نمودارها، نشاندهنده روابط عددى و نسبى اقلام هستند که خواننده را قادر به درک معناى خاص يک توده از اطلاعات پيچيده مىکنند.
|
|
مىتوان انواع و اقسام نمودارها را بهطور خلاصه در چهار دسته خلاصه کرد که عبارتند از: خطي، ستوني، دايرهاى و تصويري. نمودارها، انواع ديگرى نيز دارند که مبناى هر کدام از آنها بيشوکم در قالب يکى از چهار دسته يادشده قرار مىگيرد.
|
|
بعضى از نمودارها، تنها داراى يک مقياس اندازهگيرى مىباشند مانند نمودار دايرهاى و بعضى ديگر داراى دو مقياس مىباشند مانند نمودار خطى.
|
|
|
|
نمودارهاى خطى جزء دستهاى هستند که دو مقياس اندازهگيرى را شامل مىشوند. در اين نمودارها يکى از مقياسها در امتداد قائم و ديگرى در امتداد افقى قرار مىگيرد. اين نوع نمودارها، دقيقترين يا صحيحترين نوع نمودارها را تشکيل مىدهند. از اين نظر در نشاندادن رابطه ميان دوسرى اطلاعات بسيار مفيد هستند. البته هنگامى که از اين نمودارها استفاده مىگردد که اطلاعات بسيار زيادى دردست باشد. نمودارهاى خطي، نحوه گسترش و يا توسعه اطلاعات را در يک مدت زمان معين بهخوبى نشان مىدهند.
|
|
|
|
|
|
نمودار ستونى از نظر خواندن، سادهترين نوع نمودارها است. تهيه اين نوع نمودارها بسيار آسان است. به اين ترتيب که هر دسته از اطلاعات را در يک ستون قرار مىدهيم. اين ستونها يا همگى افقى هستند يا عمودي. درازاى ستونها نشان دهندهٔ درصد مقياس اندازهگيرى يا ميزان اطلاعات است، در حالى که پهناى ستونها همه به يک اندازه باقى مىماند. از نمودار ستونى براى مقايسه تعداد محدودى اطلاعات استفاده مىشود. نمودار ستونى مىتواند وسيلهاى براى مقايسه مستقيم اطلاعاتى کمى در فاصلههاى زمانى مشخص باشد.
|
|
|
|
|
|
در اين نوع از نمودارها براى نشاندادن اطلاعات از دايره استفاده مىشود. براى اين منظور دايره را به قسمتهايى تقسيم مىکنند و هرقسمت را بهنسبت درصد نشان مىدهند. مسلماً جمع تمام قسمتها بايستى ۱۰۰ درصد باشد. بهطور خلاصه نمودارهاى دايرهاى داراى دو خصوصيت زير مىباشند:
|
|
الف - کل اطلاعات را بدون توجه به متغير ديگرى نشان مىدهند.
|
|
ب - هرقسمت بصورت درصد يا کسرى از کل آن بيان مىشود.
|
|
|
|
|
|
در نمودار تصويرى از انواع شکلهاى سياه و سفيد و يا رنگى جالب استفاده شده و بدين ترتيب حالت حقيقى و جذابيت به نمودار داده مىشود. اين نوع نمودارها درحقيقت از نمودارهاى ستونى گرفته شدهاند و درواقع عيناً همان اطلاعات را نيز ارائه مىدهند. نمودار تصويرى بهسادگى قابل خواندن است و اين مزيّت را دارد که شکلهاى حقيقى در آنها مورد استفاده قرار مىگيرند. نمودارهاى تصويرى دقت و صراحت انواع ديگر را دارا نيستند.
|