نظریه مراجع محوری

نظريه مراجع - محورى (Client-Centered) به علت نگرش مثبت نسبت به انسان، تأثير زيادى بر توفيق کار مشاوران مدارس داشته است. کارل راجرز (۱۹۰۲-۱۹۸۶) بينان‌گذار اين نظريه است.

برخى از عقايد راجرز ريشه در افکار پيشينيان و متفکران مشرق زمين از جمله تائو (Tao) دارد. به نظر تائو، مداخلهٔ مستقيم در جريان زندگى و روال فکرى يک فرد، وى را از تصميم‌گيرى مناسب و معقول باز مى‌دارد. هم‌چنين در آئين‌ذن (Zen) تأکيد بر آن است که انسان جواب‌ها را در درون خود مى‌يابد. چنين عقايدى در پيدايش نظريهٔ مراجع - محورى تأثير انکارناپذير داشته‌اند (ميدور - Meador و راجرز، ۱۹۷۳). راجرز از افکار ديوئى نيز سود جسته است. به نظر ديوئي، انسان با شناخت خود مى‌تواند آينده‌ خود را آن‌گونه که مى‌خواهد بسازد. راجرز ضمن کار در روچستر (Rochester) تحت تأثير افکار و عقايد اتورانک (Rand) در زمينه توانائى انسان در 'خود رهبري' قرار گرفت. به اعتقاد رانک، انسان براى هدايت اعمال و فعاليت‌هاى خويش توانائى خاصى دارد و اگر مشاور براى مراجع، محيطى سالم و پذيرا فراهم آورد، چنين توانائى را شکوفا خواهد ساخت. راجرز نيز در همين زمينه معتقد است که انسان انگيزه‌اى قوى و تمايلى ذاتى براى توسعه و رشد همهٔ استعدادهاى بالقوه خود دارد و چنانچه شرايط مناسب و مطلوب آماده باشد، اين توانائى‌ها مسير شکوفائى خود را خواهند يافت (بلکين، ۱۹۷۵- Belkin).