|
| چشمههاى آب گرم خورگو، بندرعباس
|
|
| اين چشمهها که تعداد آنها سه چشمه است ، از طريق جادهٔ فرعى منشعب از جادهٔ بندرعباس - سيرجان قابل دسترسى‌اند. از دو راهى جادهٔ بندرعباس - سيرجان تا مظهر چشمهٔ اول در حدود ۲۸ کيلومتر فاصله است.
|
|
| آب چشمهٔ اول از شکاف سنگ‌هاى آهکى مارنى خارج و وارد رودخانهٔ خورگو مى‌شود. آب اين چشمه در رديف آب‌هاى سولفات کلسيم همراه با منيزيم و کلرور سديم ولرم است.
|
|
| تعداد چشمههاى آبگرم اين منطقه سه چشمه است که خصوصيات واحدى دارند.
|
|
| چشمهٔ دوم خورگو در يک کيلومترى شرق چشمهٔ اول از شکاف سنگ‌هاى آهکى مارنى به صورت جوشان از زمين مى‌جوشد. در نزديکى مظهر چشمه ، حوضچه‌اى به شکل دايره ، و به قطر ۳ متر بنا شده است. از آب اين چشمه براى استحمام استفاده مى‌شود و در رديف آب‌هاى گوگردى با کاتيون‌ها و آنيون‌هاى مختلف گرم است.
|
|
| دسترسى به چشمهٔ سوم نيز از طريق جادهٔ فرعى منشعب از جادهٔ بندرعباس - سيرجان امکان‌پذير است. از بندرعباس تا دوراهى خورگو ۳۰ کيلومتر و از دوراهى تا مظهر چشمه ، در حدود ۲۰ کيلومتر فاصله است. در کنار مظهر چشمه ، حوضچه‌اى جهت استحمام وجود دارد و آب چشمه در رديف آب‌هاى گوگردى با کاتيون‌ها و آنيون‌هاى مختلف گرم است.
|
|
|
|
| اين چشمهها چندين رشته را تشکيل مى‌دهند و به چشمههاى گوگردى گازدار معروف هستند. اين چشمهها در نقاطى مانند جواهرده ، کتالم ، سادات محله و خود شهر رامسر قرار دارند. در حال حاضر از بيشتر اين چشمهها به صورتى ابتدايى ، به طور عمومى و يا خصوصى استفاده مى‌شود ، ولى مجموعهٔ هتل‌هاى رامسر ، شهردارى‌هاى محلى و بخش خصوصى از طريق ايجاد استخر شنا ، دوش و وان‌هاى متعدد ، محل‌هاى مناسبى را براى استفاده و استحمام مسافران و مردم محلى فراهم آورده‌اند.
|
|
| چشمههاى آب گرم سمنان (آب مراد، آب قولنج، آب گرم و آب سرد)
|
|
| مجموعهٔ اين چشمههاى معدنى آبگرم در بخش مهدى شهر و در شمال غربى سمنان به فاصله ۲۱ کيلومترى اين شهر قرار دارد. اطراف اين چشمهها را ارتفاعات در بر گرفته است. آب چشمهها از دسته آب‌هاى کلروره سولفاته کلسيک و گوگردى است و در درمان بيمارى‌هاى صفراوى ، کليه ، کبد ، نقرس ، روماتيسم و درد مفاصل مؤثر است.
|
|
| هر ساله از اوايل بهار تا اواسط پائيز ، جمعى کثير از مردم استان مازندران و سمنان براى بهره‌گيرى از خواص آب چشمهها به اين منطقه مسافرت مى‌کنند. براى جابه‌جايى مسافران ، سوارى‌ها و مينى‌بوس‌ها به طور منظم بين سمنان و اين چشمهها در رفت و آمد هستند.
