گاه‌شماری ایرانی

هيچ‌ملتى به‌ اندازه ايرانيان به گاه‌شمارى و تاريخ‌نگارى علاقمند نبوده، هيچ ملتى چون ايرانيان داراى آن همه سنجش‌هاى اندازه‌گيرى زمان از هزاره‌ها، دوره‌ها و سال‌هاى خورشيدى و قمرى گوناگون سال‌ها، ماه‌ها، هفته‌ها، روز و ساعت و دقيقه و ... با نام و نشان‌هاى جداگانه نبوده است.

در ايران باستان هر يک سال، ۱۲ ماه داشت که هر يک به نام فرشته‌اى نام‌گزارى شده بود و هر هفته هفت روز بود که هر روز به نام يکى از ستارگاه نام‌بردار بود.

در جهان، نخستين کسى که توانست، سال را به‌وسيلهٔ کبيسه بيارايد و نوروز را در آغاز بهار قرار دهد، اشوزرتشت پيامبر پرآوزه ايرانى بود و براى نخستين‌ بار، سال به ۱۲ ماه ۳۰ روزه و پنج روز آخر سال به نام پنجه دزديده ساخته و پرداخته شد و پس از گذشت سده‌هاى و بلکه هزاره‌ها، ملت‌هاى ديگر چون: يونان، بابل، روم، مصرف و کشورهاى آن زمان، ساختن کبيسه و درست کردن ۱۲ ماه سال و هفت روز براى يک هفته از ايرانيان فرا گرفتند و براى خود، گاه‌شمارى و برخى هم سال را کبيسه نمودند.

ايرانيان نخستين ملتى بودند که پيروزمندانه، ستاره‌ها را رصد مى‌کردند و براى رصد کردن، رصدخانه مى‌ساختند.