|
|
|
شايد بزرگترين مشکل دريافت زياد قند اين باشد که قند کربوهيدرات ساده است و فقط کالرى دارد. بنابراين، سودا، چاى سرد، آبنبات، ژله، عسل و قند و شکر براى بدن ارزش غذائى کمى دارند. همچنين خيلى از مواد غذائى شيرين شده مثل شيريني، دونات، کيک ميوهاي، پودينگها و بستنى مقادير زيادى چربى دارند که دو برابر قند کالرى دارد.
|
|
|
پوسيدگى دندان در ايالاتمتحده شايعترين بيمارى است. دندانپزشکان، متخصصين بهداشت دندان معمولاً در مورد آثار کربوهيدراتهاى قابل تخمير (بهخصوص قندهاى ساده) بر دندان، به بيماران خود هشدار مىدهند. باکترىهاى موجود در دهان قندها را هضم مىکنند و يک مادهٔ چسبناک شفاف بهنام پلاک دندانى بر سطح دندان به جاى مىگذارند. باکترىها در پلاک رشد کرده و از قندها اسيد توليد مىکنند که سبب پوسيدگى دندان مىشود. سه نکته مهم در اين مورد عبارت است از:
|
|
- دفعات تماس با قندهاى ساده. مهمترين عامل تعداد دفعاتى است که دندان با قندها تماس پيدا مىکند. مصرف مواد شيرين به دفعات زياد موقعيتهاى بسيارى براى رشد باکترىها و افزايش خطر پوسيدگى دندان فراهم مىآورد.
|
|
- ماندگارى قندها روى دندان. مواد شيرين جويدنى مثل شيرينىهاى شکلاتي، براى مدت زيادى به سطح دندان مىچسبد و فرصت کافى براى رشد باکترىها و توليد اسيد ايجاد مىکنند. بهعبارت ديگر، يک نوشيدنى شيرين بهسرعت بلعيده مىشود و مقدار کمى قند با دندان تماس پيدا مىکند. همچنين غذاهاى داراى مقدار زياد آب به خاطر اينکه قند در آب حل مىشود، اثر مخرب کمترى بر دندانها آسيب کمترى مىرساند.
|
|
- مقدار قند در غذاها و نوشيدنىها. در ميان سه عامل خطر براى شروع پوسيدگى دندان، کل قند موجود در مواد غذائى يا نوشيدنى اهميت کمترى دارد.
|
|
اضافه وزن و چاقى ناشى از مصرف زياد غذا يک مشکل بهداشتى مىباشد. شکر اضافه شده به قهوه، عسل افزوده شده به کلوچه، شيريني، نوشابه شيرين شده، مربا، يک قطعه کيک تمام اين مواد کربوهيدرات و کالرى دارند، اما مواد مغذى ضرورى ديگر را کم دارند. مصرف مقادير زياد غذاهاى غنى از قند بسيار ساده است ولى مىتواند کالرى بيش از نياز به بدن برساند. در نتيجه اضافه وزن و چاقى پيش بيايد. براى مثال، اگر هر روز علاوه بر کالرى مورد نياز خود، يک قوطى ۱۲ اُنسى نوشابه (سودا) مصرف کنيد، روزى ۱۴۵ کيلو کالري، کالرى اضافى دريافت کردهايد که سبب افزايش تقريباً هفت کيلوگرم وزن در سال خواهد شد.
|
|
عدم تحمل لاکتوز در بعضى گروههاى قومى که لاکتاز کافى توليد نمىکنند، شايع است. وقتى چنين افرادى شير مىنوشند دچار نفخ، گرفتگى شکمى و اسهال مىشوند. براى مقابله با اين مشکل مواد غذائى اصلاح شده و موادى که به هضم کمک مىکنند تهيه شده است.
|
|
در افرادى که سعى در تصحيح کمبودهاى غذائى گذشته خود دارند، مصرف زياد فيبر مىتواند مشکلآفرين باشد. گرفتگى شکم، اسهال و توليد زياد گازهاى رودهاى مشکلات شايع ناشى از مصرف زياد فيبر هستند. مصرف بسيار زياد آن مىتواند به انسداد روده منجر شود. اين آثار نامطلوب هنگامى که مقدار فيبر غذا بهتدريج در طى ۶ تا ۸ هفته افزايش داده شود، به حداقل مىرسد يا بهوجود نمىآيد.براى مثال، شروع به خوردن ميوه و سبزى تازه و کامل، افزودن نانها و غلات سبوسدار به مرور زمان در طى چند هفته منطقى بهنظر مىرسد. براى اينکه فيبر حداکثر سودمندى را داشته باشد، بايد مقدار زيادى آب نيز نوشيده شود. اگر فيبر زياد مصرف شود، جذب چندين ماده معدنى کاهش مىيابد. اگرچه گياهخواران که بهطور روزمره مقدار زيادى فيبر مصرف مىکنند، هيچ نشانهاى از کمبود مواد معدنى نشان ندادهاند. فقط اگر رژيم غذائى نتواند مقادير توصيه شده دريافت مواد مغذى را تأمين کند، اثر فيبر بر کاهش جذب اهميت پيدا مىکند.
|
|
دريافت الکل، در حد کم و گهگاه، براى بيشتر افراد خطر کمى دارد. اما افرادى که الکل زياد مىنوشند، بيشتر کالرى خود را از آن بهدست مىآورند. بهدليل اينکه الکل ساير مواد مغذى ضرورى را به بدن نمىرساند و احتمال مصرف غذاى کافى براى جبران فقدان مواد مغذى وجود ندارد، معمولاً منجر به کمبودهاى تغذيهاى مىگردد. نمونه ديگر خطر الکل، سندرم جنين الکلى است که در نوزادان متولد شده از مادرانى که در دوران باردارى الکل مصرف کرده باشند، ديده مىشود. اين کودکان، داراى صورت غيرطبيعي، بازماندگى از رشد و عقبماندگى ذهنى هستند.
|
|
|
مصرف مقادير يا انواع زياد کربوهيدرات در افرادى ديده مىشود که يا توجه بسيار کم يا زياد به رژيم غذائى خود دارند. براى مثال، کودکان ممکن است ضرر خوردن روزانه قندهاى قابل تخمير به دفعات زياد را درک نکنند، يا افرادى که سعى در تقليل مواد ديگر غذائى مثل چربىها را دارند، ممکن است باور کنند که مىتوان کربوهيدراتها را به هر اندازه دلخواه مصرف نمود.
|