|
|
| چشمههاى آب معدنى اختيارآباد، دهكده‌اختيار‌آباد، كرمان
|
|
| چشمههاى آب معدنى جوقن ، بى‌بى ، شراء ، جيوه و مرتضى على در مجاورت دهکدهٔ اختيارآباد به فاصلهٔ ۱۴ کيلومترى غرب کرمان از زمين خارج مى‌شوند. آب اين چشمهها از دسته آب‌هاى کلروره سديک ، سولفاته کلسيک و منيزين است که مشابه آب چشمهٔ نيدربرون له‌بن فرانسه‌اند.
|
|
| چشمههاى آب معدنى ترشاب بالا و ترشاب پايين، روستاى ترشاب، خاش
|
|
| اين چشمهها در جنوب آتشفشان تفتان قرار دارند و دسترسى به مظهر آنها از طريق جاده خاش - زاهدان امکان‌پذير است. فاصله چشمهها از خاش تا دو راهى روستاى ترشاب در حدود ۲۸ کيلومتر و از دو راهى تا خود روستاى ترشاب ۸ کيلومتر و از اين منطقه تا مظهر چشمه ترشاب بالا ۷ کيلومتر و تا ترشاب پايين ۸ کيلومتر است. هر دو مسير را از روستاى ترشاب بايستى پياده طى کرد. آب اين چشمهها از شکاف سنگ‌هاى توف‌آندزيتى از چند نقطه در ارتفاعات مختلف به صورت چشمه‌سار از زمين خارج مى‌شود. اين چشمهها از نوع برخوردى هستند. زياد بودن مقدار گاز دى‌اکسيد سيليسم و مقدار گاز دى‌اکسيد کربن نشان‌دهندهٔ منشأ عميق آب چشمه و ارتباط آن با آتشفشان تفتان است. آب اين چشمهها در رديف آب‌هاى سولفات کلسيم همراه با منيزيم زياد با واکنش اسيدى و سرد است. دماى آب ۱۵ درجه سانتى‌گراد و آبدهى آن ۶ ليتر در ثانيه است.
|
|
| چشمههاى آب معدنى سنگرود، روستاى سنگرود، رودبار
|
|
| اين دو چشمه در روستاى سنگرود از توابع دهستان عمارلو (رودبار) واقع شدهاند و به چشمه «آب گاز» و چشمه «آب کولور» معروف هستند. دبى چشمه دوم پنج ليتر در ثانيه است و در درمان رماتيسم و بيمارى‌هاى استخوان و همچنين بيمارى‌هاى پوستى مؤثر است.
|
|
| چشمههاى آب گرم لاريجان، لار، تهران
|
|
| در امتداد درهٔ ۵۵ کيلومترى لار ، چشمههاى آب گرم لاريجان در استان واقع شدهاند. در مظهر اين آب گرم ، حمام‌هايى با خزينه‌هايى کوچک احداث شدهاند و مردم مى‌‌‌توانند براى استفاده از آب گرم ، اتاق هم اجاره کنند.
|
|
| چشمههاى بيله‌دره، بيله دره، سرعين، اردبيل
|
|
| چشمه آب معدنى سرد بيله‌دره در سه کيلومترى شمال سرعين در دره‌اى واقع شده است که از نقاط مختلف زمين خارج مى‌شود. اطراف چشمه را رسوب‌هاى آبرفتى حاصل از تخريب و تجزيه سنگ‌هاى آذرين و سخت منطقه فرا گرفته است.
|
|
| آب چشمه بيله‌دره از دسته آب‌هاى بيکربناته کلسيک سرد با PH اسيدى و رسوبات خشک اندک است. آب اين چشمه شبيه به آب چشمه کاشا - اويان Cachat-Evian فرانسه است که خواص درمانى آن به قرار زير است:
|
|
| - درمان بيمارى‌هاى کليه: مصرف داخلى اين نوع آب‌ها باعث افزايش ادرار و دفع مواد گوناگون از راه دستگاه ادرارى مى‌شود. پايين بودن ميزان املاح موجود در آب ، باعث قدرت دفع بيشتر مواد زائد بدن است.
|
|
| - دستگاه تغذيه‌اى و کبد: جذب اين آب‌ها در دستگاه گوارش زياد است و حرکات دودى روده‌ها را کم مى‌کند. مصرف اين نوع آب‌ها به مقدار کم صفراآور است و در دوره درمان باعث کاهش بيلى روبين Bilirubine و ديگر املاح صفراوى خون مى‌شود.
