|
|
| |
نام فارسى |
|
مانيتول |
|
|
| |
نام انگليسى |
|
MANNITOL |
|
|
| |
نام تجارى دارو |
|
Manicol, Osmitrol |
|
|
| |
گروه دارويى |
|
ديورتيک اسموتيک، ضدگلوکرم |
|
|
| |
گروه شيميايى دارو |
|
الکل هگزاهيدريک |
|
|
| |
مكانيسم اثر |
|
با افزايش اسمولاريته مايع فيلتره شده گلبولي، فشار اسمزى مايع داخل لوله‌اى کليوى را بالابرده و سبب کاهش بازجذب آب، افزايش برون‌ده ادرارى و افزايش دفع سديم و کلر مي‌شد. |
|
|
| |
موارد مصرف |
|
ادم، تحريک ديورز سيستميک در ادم مغزي، کاهش فشار داخل چشمي، بهبود عملکرد کليوى در نارسائى حاد کليه، مسموميت شيميائي. |
|
|
| |
ميزان مصرف |
|
اوليگوري، پيشگيري:
بالغين: تزريق وريدى ۴۰۰ـ۳۰۰ mg/kg از محلول %۲۵ـ%۲۰ تا ۱۰۰g از يک محلول %۲۰ـ%۱۵.
فشار داخل چشمى / فشار داخل جمجمه‌اي:
بالغين: تزريق وريدى ۲ـ۵/۱ g/kg از يک محلول %۲۵ـ%۱۵ در مدت ۵/۰ تا ۱ ساعت.
نارسائى کليه:
بالغين: تزريق وريدى ۲۰۰ـ۵۰ g از محلول ۲۰ـ۱۰% طى ۲ـ۱ ساعت، دوز دارو طورى تنظيم شود که برون‌ده آن در حد ۵۰ـ۳۰ mg در ساعت نگهداشته شود.
دوز تست:
۰/۲ g/kg (يا ۵/۱۲ g) از محلول ۲۰ـ۱۵% به‌صورت وريدى طى ۵ـ۳ دقيقه تزريق مي‌شود. پاسخ مثبت عبارت است از ۵۰ـ۳۰ ml ادرار در مدت ۳ـ۲ ساعت. دوز تست را مي‌توان يک‌بار تکرار کرد؛ در صورت منفي‌بودن مصرف دارو بايد قطع شود.
ديورز در مسموميت داروئي:
بالغين و کودکان بزرگتر از ۱۲ سال: محلول %۵ تا %۱۰ به‌طور مداوم تا ۲۰۰g تزريقى با حفظ برون‌ده ادرارى در حد ۵۰۰ـ۱۰۰ ml در ساعت.
موارد منع مصرف: خونريزى داخل جمجمه‌اى فعال، حساسيت مفرط، آنوري، احتقان ريوى شديد، ادم، دهيدراتاسيون شديد |
|
|
| |
توضيحات دارو |
|
عوارض جانبي:
ادرارى تناسلي: ديورز زياد، احتباس ادراري، تشنگي
دستگاه عصبى مرکزي: سرگيجه، سردرد، تشنج، افزايش فشار داخل جمجمه‌اى به‌طور واکنشى
گوارشي: تهوع، استفراغ، خشکى دهان، اسهال
قلبى عروقي: ادم، ترومبوفلبيت، کاهش فشارخون، افزايش فشارخون، تاکيکاردي، دردهاى سينه‌اى شبيه آنژين، تب، لرز
تنفسي: احتقان ريوي.
الکتروليتي: عدم تعادل مايع و الکتروليت، اسيدوز، از دست دادن الکتروليت، دهيدراتاسيون.
احتياطات: در دهيدراتاسيون، حاملگى (در گروه C قرار دارد)، بيمارى کليوى شديد، CHF، شيردهى بااحتياط مصرف شود.
فارماکوکينتيک: شروع اثر: ديورز ۳ـ۱ سلغا، کاهش IOP سى تا شصت دقيقه، کاهش ICP پانزده دقيقه. مدت اثر: کاهش IOP چهار تا شش ساعت ۷ کاهش ICP سه تا هشت ساعت. انتشار: به فضاى خارج سلولي. از CNS رد نمي‌شود. متابوليسم: کبدى (به گليکوژن). دفع: کليوى (نيمه عمر: ۱۰۰ دقيقه).
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ وزن و نسبت I&O به‌طور روزانه براى يافتن از دست دادن مايعات؛ اثر دارو ممکن است در صورت استفاده روزانه کاهش يابد.
ـ تعداد، ريتم و عمق تنفس، تأثير ورزش.
ـ فشار خون در حالت درازکشيده، ايستاده؛ کاهش فشار خون وضعيتى ممکن است ايجاد شود.
ـ الکتروليت‌ها: پتاسيم، سديم، کلريد؛ CBC, BUN, کراتينين سرم، PH خون، گازهاى خون شرياني.
توصيه‌ها:
ـ تزريق وريدى محلول %۲۵ـ%۱۵ با فيلتر، در مدت ۵/۱ـ۵/۰ ساعت صورت گيرد، انفوزيون سريعت ممکن است CHF را بدتر کند.
ـ دوز آزمايشى را اوليگورى شديد، ۲/۰ g/kg در مدت ۵ـ۳ دقيقه، در صورت عدم افزايش ادرار دومين دوز آزمايش را تجويز کنيد؛ در صورت عدم پاسخ بيمار را دوباره بررسى کنيد.
ارزيابى باليني:
بهبود ادم پاها، ساق پا، نواحى ساکرال به‌طور روزانه در صورت استفاده دارو در CHF
بهبود CVP هر ۸ ساعت.
نشانه‌هاى اسيدوز متابوليک: خواب‌آلودگي، بي‌قراري.
نشانه‌هاى هيپوکالمي: کاهش فشارخون وضعيتي، بي‌حالي، خستگي، تاکيکاردي، کرامپ ساق پا، ضعف.
راش، افزايش درجه حرارت به‌طور روزانه.
منگي، به‌خصوص در افراد پير؛ در صورت لزوم اقدامات حفاظتى را رعايت کنيد.
هيدراسيون شامل تورگور پوستي، تشنگي، خشکى مخاطات.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ افزايش مايعات دريافتى تا ۳ـ۲ ليتر در روز مگر در حالتى که ممنوع شده باشد، برخاستن از حالت درازکشيده يا نشسته به آهستگي.
تداخل با تست‌هاى آزمايشگاهي:
ايجاد اختلال در: فسفر غيرآلي، اتيلن گليکول.
درمان مصرف بيش از حد دارو: انفوزيون دارو را قطع کنيد، اختلال مايع و الکتروليت را تصحيح کنيد، همودياليز، کنترل هيدراسيون، عملکرد قلبى عروقى و کليوي. |
|
|
|
