سه شنبه, ۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 23 April, 2024
مجله ویستا

کلرتالیدون - CHLORTHALIDONE


  نام فارسى کلرتاليدون
  نام انگليسى CHLORTHALIDONE
  نام تجارى دارو Hygroton, Hylidone, Thalitone, Uridon
  گروه دارويى ديورتيك
  گروه شيميايى دارو از مشتقات فتالميدين مشابه تيازيدها.
  مكانيسم اثر بر لوله انتهائى نفرون اثركرده و سبب افزايش دفع آب، سديم و كلر و پتاسيم مي‌گردد.
  موارد مصرف در موارد ادم، فشارخون، افزايش حجم ادرار، نارسائى احتقانى قلب مصرف دارد.
  ميزان مصرف بالغين: مصرف خوراكى 50-12/5 ميلي‌گرم روزانه و يا درصورت نياز 100 ميلي‌گرم يك روز در ميان.
بچه‌ها: مصرف خوراكى 2 ميلي‌گرم/ كيلوگرم، سه‌مرتبه در طى يك‌هفته.
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط نسبت به تيازيدها يا سولفوناميدها، آنورى و نارسائى و ناتوانى كليوي.
  توضيحات دارو عوارض جانبي:
دستگاه ادرارى تناسلي: تكرر ادرار، پرادراري، اورمي، وجود قند در ادرار.
سيستم عصبى مركزي: خواب‌آلودگي، گزگز، اضطراب، افسردگي، سردرد، سرگيجه، خستگى و ضعف.
گوارشي: تهوع، استفراغ، بي‌اشتهائي، يبوست، اسهال، دل‌پيچه، پانكراتيت، تحريك دستگاه گوارش و هپاتيت.
چشم، گوش، حلق و بيني: تارى ديد، پوست: راش، کهير، پورپورا، حساسيت نسبت به نور، تب.
متابوليک: افزايش قند خون، افزايش اوره خون، افزايش BUN و کراتينين.
خوني: آنمى آپلاستيک، آنمي‌هموليتيک، لکوپني، آگرانولوسيتوز، ترومبوسيتوپني، نوتروپني.
قلبى عروقي: نبض نامنظم، کاهش فشارخون وضعيتي، طپش قلب، از دست رفتن حجم مايعات بدن.
الکتروليتي: کاهش پتاسيم خون، کاهش منيزيوم خون، افزايش کلسيم خون، کاهش سديم خون، و کاهش کلر خون.
احتياطات:
در کاهش پتاسيم خون و بيماري‌هاى کليوى در حاملگى (در گروه C قرار دارد) و بيماري‌هاى کبدي، نقرس و ديابت مليتوس با احتياط مصرف شود.
فارماکوکينتيک: جذب گوارشي: سريع. شروع اثر: ۲ ساعت. اوج اثر: ۶ـ۳ ساعت. مدت اثر: ۷۲ـ۲۴ ساعت. دفع: کليوى (نيمه عمر: ۵۴ ساعت)
تداخلات داروئي: مصرف آمفوتريسين B و گلوکوکورتيکوئيدها خطر هيپوکالمى را تشديد مي‌کنند؛ با ايجاد هيپوکالمى خطر سميت ديژيتال را زياد مي‌کند؛ باعث کاهش اثر هيپوگليسميک سولفونيل اوره‌ها مي‌شود؛ NSAIDS باعث کاهش اثرات ديورتيک آن مي‌شوند.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ وزن، و ميزان I&O را به‌منظور تعيين ميزان از دست رفتن مايعات اندازه بگيريد، در صورت مصرف دارو يکبار در روز ممکن است اثر آن کاهش يابد.
ـ دفعات، عمق و ريتم تنفس و اثرات فعاليت بر آن را بررسى کنيد.
ـ اندازه فشارخون خوابيده و ايستاده و نيز احتمال وجود کاهش فشار خون وضعيتى را بررسى کنيد.
ـ الکتروليت‌ها: پتاسيم، منيزيم، کلريد سديم و نيز BUN و قند خون، CBC، کراتينين سرم و pH خون و گازهاى خون شرياني، اسيد اوريک و کلسيم.
ـ در صورتي‌که بيمار ديابت دارد بررسى وجود قند در ادرار.
توصيه‌ها:
ـ در صورتي‌که از دارو به‌عنوان يک مدر استفاده مي‌کنيد صبح مصرف کنيد تا با خواب بيمار تداخل ايجاد نشود.
ـ در صورتي‌که ميزان پتاسيم به کمتر از ۳ ميلي‌اکي‌والان برسد درمان جايگزين داده شود.
ـ در صورت بروز تهوع به‌همراه غذا مصرف شود گرچه ممکن است ميزان جذب آن کمى کاهش يابد.
ارزيابى باليني:
بهبودى در ادم پاها و ساق پاها و ناحيه ساکرال به‌طور روزانه، در صورتي‌که دارو در درمان نارسائى احتقانى قلب به‌کار مي‌رود.
بهبود در فشار وريد مرکزى در هر هشت ساعت.
بررسى علائم آلکالوز متابوليک: مثل خواب‌آلودگى و بي‌قراري.
بررسى علائم کاهش پتاسيم: مثل کاهش فشار خون وضعيتي، احساس ناخوشي، ضعف و خستگي، تاکي‌کاردي، گرفتگى عضلات ساق و ضعف آنها.
بررسى وجود راش يا افزايش دماى بدن هر روز يکبار.
اغماء به‌ويژه در افراد مسن، اقدامات محافظتى را در صورت لزوم به‌کار گيريد.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ که ميزان مصرف مايعات را به ۳ـ۲ ليتر در روز افزايش دهند البته در صورتي‌که منع مصرف نداشته باشد و نيز از وضعيت خوابيده به آهستگى برخيزند.
ـ که در صورت بروز ضعف عضلاني، گرفتگى عضله، تهوع و سرگيجه به پزشک اطلاع دهند.
ـ که دارو را مي‌توانند با غذا يا شير مصرف کنند.
ـ که قند خون در افراد داراى ديابت ممکن است افزايش يابد.
ـ دارو را صبح هنگام مصرف کنند تا در شب دچار نوکچورى يا شب‌ادرارى نشوند.
تداخل با تست‌هاى آزمايشگاهي:
افزايش: احتباس برم سولفالئين، کلسيم، کلسترول و تري‌گليسريد‌ەا و آميلاز.
کاهش در: يد متصل به پروتئين، فنل سولفون فتالئين و تست‌هاى پاراتيروئيد.
درمان مصرف بيش از حد دارو: در صورتي‌که به‌طور خوراکى مصرف شده لاواژ دهيد، الکتروليت‌ها را کنترل کنيد و مايعات را به‌صورت دکستروز در سالين تجويز کنيد و ميزان دريافت مايع فرد را توأم با وضعيت قلبى عروقى و کليوى کنترل کنيد.


همچنین مشاهده کنید