|
غافل بیبصر است و جاهل بیخبر |
|
غافل مشو از هر کس که دلش آزردی |
|
|
نظیر: |
|
|
زنهار میازار از خود هیچ دلی را |
|
|
ـ چو آزرده شد خصم ایمن مباش |
خراشیده را هست قصد خراش |
|
غافل مشو ز سنگ مکافات روزگار (آتش اصفهانی) |
|
|
رک: از مکافات عمل غافل مشو |
|
غافل مشو ز عمر که چون باد در هواست |
|
|
نظیر: بیا که عمر چو باد میگذرد |
بهکار باش که هنگام کار میگذرد (عمعق بخارائی) |
|
غافل و مرده هر دو یکسان است (سنائی) |
|
غافل نشود عاقل، عاقل نشود غافل (از جامعالتمثیل) |
|
غافلی هم حکمت است هم نعمت |
|
غایب بیبهره است |
|
|
نظیر: |
|
|
غایب خایب است |
|
|
ـ گاوی که سر لیسه نباشد نمک نخورد |
|
|
ـ هر که به خواب است حصهاش به آب است |
|
|
ـ هر کس دیر سر سفره بیاید استخوان نصیبش میشود |
|
|
ـ آنکه دیر بر سرِ خوان آید بهجز استخوان نصیب نبرد |
|
غایب خایب است٭ |
|
|
رک: غایب بیبهره است |
|
|
|
٭ تمثّل: |
|
|
|
مشو یک زمان غایب از آستانش |
که هرکس که غایب شد او خایب است (مسعود سعد سلمان) |
|
غایب جهل بوَد مشت زدن سندان را٭ |
|
|
رک: آدم دانا به نیشتر نزند مشت |
|
|
|
٭ پنجه با ساعد سیمین نه به عقل افکندم |
......................... (سعدی) |
|
غبار غم برود حال بِهْ شود حافظ (حافظ) |
|
|
نظیر: |
|
|
شادی آید ز پی غصه و خیر از پی شر |
|
|
ـ رسید مژده که ایام غم نخواهد ماند |
چنان نماند و چنین نیز نخواهد ماند |
|
|
ـ از پی هر شبی بود روزی (مکتبی) |
|
|
ـ روزهای سپید است در شبان سیاه (سعدی) |
|
|
ـ شهر ما فردا پُر از شکّر شود |
شکّر ارزان است ارزانتر شود (مولوی) |
|
|
نیزرک: از پی هر گریه آخر خندهای است |
|
غربال به زمین که بخورد کمانه میکند |
|
|
سختگیری زیاد سبب عصیان میشود |
|
غربال به غلیان میگوید دو سوراخ داری! (عا). |
|
|
رک: دیگ به دیگ میگوید: رویت سیاه! |
|
غرض از کعبه نشانی است که ره گم نشود |
|
غرض نقشی است کز ما باز ماند٭ |
|
|
|
٭ .......................... |
که هستی را نمیبینم بقائی (سعدی) |
|
غرضها تیره دارد دوستی را٭ |
|
|
|
٭ ....................... |
غرضها را چرا از دل نرانیم (مولوی) |
|
غرقه بر هر گیاه خشک چنگ زند |
|
|
نظیر: |
|
|
غرقه بر هر چیزی زند دست |
|
|
ـ فرو مانده مردم به گرداب در |
زند چنگ در هر گیا ناگزر (ادیب پیشاوری) |
|
غرقه در بحر چه اندیشه کند طوفان را٭ |
|
|
نظیر: |
|
|
آنکه در بحر قلزم است غریق |
چه تفاوت کند ز بارانش (سعدی) |
|
|
آنکه او غرق شود کی غم کالا دارد |
|
|
ـ آدم خیس از آب نمیترسد |
|
|
ـ نترسم دیگر از باران که افتادم به دریائی (سعدی) |
|
|
ـ آنکه آب از سرگذشتش گو ز باران غم مخور |
|
|
ـ خانهٔ ویران چه غم از زلزله دارد (صائب) |
|
|
|
٭ سعدی از سرزنش خلق نترسد، هیهات |
............................ (سعدی) |
|
غریب اگرچه به دارالسّلام گیرد جای |
بوَد نتیجهٔ غربت همه عذاب الیم (عبدالواسع جبلّی) |
|
|
نظیر: |
|
|
غریب اگرچه به غربت به تخت فیروز است |
شود چو شام، نشین غریب میسوزد (لاادری) |
|
|
ـ خداوندا غریبان خوار و زارند |
به نزد هیچکس قربی ندارند |
|
|
ـ غریب اگر چه به غربت میانهٔ گنج است |
همین که شام شود آن غریب در رنج است |
|
غریب اگر چه به غربت میانهٔ گنج است |
همینکه شام شود آن غریب در رنج است |
|
|
رک: غریب اگرچه به دارالسّلام گیرد جای |
بوَد نتیجهٔ غربت همه عذاب الیم |
|
غریب را دِل آواره در وطن باشد٭ |
|
|
رک: غریب شکستهدل است |
|
|
|
٭ هوای کوی تو از سر نمیرود ما را |
............................ (حافظ) |
|
غریب را سگان باشند دشمن٭ |
|
|
|
٭ تو چون شیری غریبان را میفکن |
.............................. (نظامی) |
|
غریب شکستهدل است٭ |
|
|
نظیر: |
|
|
غریب را دلِ آواره در وطن باشد |
|
|
ـ بالین سرِ غریب خشتی باشد |
|
|
ـ مرغ هم اگر جا به چا بشود چهل روز از تخم میافتد |
|
|
|
٭ یا: غریب دلشکسته است |
|
غریب کور است |
|
|
نظیر: |
|
|
غریب کر و کور است (مقامات حمیدی) |
|
|
ـ بد از نیک کمتر شناسد غریب (سعدی) |
|
غریبه را بکشی غریبه است |
|
|
نظیر: |
|
|
غریبه غریبه است |
|
|
ـ غریبه را پدرش را بسوزی غریبه است |
|
|
ـ غریبه را جون به جونش بکنی باز هم غریبه است |
|
|
ـ فرزند کسی نمیکند فرزندی |
گر طوق طلا به گردنش دربندی |
|
|
نیزرک: آه صاحب درد را باشد اثر |
|
غریبه را پدرش را بسوزی غریبه است |
|
|
رک: غریبه را بکشی غریبه است |
|
غریبه را جون به جونش بکنی باز هم غریبه است |
|
|
رک: غریبه را بکشی غریبه است. |
|
غریبه غریبه است |
|
|
رک: غریبه را بکشی غریبه است |
|
غریبه هم خدائی دارد |
|
غریبی آدمی را در جوانی پیر میسازد٭ |
|
|
|
٭ ز آهو تا جدا شد نافه چون دستار شد مویش |
........................... (صائب) |
|
غریبی خاک دامنگیر دارد |
|
غریبی درد بیدرمان غریبی ٭ |
|
|
نظیر: |
|
|
ولایت دور و من دور از ولایت |
|
|
ـ بسکه ماندم به غریبی وطن از یادم رفت (طغرای مشهدی) |
|
|
|
٭ ......................... |
غریبی خواری دوران غریبی (از تعزیهٔ شام) |