جدول حداکثر مقادیر پیشنهاد شده برای میزان پخش آب از آبپاشها در انواع شیب‌ها
جدول (ترکيب راندمان‌هاى الگوى توزيع و کاربرى آب در سيستم‌هاى مختلف آبيارى باراني) نشان مى‌دهد که اگر سيستم بارانى به‌طور صحيحى طراحى شود هيچونه جريان سطحى نبايد در روى زمين ايجاد شود. بنابراين به‌عنوان يک اصل اساسى مقدار جريان خروجى از آبپاشها بايد کمتر از سرعت نفوذ نهايى آب در خاک باشد. البته اين مقدار، حد بالاى ميزان جريان از آبپاش است و هيچ لزومى ندارد که دبى آبپاشها حتماً براى نفوذپذيرى آب در خاک يا اندکى کمتر از آن باشد. براى کمترين مقدار دبى در آبپاش نيز حدّى وجود دارد اين مقدار بايد طورى باشد که علاوه بر تأمين نيازهاى آبيارى تلفات ناشى از وزش باد را نيز جبران نمايد.
جدول ترکيب راندمان‌هاى الگوى توزيع و کاربرى آب در سيستم‌هاى مختلف آبيارى بارانى
سيستم
راندمان
کلي
[Arid-Humid]
(Percent)
تلفات باد
و تبخير
[Arid-Humid]
(percent)
نفوذ عمقي
(percent)
رواناب
(Percent)
کفايت
(Percent)
ضريب يکنواختي
(درصد)
(percent)
hand-move
and Side-roll
with offsets
۷۵-۷۰
۸-۱۵
۱۸
۰
۷۵
۸۲
Solid set
ow wind)
(desingn
۰۶-۵۵
۱۵-۲۲
۳۰
۰
۷۵
۷۰
Solid set
high wind)
(design
۷۰-۶۴
۱۵-۲۲
۱۸
۰
۷۵
۸۲
Center pivot
and Linear
move
۸۱-۷۴
۱۰-۱۸
۱۰
۰
۷۵
90
Big gun
low wind)
(design
۶۳-۶۲
۳-۵
۳۵
۰
۷۵
۶۵
Big gun
Low wind)
(design
۸۰-۷۸
۳-۵
۱۸
۰
۷۵
۸۲
Surface
irrigation
۹۰-۲۰
-
-
-
-
-
Drip systems
۹۰≤
-
-
-
-
-
در مورد هر آبپاش شدت پخش عبارت است از حجم آب خروجى تقسيم بر مساحت دايره پاشش. چنانچه فاصله لاترال‌ها روى لوله اصلى Sm و فاصله آبپاشها از همديگر روى لوله لاترال S1 باشد، متوسط مقدار ناخالص آب پخش شده روى زمين عبارت است از:
(معادله ۱):
dg = {q / [S1(Sm) ] } 360
که در آن:
dg= مقدار ناخالص آب پخش شده روى زمين، cm/h (سانتى‌متر در ساعت)
q= دبى خروجى از نال، L/s (ليتر در ثانيه)
S1= فاصله روى لاترال‌ها، m (متر)
Sm= فاصله روى لوله اصلي، m (متر)
مقدارى از آب پخش شده صرف تبخير و بخشى توسط باد از منطقه عمل خارج و مابقى روى زمين فرو مى‌ريزد. به آنچه روى زمين ريخته مى‌شود مقدار خالص پخش آب گفته مى‌شود. مقدار خالص پخش عبارت است از:
(معادله ۲):
da = dg (1 - ls)
که در آن:
dg= ميزان خالص پخش، cm/h
ls= تلفات تبخير و باد (اعشار)
تجاربى که در آبيارى بارانى به دست آمده نشان مى‌دهد که ميزان پخش آب از آبپاشها نبايد از يک حداقل مشخصى کمتر باشد. اين حداقل بستگى به شرايط آب و هوايى دارد که مقاديرى از جهت راهنمايى در جدول (مقادير توصيه شده براى حداقل دبى خروجى از آبپاشها) ارقام اين جدول فقط جبنه راهنما داشته تا اعداد حاصله از طراحى با آن کنترل شوند.
جدول مقادير توصيه شده براى حداقل دِبى خروجى از آبپاشها
وضعيت آب و هوايي
حداقل ميزان پخش آب (cm/h)
از
تا
مناطق معتدل سرد
۰/۲۵
۰/۴۰
مناطق معتدل گرم
۰/۴۰
۰/۵۰
مناطق برى خشک و سرد
۰/۴
۰/۵
مناطق برى خشک و گرم
۰/۵۰
۰/۷۵
مناطق کويرى سرد
۰/۷۵
۱/۲۵
مناطق کويرى خشک
۱/۲۵
۱/۹
از طرف ديگر بالاترين حد ميزان پخش آب که بر اثر تجربه به دست آمده است بستگى به بافت خاک و شيب زمين دارد. جدول (حداکثر مقادير پيشنهاد شده براى ميزان پخش آب از آبپاشها در انواع شيب‌ها و خاک‌هاى مختلف)
جدول حداکثر مقادير پيشنهاد شده براى ميزان پخش آب از آبپاشها در انواع شيب‌ها