|
|
| - بافت‌ها: اين گونه آب‌ها باعث تورم آرام بافت‌ها مى‌شود و اثر داخلى آن موجب تعويض آب درون سلولى و در نتيجه دفع مواد سمى است.
|
|
| - مجارى ادرار: اين آب‌ها باعث افزايش انقباض‌هاى مجارى ادرار مى‌شود و ممکن است انقباض‌هاى مجارى ادرار به ۱۰ تا ۱۵ انقباض در دقيقه افزايش يابد که ميزان طبيعى آنها يک تا سه بار است.
|
|
| در روش‌هاى درمان مى‌توان از اين آب به جز آشاميدن ، از راه ديگر نيز استفاده کرد. موارد تجويز آن در بيمارى‌هاى سنگ‌هاى مجارى ادرار ، افزايش مواد ازته ، نقرس ، درد مفاصل ، حالات تشنجى ، چاقى و تورم کبد است.
|
|
| چشمههاى معدنى ايواوغلى، دهكده ايواوغلى، خوى
|
|
| اين چشمهها در شمال شرقى خوى و در قسمت جنوبى جادهٔ دهکدهٔ ايواوغلى واقع شدهاند و از دو محل نزديک به هم از زمين خارج مى‌شوند. اين دو آب از دو نوع متفاوت هستند و آب چشمهٔ دوم آب معدنى گازدار مى‌باشد. مقدار آب چشمهٔ اول خيلى زياد و ميزان آب چشمهٔ دوم کمتر است. درجهٔ حرارت اين دو آب به ترتيب ۱۵ و ۲۲ درجه است و هدايت الکتريکى آنها ۱۸۵۰ و ۸۶۰۰ است. آب چشمهٔ معدنى در رديف آب‌هاى معدنى کلروره ، بيکربنات کلسيک و منيزين گازدار سرد است.
|
|
| چشمههاى معدنى اسك - آمل، دماوند
|
|
| اين چشمههاى يازدهگانه در ۹۶ کيلومترى شرق تهران از استان مازندران در دامنهٔ جنوبى قلهٔ دماوند و در کف درهٔ هراز در دو سوى رودخانهٔ هراز واقع شدهاند.
|
|
| مظهر چشمهها در طول زمان به خاطر پديدهٔ تحجر ، در مجراى خروج آب تغيير محل داده است که آثار آن در اطراف مظهرها به چشم مى‌خورد. خواص درمانى اين نوع آب‌ها به دليل ترکيب مواد آن است و حاوى کلروره بى‌‌کربناته و هيدروژن سولفوره و گوگرد است.
|
|
| آب‌هاى گوگردى اسک در درمان عفونت‌هاى مجارى تنفسى و بيمارى‌هاى جلدى و بيمارى‌هاى مفصلى مؤثر است.
|
|
| چشمههاى معدنى زنبيل، اروميه
|
|
| چشمهٔ زنبيل در ۳۶ کيلومترى شمال شرقى اروميه ، در شرق سپرغان و در پايه دامنهٔ شرقى کوه زنبيل در دهستان نازلو چاى واقع شده و جادهٔ آن جيپ‌رو است.
|
|
| چشمه ، حوضچهٔ طبيعى دايره‌اى شکل به قطر ۴ متر و عمق ۲۰ تا ۲۵ سانتى‌متر را تشکيل مى‌دهد و گاز از کف آن به طور دائم خارج مى‌شود. مقدار آب اين چشمه در حدود ۱۰ ليتر در ثانيه است. اطراف حوضچه را سنگ‌گذارى کرده‌اند و رسوب اکسيد آهن روى تکه سنگ‌هاى اطراف حوضچه مشاهده مى‌گردد.
