند: درصورتى كه آخرين نوبت مصرف آنها چند ساعت پيش بوده و داراى سطح دارويى كافى در خون هستند نياز به دوز ابتدائى نيست و فقط دوز نگهدارنده را ادامه دهيد.
كودكان 16-9 سال: 1mg/kg در ساعت از راه وريدى به‌مدت 12 ساعت سپس 0/8mg/kg در ساعت از راه وريدى تزريق شود.
6 ماه تا 9 سال: 1/2mg/kg در ساعت از راه وريدى به‌مدت 12 ساعت، سپس 1mg/kg در ساعت تجويز مي‌شود.
آسم برونشيال مزمن:
بالغين: روزانه 600 تا 1600mg از راه خوراكى منقسم در 4-3 روز.
كودكان: روزانه 12mg/kg از راه خوراكى منقسم در 4-3 روز.
آپنه كودكان (درمان كمكي):
در ابتدا 3 تا 6mg/kg از راه وريدى در خلال 20 دقيقه، سپس دوز نگهدارنده 1 تا 2mg/kg هر 12-8 ساعت از راه خوراكى يا وريدى دريافت شود. دوز نگهدارنده را مي‌توان روزانه 7 تا 12mg/kg در 4-2 دوز منقسم تقسيم كرد. (حداكثر سطح سرمى بايد 6 تا 15mcg/ml باشد).
موارد منع مصرف:
حساسيت مفرط به گزانتين، تاكي‌ديس‌ريتمي. |
|
|
| |
توضيحات دارو |
|
عوارض جانبي:
دستگاه عصبى مركزي: اضطراب، تشنج، سردرد، بي‌قراري، بي‌خوابي، پرش عضلاني.
قلبى - عروقي: تپش، تاكيكاردي، سينوسي، هيپوتانسيون، برافروختگي، ديس‌ريتمي.
گوارشي: تهوع، استفراغ، بي‌اشتهائي، اسهال، مزۀ تلخ، سوءهاضمه، آزردگى مقعد (ناشى از شياف). درد ناحيه اپي‌گاستر.
تنفسي: افزايش تعداد تنفس.
پوستي: برافروختگي، کهير.
ادرارى تناسلي: تکرر ادرار.
احتياطات:
در افراد مسن، نارسائى احتقانى قلب، کورپولمونال، بيمارى کبدي، بيمارى زخم فعال پپتيک، ديابت مليتوس، هيپرتيروئيدي، افزايش فشارخون، بچه‌ها، حاملگى (گروه C)، گلوکوم، هيپتروفى پروستات با احتياط مصرف شود.
فارماکوکينتيک: جذب گوارشي: کامل. شروع اثر: خوراکى ۶۰ـ۱۵ دقيقه. اوج اثر: خوراکى و رکتال ۲ـ۱ ساعت، وريدى پايان تزريق. مدت اثر: ۸ـ۶ ساعت. متابوليسم: کبدي. دفع: کليوى (نيمه عمر ۱۲ـ۳ ساعت)
تداخلات داروئي: باعث دفع ليتيوم و کاهش سطح سرمى آن مي‌شود؛ مصرف همزمان سيپروفلوکسازين؛ اريترومايسين و آلوپورينول سطح سرمى تئوفيلين را افزايش مي‌دهد.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ سطح خونى تئوفيلين (سطح درمانى آن) ۲۰ـ۱۰ μg/mL است، با افزايش مختصرى بيش از مقدار ۲۰μg/mL مسموميت ايجاد مي‌شود.
ـ مانيتورکردن I&O؛ ممکن است فزون‌‌ادرارى (ديورز) پيش آيد. در افراد مسن يا کودکان ممکن است موجب کاهش آب بدن (دهيدراتاسيون) شود.
ـ آيا بيمار اخيراً تئوفيلين دريافت کرده است يا خير.
توصيه‌ها:
ـ براى جلوگيرى از علائم گوارشى پس از غذا مصرف شود هرچند ممکن است برجذب تأثير بگذارد.
ـ فرم وريدى آن را در محلول ۵% دکستروز رقيق نمايد تا احساس سوزش محل تزريق کاهش يابد. محلول‌ها بايد شفاف باشند.
ـ در انفوزيون وريدى مي‌توان دارو را در ۲۰۰ـ۱۰۰ mL از يک محلول سازگار رقيق نمود، تزريق سريع دارو ممکن است سبب ايست قلبى شود.
ـ استفاده از دوز رکتال در صورتي‌که مريض قادر به استفاده از فرم خوراکى نباشد.
ـ تزريق عضلانى بسيار دردناک است، از آن خوددارى کنيد.
روش تهيه / تجويز:
ـ در صورت استفاده از يخچال محلول رقيق آن را ۲۴ ساعت مي‌توان نگهدارى کرد.
ارزيابى باليني:
پاسخ درماني: کاهش تنگى نفس، اصلاح تعداد و آهنگ تنفس.
بررسى تعداد، آهنگ و عمق تنفس را با سمع دوطرفه همراه سازيد و در صورت وجود هرگونه موضوع غيرطبيعى پزشک را باخبر سازيد.
از نظر هيپوتانسيون، آريتمى قلبى و تشنج.
واکنش‌هاى آلرژيک: در صورت وجود راش و کهير دارو قطع شود.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ داروهاى OTC را چک کنند، در صورتي‌که داروهاى تجويزشده حاوى افدرين باشند تحريک CNS افزايش مي‌يابد.
ـ در صورت ايجاد گيجى از کارهاى مخاطره‌آميز امتناع کند.
ـ در صورت ايجاد حالت تهوع، دارو با يک ليوان آب مصرف شود. به‌خاطر کاهش جذب دارو از خوردن غذا پرهيز شود.
ـ در استفاده از فرم رکتال ۲۰ـ۱۵ دقيقه در بستر بماند.
ـ در صورت وجود علائم مسموميت مثل بي‌خوابي، اضطراب، تهوع، استفراغ، نبض سريع، تشنج، پزشک را مطلع سازند، سالمندان، بيماران مبتلا به اختلالات تنفسي، کبدى يا ادم ريوى در معرض خطر بيشتر مسموميت هستند.
ـ کودکان بيش از بالغين به عوارض عصبى دارو مانند بي‌قراري، بي‌خوابي، تشنج و تحريک‌پذيرى حساس هستند. در اين‌صورت پزشک را در جريان بگذاريد.
ـ در صورت تغيير در عادت سيگار کشيدن پزشک را باخبر سازيد چون ممکن است به تغييرى در دوز دارو نياز باشد. |
|
|
|
