شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا

دانوروبیسین - DAUNORUBICIN HCL


  نام فارسى دانوروبيسين
  نام انگليسى DAUNORUBICIN HCL
  نام تجارى دارو Cerubidine, DNR
  گروه دارويى آنتي‌نئوپلاستيک
  گروه شيميايى دارو از گليكوزيدهاى آنتراسيكلين.
  مكانيسم اثر در ابتدا باعث مهار سنتز DNA مي‌شود و از قارچ استرپتوماسيس و رتيسيليوس گرفته شده است، با اتصال به DNA باعث كاهش نسخه‌بردارى از DNA مي‌شود و سبب جداشدن زنجيره‌هاى آن مي‌شود. به‌طور اختصاصى در مرحله S تقسيم سلولى اثرمي‌كند و يك داروى تاول‌زا است.
  موارد مصرف لوسمى ميلوژني، مونوسيتي، لوسمى حاد غيرلنفوسيتي، ساركوم يوئينگ، تومور ويلمز، ؟روبلاستوم، و رابدوميوساركوم.
  ميزان مصرف تك‌داروئي:
بالغين: تزريق وريدى 60 ميلي‌گرم بر مترمربع در روز و به‌مدت 5-3 روز در هفته و به‌فاصله هر چهار هفته تكرار شود.
به‌صورت تركيبي:
بالغين: تزريق وريدى 45 ميلي‌گرم بر مترمربع در روز و به‌مدت 3 روز و سپس طى 2 روز بعدى از سيتوزين آرابينوزايد استفاده شود.
موارد منع مصرف: در حساسيت مفرط و در حاملگى (گروه D در سه‌ماهه اول)، در شيردهي، و در عفونت‌هاى سيستميك و بيماري‌هاى قلبى با احتياط مصرف شود.
  توضيحات دارو عوارض جانبي:
خوني: ترومبوسيتوپني، لكوپني، آنمي.
گوارشي: تهوع، استفراغ، بي‌اشتهائي، التهاب مخاطى و مسموميت كبدي.
دستگاه ادرارى تناسلي: ناتوانى جنسي، عقيمي، آمنوره، ژنيكوماستي، افزايش اسيداوريك خون.
پوست: نشت مايعات، درماتيت، آلوپسى برگشت‌پذير، سلوليت و ترومبوفلبيت در محل تزريق دارو.
قلبى عروقي: آريتمي‌ها، نارسائى احتقانى قلب، پريکارديت، ميوکارديت و ادم محيطي.
ديگر موارد: تب و لرز.
احتياطات: در بيماري‌هاى کبدي، کليوى و در نقرس و دپرسيون مغز استخوان با احتياط مصرف شود.
فارماکوکينتيک: انتشار: از CNS رد نمي‌شود. متابوليسم: کبدى دفع: گوارشى و کليوى (نيمه عمر ۵/۲۶ ـ ۵/۱۸ ساعت).
تداخلات داروئي: اين دارو با هپارين و دگزامتازون ناسازگار است.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ CBC، درصد لکوسيت‌ها، شمارش پلاکتى در هر هفته انجام شود، در صورت افت لکوسيت به زير ۴۰۰۰ يا افت شمارش پلاکت به کم‌تر از ۷۵۰۰۰ دارو را قطع کرده و به پزشک اطلاع دهيد.
ـ سطح خونى و ادرارى اسيد اوريک بررسى شود.
ـ تست‌هاى کليوي: BUN, اسيد اوريک سرم، کليرانس کراتينين ادرار، الکتروليت‌ها را قبل و حين درمان انجام دهيد.
ـ ميزان مصرف و دفع آب، کاهش برون‌ده ادرارى به کم‌تر از ۳۰ ميلي‌ليتر در ساعت گزارش شود.
ـ دماى بدن در هر ۴ ساعت کنترل کنيد تب ممکن است نشان‌دهنده شروع عفونت باشد.
ـ تست‌هاى عملکرد کبدى قبل و حين درمان: بيليروبين، ALT, AST, آلکالن فسفاتاز، در صورت نياز و يا به‌طور ماهيانه انجام شود.
ـ نوار قلبي، از نظر تغييرات امواج ST-T و QRS و T کم‌ارتفاع بررسى شود، و آريتمي‌ەاى احتمالى (تاکي‌کاردى سينوسى و بلوک قلبى و PVCها) را مدنظر قرار دهيد.
توصيه‌ها:
ـ ۶۰ـ۳۰ دقيقه قبل از شروع درمان و ۱۶ـ۱۰ ساعت بعد از انجام درمان از داروهاى ضداستفراغ براى جلوگيرى از استفراغ استفاده کنيد.