|
|
| در جنوب اين حوضچه ، به فاصلهٔ تقريباً ۶۰ متر ، حوضچهٔ ديگرى نظير حوضچهٔ اول وجود دارد که مقدار آب آن در حدود ۱۵ ليتر در ثانيه است. فاصلهٔ چشمه تا درياچه کمتر از يک کيلومتر است. درجهٔ حرارت و هدايت الکتريکى آب دو مظهر يکى است و به نظر مى‌رسد که يک منشأ دارند ، ولى از دو محل خارج مى‌شوند.
|
|
| نتيجهٔ بررسى و آزمايش‌هايى که از آب چشمه به عمل آمده نشان مى‌دهد که آب آن در رديف آب‌هاى سولفاته و بيکربنات کلسيک و منيزين آهن‌دار سرد است.
|
|
| چشمههاى معدنى سرعين، اردبيل
|
|
| شهر سرعين يا «سرقين» در غرب شهر اردبيل واقع شده و فاصله آن تا اردبيل ۲۸ کيلومتر است.
|
|
| سرعين تا پيش از آن که به يمن چشمههاى آب گرم و معدنى خود مورد توجه و علاقه مردم قرار گيرد ، روستايى کوچک بود. ولى بعدها به دليل وجود آب‌هاى گرم مورد توجه مسافران و بيماران قرار گرفت. در حال حاضر سالانه صدها هزار نفر به اين شهر مى‌روند. احداث هتل‌ها ، مسافرخانه‌ها ، فروشگاه‌ها ، ايجاد مؤسسه‌هاى دولتى و احداث راه جديد و اسفالته اردبيل به سرعين بر رونق اين شهر جهانگردى افزوده است.
|
|
| آب‌هاى گرم سرعين در رديف آب‌هاى کلروبيکربناته کلسيک گازدار و خيلى گرم است و سيليس فراوان دارد. بررسى ميزان املاح و باقى‌مانده خشک آنها ، نشان مى‌دهد که همه اين چشمهها يک منشأ دارند و آب اصلى آنها گرم است و از ژرفاى زمين مى‌جوشند. در لايه‌هاى بالاتر زمين مقدارى کربنات کلسيم را به صورت بيکربنات کلسيم در خود حل مى‌کند.
|
|
| استحمام در چشمههاى سرعين داراى اثرات آرام‌بخش است و دردهاى عصبى ، رماتيسمى و عصبى مفصلى را تسکين مى‌دهد.
|
|
| چشمههاى معدنى ويشلق، خوى
|
|
| چشمهٔ معدنى ويشلق در ۵۰۰ مترى جادهٔ خاکى منشعب از ۱۲ کيلومترى جادهٔ خوى - تبريز قرار دارد. اهالى محل ، تپه‌هاى اطراف را «تپه شورسو» ، مى‌نامند. مظهر چشمه ويشلق در دامنهٔ جنوبى و در حدود ۱۰ مترى پاى تپه قرار گرفته است. آب چشمه در دامنهٔ تپه جريان دارد و باتلاق بزرگى را تشکيل مى‌دهد و سرانجام به نهرى در حدود ۵۰ مترى جنوب چشمه جارى است ، مى‌ريزد.
|
|
| آثار اکسيد آهن در مسير آب روى تپه به مقدار زياد ديده مى‌شود. تپهٔ شورسو آهکى و آبدهى چشمه در حدود ۱۰ ليتر در ثانيه است. آب اين چشمه جزو آب‌هاى معدنى کلروره ، بيکربنات ، سولفات کلسيک و منيزين آهن‌دار سرد است.
|
|
| خاصيت آب‌درمانى آب دريا (خليج فارس)، استان بوشهر
|
|
| اين آب داراى املاح فراوان است و در کيلومترها طول ساحل بوشهر به راحتى در اختيار قرار مى‌گيرد. اين آب داراى املاح کلروره سديم و املاح مختلف ديگر؛ همچنين داراى گياهان و جانوران دريايى به خصوص جلبک و پلانکتون است که اثرات مفيدى براى بدن انسان دارد. وارد شدن در آب دريا باعث انبساط و تحريک دستگاه گوارش ، بالا رفتن تبادلات تنفسى و سرانجام احساس آرامش است.
|
