پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

سفتریاگزون سدیم - CEFTRIAXONE SODIUM


  نام فارسى سفترياگزون سديم
  نام انگليسى CEFTRIAXONE SODIUM
  نام تجارى دارو Rocephin
  گروه دارويى آنتى‌بيوتيک
  گروه شيميايى دارو سفالوسپرين نسل سوم
  مكانيسم اثر مهار سنتز ديواره باكترى كه باعث ايجاد عدم تعادل اسموتيك در آن مي‌شود.
  موارد مصرف ارگانيسم‌هاى گرم منفي: هموفيلوس آنفلوانزا، E.Coli، آئروژينوزا، پروتئوس ميرابيليس، كلبسيلا، سيتروباكتر، انتروباكتر، باسيل فراژيليس، سالمونلا، شيگلا، آسينتوباكتر، سراتيا، ارگانيسم‌هاى گرم مثبت: استرپتوكوك پنومونيه، استرپتوكوك پيوژن، استافيلوكوك طلايي، عفونت‌هاى شديد قسمت تحتانى دستگاه تنفس، دستگاه ادراري، پوست و عفونت‌هاى گنوكوكى داخل شكمي، سپتي‌سمي، مننژيت و عفونت استخوان، مفصل.
  ميزان مصرف بالغين: تزريق عضلانى يا وريدى 2-1 گرم 2بار در روز (حداكثر 4g/day).
بچه‌ها: دوز اوليه تزريق عضلانى يا وريدى 50 تا 70mg/kg در روز در دو دوز برابر بفاصله 12 ساعت.
گنوره بدون عارضه:
250 ميلي‌گرم تزريق عضلانى در يك دوز.
كاهش دوز ممكن است در گرفتارى شديد كليوى لازم باشد (كليرانس كراتينين زير 10 ميلي‌ليتر در دقيقه).
مننژيت:
بالغين و بچه‌ها: تزريق عضلانى يا وريدى 100 ميلي‌گرم/كيلوگرم در روز در دو دوز منقسم به فاصله 12 ساعت.
پروفيلاكسى جراحي:
بالغين: تزريق وريدى 1 گرم از دارو نيم تا دو ساعت قبل از عمل.
موارد منع مصرف:
حساسيت مفرط به سفالوسپورين‌ها و بچه‌هاى كمتر از يك‌ماه.
  توضيحات دارو عوارض جانبي:
سيستم عصبى مركزي: سردرد، گيجي، ضعف، گِزگِز، تب، لز.
گوارشي:‌ تهوع، استفراغ، اسهال، بي‌اشتهايي، درد، گلوسيت، خونريزي، افزايش ALT،AST، بيليروبين، LDH، الكالين فسفاتاز، درد شكمي، كوليت سودوممبران.
دستگاه ادرارى تناسلي:‌ پروتئين اوري، واژينيت، خارش، کانديدياز، افزايشBUN، مسموميت کليوي، نارسائى کليوي.
خوني: لکوپني، ترومبوسيتوپني، آگرانولوسيتوز، آنمي، نوتروپني، لنفوسيتوز، ائوزينوفيلي، پان‌سيتوپني، آنمي‌هموليتيک.
پوستي: راش، کهير، درماتيت.
احتياطات: در حساسيت مفرط به پني‌سيلين‌ها يا حاملگى (در گروه B قرار دارد)، شيردهى و در بيمارى کليوى با احتياط مصرف شود.
فارماکوکينتيک: اوج اثر: تزريق عضلانى ۴ـ۵/۱ ساعت، وريدى بلافاصله پس از تزريق انتشار: در صورت التهاب مننژ از CNS عبور مي‌کند. متابوليسم: متابوليزه نمي‌شود. دفع: کليوى و صفراوى (نيمه عمر: ۱۰ـ۵ ساعت).
تداخلات داروئي: مصرف همزمان الکل ايجاد واکنش شبه دي‌سولفيرام مي‌کند. پروبنسيد دفع کليوى آن را کاهش مي‌دهد.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ از نظر حساسيت به پني‌سيلين يا ساير سفالوسپرين‌ها.
