سؤالات باز

سؤالاتى هستند که پاسخگو را محدود به انتخاب پاسخ‌هاى از پيش طراحى شده نمى‌کنند، بلکه محقق دست پاسخگو را باز مى‌گذارد تا هرچه در مورد پاسخ لازم مى‌داند، ارائه دهد؛ بنابراين، در فضاى پيش‌بينى شده در مقابل يا ذيل سؤال، پاسخ موردنظر خود را آزادانه خواهد نوشت؛ مثال:

۱. کدام گفتار يا مطالب کتاب براى تدريس ضرورى نيست؟ لطفاً نام ببريد.

۲. به نظر شما چه راههايى براى حل مشکل فقر در جامعه وجود دارد؟ لطفاً بنويسيد.

سؤالات باز از حيث آزادى پاسخگويى مناسب است، ولى از حيث استخراج و طبقه‌بندي، مشکلات زيادى دارد و گاه تحقيق را با مشکل مواجه مى‌سازد. بويژه زمانى که محقق بخواهد کار استخراج، طبقه‌بندى و تجزيه‌وتحليل داده‌ها را بوسيله رايانه انجام دهد با چنين مشکلاتى مواجه است. از اين گذشته، پاسخگويان نيز چندان رغبتى به پاسخگويى سؤالات باز ندارند و بى‌حوصلگى آنها باعث مى‌شود که محقق نتواند به هدف‌هاى خود دست يابد؛ بنابراين، توصيه مى‌شود محقق حتى‌المقدور از سؤالات باز استفاده ننمايد، ولى در جايى که ماهيت تحقيق و نوع اطلاعات مورد تقاضا اقتضا کند که حتماً از سؤال و پرسشنامهٔ باز استفاده شود، بايد سعى نمايد با سؤالات محدود نظر پاسخگو را جويا شود.