ـ براى پيشگيرى از عفونت از آنتي‌بيوتيک استفاده کنيد.
ـ براى کاهش سطح اسيداوريک و قليائي‌کردن ادرار از آلوپورينول يا بي‌کربنات سديم استفاده کنيد.
ـ بعد از رقيق کردن ۲۰ ميلي‌گرم از دارو در ۴ ميلي‌ليتر آب مقطر به‌صورت وريدى تزريق شود و يا مي‌توان در ۱۰ ميلي‌ليتر نرمال سالين به‌منظور رقيق‌کردن بيشتر حل کرد، و طى مدت ۵ـ۳ دقيقه تزريق نمود.
ـ و يا براى رقيق کردن بيشتر در ۵۰ ميلي‌ليتر از محلول مناسب حل کرده و طى مدت ۱۵ـ۱۰ دقيقه تزريق نمود.
ـ براى کم‌خونى از تزريق خون استفاده شود.
ـ براى رفع علائم گوارشى از ضداسپاسم‌ها استفاده کنيد.
ـ براى نشت مايعات از هيدروکورتيزون استفاده شود و بعد از اتمام تزريق از کمپرس يخ استفاده شود.
ـ روش شستشوى کامل دست‌ها و استفاده از دستکش و پوشش‌هاى محافظتى به‌کار رود.
ـ رژيم آبکي: نوشابه‌هاى گازدار و ژلاتين را مي‌توان در صورتي‌که بيمار تهوع و استفراغ نداشته باشد استفاده کرد.
ـ براى جلوگيرى از رسوب اورات و تشکيل سنگ دريافت روزانه مايعات را تا ۳ـ۲ ليتر در روز افزايش دهيد.
ـ رژيم غذائى داراى پورين کم داشته باشيد.
ـ عدم مصرف گوشت‌هاى ارگانى (کليه و جگر) لوبياى سرخ شده و نخود براى کاهش سطح اسيد اوريک.
ـ شستشوى ملايم دهان روزى ۴ـ۳ بار با آب و بي‌کربنات سديم و مسواک‌کردن دندان‌ها با مسواک نرم يا اپليکاتور کتانى روزانه ۳ـ۲ بار براى پيشگيرى از التهاب دهان، لازم است از نخ دندانى ابريشمى استفاده شود.
ـ بعد از درست کردن محلول دارو مي‌توان تا ۲۴ ساعت در دماى اتاق يا تا ۴۸ ساعت در يخچال نگهدارى کرد.
ارزيابى باليني:
خونريزي:خون در ادرار، خون مخفى در مدفوع، يا پتشى و بررسى سطوح مخاطى و سوراخ‌هاى بدن هر ۸ ساعت ضرورى است.
ترجيح غذائي: ليست غذاهائى که دوست دارد يا دوست ندارد تهيه شود.
اثرات آلوپسى بر وضعيت جسمانى بيمار و توصيف احساسى که در مورد تغييرات ايجاد شده در بدن خود دارد را مدنظر قرار دهيد.
التهاب سطوح مخاطى و ترک‌هاى جلدى بررسى شود.
زردشدن پوست و اسکلرا، تيره‌شدن ادرار، مدفوع خاک‌رسي، خارش پوست، دل‌درد، تب و اسهال بررسى شود.
بررسى حفره دهانى از نظر خشکي، زخم‌هاى سطحى و عمقى لکه‌هاى سفيد يا درد دهان و خونريزى و ديسفاژى در هر ۸ ساعت انجام شود.
تحريک موضعي، درد و سوزش در محل تزريق بررسى شود.
علائم گوارشي: تکرر مدفوع، و دل‌پيچه بررسى شود.
اسيدوز و علائم دهيدراتاسيون: تنفس سريع، کاهش تورگور پوستي، کاهش دفع ادرار، پوست خشک و ضعف بررسى شود.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ که ممکن است حين انجام درمان موها بريزند لذا استفاده از کلاه‌گيس ممکن است بيمار احساس بهترى داشته باشد به بيمار بگوئيد که موهاى جديد از نظر رنگ و قوام ممکن است متفاوت از قبل باشند.
ـ از مصرف غذاهاى محتوى اسيد سيتريک يا غذاهاى با قوام سخت و داغ اجتناب کنند.
ـ که هرگونه خونريزي، لکه‌هاى سفيد و زخم‌هاى دهانى را اطلاع دهد، به بيمار بگوئيد که هر روز دهان خود را معاينه کند.
ـ که رنگ ادرار يا ساير ترشحات بدن به‌مدت ۴۸ ساعت ممکن است قرمز رنگ باشد.
تداخل با تست‌هاى آزمايشگاهي:
افزايش در: اسيد اوريک.


همچنین مشاهده کنید