ـ از نظر مسموميت کليوي: افزايش BUN، کراتينين.
ـ ميزان I&O روزانه.
ـ آزمايشات خوني: CBC, ALT, AST, هماتوکريت بيلي‌روبين، LDH، آلکالن فسفاتاز، تست ماهيانه کومبس اگر بيمار تحت درمان طولاني‌مدت است.
ـ الکتروليت‌ها: پتاسيم، سديم، کلر ماهيانه در صورتي‌که بيمار تحت درمان طولاني‌مدت است، چک شوند.
ـ وضعيت روده‌ها: اگر اسهال شديد رخ دهد، دارو بايد قطع شود، چرا که ممکن است نشانگر کوليت پسودوممبرانو باشد.
ـ از نظر جاى تزريق وريدى جهت اطلاع از خروج مايعات، فلبيت و تغيير مکان تزريق هر ۷۲ ساعت.
توصيه‌ها:
ـ جهت اطمينان از نابودى ميکروارگانيسم بيماري‌زا و نيز جلوگيرى از اضافه شدن عفونت جديد دارو به مدت ۱۴ـ۱۰ روز مصرف شود.
ـ به مصرف وريدى بعد از رقيق کردن هر ۲۵۰ ميلي‌گرم در ۴/۲ ميلي‌ليتر از دکستروزواتر يا آب مقطر، يا سالين ۹/۰% ، مي‌توان دارو را با ۱۰۰ـ۵۰ سي‌سى از مايع مناسب بيشتر رقيق نموده و طى نيم الى يک ساعت تزريق نمود.
ـ بعد از کامل شدن C&S استفاده شود.
ارزيابى باليني:
تزريق وريدى بعد از رقيق کردن يک گرم در ۱۰ ميلي‌ليتر و طى مدت ۵ـ۳ دقيقه داده شود، مي‌توان دارو را با ۵۰ـ۱۰ سي‌سى از نرمال سالين يا دکستروزواتر بيشتر رقيق نمود و طى نيم الى يک ساعت تزريق نمود.
پاسخ به درمان: کاهش تب، احساس ناخوشي، لرز.
برون‌ده ادراري: در صورت کاهش بايد به پزشک اطلاع داده شود چرا که ممکن است نشانگر مسموميت کليوى باشد.
واکنش‌‌هاى آلرژيک: راش، کهير، خارش، لرز، تب، درد مفصل و آنرديوادم ممکن است چند روز بعد از آغاز درمان مشاهده شوند.
خونريزي: اکيموز، خونريزى از لثه‌ها، هماچوري، تست گاياک روزانه مدفوع از نظر خون مخفي.
پيشرفت زياده از حد عفونت: خارش‌هاى دوره‌اي، تب، احساس ناخوشي، قرمزى درد، تورم، درناژ، راش۷ اسهال، تغيير در سرفه و خلط.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ که اگر ديابت دارند از CLINISTIX يا KETODIASTIX استفاده کنند.
ـ از الکل يا داروهاى محتوى الکل استفاده نشود چرا که در غير اين‌صورت نسبت به آن واکنش داروئى نشان داده خواهد شد.
ـ اسهال شديد را اطلاع بدهند چرا که ممکن است نشانگر ايجاد کوليت سودوممبرانو باشد.
ـ گلودرد، کبودي، خونريزي، دردهاى مفصلى را اطلاع دهند، چرا که ممکن است نشانگر ايجاد ديسکرازي‌هاى خونى باشد. (البته نادر است).
تداخل با تست‌هاى آزمايشگاهي:
افزايش (کاذب): در ks ـ ۱۷ادراري.
تداخل با: Cross-matching
درمان مصرف بيش از حد دارو: از اپي‌نفرين، آنتي‌هيستامين‌ها استفاده شود در صورت لزوم (بروز آنافيلاکسي) عمليات احياء انجام شود.


همچنین مشاهده کنید