| انواع مختلفى از چراغ‌هاى روشنائى در نورپردازى تلويزيونى به‌کار مى‌روند از جمله: چراغ‌هاى تنگستن معمولي، چراغ‌هاى تنگستن - هالوژن (کوارتز)، چراغ‌هاى تخليهٔ گاز (منابع نورخطي) و چراغ‌هاى فلورسنت. اگر چه قبلاً چراغ‌هاى قوس کربن کاربرد زيادى داشته‌اند اما امروزه از آنها صرفاً در برنامه‌هاى تلويزيونى و فيلمبردارى خارج از استوديو استفاده مى‌شود.
|
|
|
|
|
|
| اين چراغ از پُراستفاده‌ترين منابع روشنائى است و مزاياى فراوانى دارد: نسبتاً ارزان قيمت است، عمر طولانى دارد، قابل اطمينان است و در دامنهٔ وسيعى از شدت‌هاى نورى يافت مى‌شود.
|
|
| اما چراغ‌هاى تنگستن مقدار زيادى انرژى الکتريکى را به صورت حرارت از دست مى‌دهند. به‌علت وجود فيلامان بزرگ، از آنها نمى‌توان به‌عنوان نور نقطه‌اى استفاده کرد. حرارت رنگى اين چراغ‌ها نسبتاً پائين است و با استفادهٔ مداوم کاهش مى‌يابد. نور چراغ تنگستن فاقد ناحيهٔ آبى طيف مرئى است.
|
|
|
|
| هنگامى که به فيلامان چراغ‌هاى تنگستن جريان ولتاژى بيش از حد چراغ وارد شود دو اتفاق مى‌افتد: اولاً بازده نور چراغ افزايش مى‌يابد و ثانياً حرارت رنگى آن افزايش مى‌يابد. اما عيب اين کار، کوتاه شدن عمر چراغ است که در صورت سالم بودن بين ۲ تا ۹ ساعت در برابر ۱۰۰ ساعت کار معمولى است. از نمونه‌هاى معمول اين چراغ‌ها مى‌توان فتوفلاد و نيترافوت را نام برد.
|
|
| اين چراغ‌ها را مى‌توان با پايه‌هاى دستى در بسيارى از صحنه‌هاى داخل يا خارج از استوديو به‌کار گرفت.
|
|
| سيستم‌هاى نورى سبک وزن و قابل حمل چراغ‌هاى فرا - بارده از انواع سنتى چراغ تنگستن يا کوارتز استفاده مى‌کنند. به‌طور مثال، مجموعهٔ کالرتران که فقط از ۳ کيلو وات نيرو استفاده مى‌کند نورى برابر با چراغ ۱۰ کيلو واتى دارد. و مجموعهٔ سان‌گان که از باکترى‌هاى کمرى تغذيه مى‌کند قادر است در صحنه‌هاى خارجى روشنائى دستى قوى ارائه دهد.
|
|
| چراغ‌هاى تنگستن - هالوژن (چراغ‌هاى کوارتز، چراغ‌هاى هالوژن، چراغ‌هاى کوارتز يودين)
|
|
| در اين نوع چراغ‌ها فيلامان تنگستن در گاز هالوژن قرار مى‌گيرد. اين گاز هر گونه فلز بخار شده را قبل از سياه کردن سطح داخلى چراغ جذب مى‌کند. بدين طريق بازده نورى چراغ ثبات بيشترى يافته و عمر آن طولانى‌تر مى‌شود. از طرف ديگر، حرارت رنگى نور اين چراغ به حدود ۳۲۰۰ کلوين مى‌رسد که براى تلويزيون رنگى مناسب است.
|
|
| چراغ‌هاى تنگستن - هالوژن را نبايد با دست لمس کرد زيرا چربى پوست بر شيشهٔ چراغ مى‌نشيند و موجب سوختن آن مى‌شود. اين چراغ‌ها در انواع لوله‌اى شکل کوچک موجود هستند و در وسايل نورى قابل حمل و سبک قابل استفاده هستند. چراغ‌هاى تنگستن - هالوژن با دو فيلامان قادر هستند سه شدت نورى را از خود ساطع سازند.
|
|
|
|
| اين‌گونه چراغ‌ها داراى قوس جيوه هستند که در گاز آرگون مشتعل مى‌شود، از اين‌رو منابع نورى فوق‌العاده کارآمد و جمع و جورى هستند. چنان‌چه در ساخت اين چراغ‌ها از فلزات کمياب چون لانتانيدها استفاده شود روشنائى آن شبيه روز خواهد شد (۵۴۰۰ تا ۶۰۰۰ کلوين). چراغ‌هاى تخليهٔ گاز به‌ويژه نوع يودين آن به‌طور روزافزون در ايجاد نورهاى نقطه‌اى و نورپردازى صحنه‌هاى خارجى مانند استاديوم‌هاى ورزشى به‌کار مى‌روند.
|
|
| چراغ‌هاى تخليهٔ گاز لزوماً به مدار کمکى (واحدهاى مشتعل‌کننده و موازنه) نياز دارد و معمولاً ۵/۱ تا ۳ دقيقه طول مى‌کشد تا به نور کامل خود برسند. تغيير شدت نور آنها عملى نيست و چنان‌چه خاموش شوند بلافاصله نمى‌توان آنها را روشن کرد. چنان‌چه با اين منبع نور فيلمبردارى شود، مشکل چشم تصوير پديد خواهد آمد (تپش قابل رؤيت، قاب سياه).
|
|
|
|
| چراغ‌هاى چراغ‌هاى آشناى فلورسنت در نورپردازى تلويزيونى به‌عنوان منبع نور ملايم براى نور زمينه، نور سيکلو و غيره به‌کار مى‌روند. اگر چه اين منبع نور فاقد جهت بوده، شدت نور آن کم و بسيار ظريف و شکننده است اما ارزان‌قيمت و در تأسيسات کوچک استفاده مى‌شود. قابليت استفاده از اين چراغ‌ها در تلويزيون رنگى بسيار کم است.
|
