۱۸۹۰ م. اختراع Screen یا شبکه نقاط ترام - چاپ تصویر

۱۸۹۰ م. اختراع Screen يا شبکه نقاط ترام - چاپ تصوير

از ابتداى اختراع انواع چاپ، تصاوير در کتاب‌ها و نشريات تا سال ۱۸۸۰ به طريق گرافيک روى سنگ، چوب، فلز به‌صورت برجسته يا گود انجام مى‌گرفت. عکاسى در سال ۱۸۲۷ توسط نيسفورنيپس (N. Niepce) و لوئى داگر (L. Dagere) فرانسوى اختراع شد. ويليام هنرى تالبوت تصوير نهفته را کشف مى‌کند. ۵۳ سال بعد از اختراع عکاسى اولين عکس با نقاط ترام در چهارم مارس ۱۸۸۰ در مجله نيويورک ديلى تلگراف به چاپ رسيد. اين کليشه داراى نقاط بسيار ريز و انبوهى بود که سطح يکنواختى را تشکيل مى‌داد. بعد از اين روزنامه، روزنامه (پارى مدرن) فرانسه (نيويورک تريبون در سال ۱۸۹۶)، (مجله و روزنامه ديلى ميرور در سال ۱۹۰۵) کليشه‌هاى تصوير با نقاط ترام به چاپ رساندند. کليشه‌ها را با استفاده از شيشه‌هاى عکاسى انجام مى‌دادند، زيرا ژرژ ايستمن بنيانگذار کارخانه کداک در سال ۱۸۸۸ سرى اولين دوربين‌هاى عمومى را که مجهز به نگاتيف کاغذى بود به بازار عرضه کرد. آنها سطح کليشه را با هاشورهاى بسيار ريز از دو طرف به شکل قائم‌الزاويه خش مى‌انداختند، و بدين گونه تصاوير را به چاپ مى‌رساندند. براى ايجاد يک شبکه از راه ديگري، تلاش گسترده از سال ۱۸۷۸ شروع شده بود. در فرانسه (شارل گيوم بتي)، در آمريکا (فردريک اوژن ايوز) و در آلمان (ژرژميسن باخ) ساخت شبکه ترام را دنبال مى‌کردند. سرانجام اختراع اسکرين که در ايران به‌نام ترام معروف است و اهميت آن کمتر از اختراع عکاسى نبود در سال ۱۸۹۰ توسط دو برادر، ماکس لوى (M.Levy) و لوئى لوى (Lois Levy) در ايالات‌متحده آمريکا، فيلادلفيا شکل گرفت. برادران لوى دو قطعه شيشه از جنس کريستال بدون موج تهيه کردند.

روى اين دو شيشه را با پوشش بسيار نازک از نوعى ورنى که در مقابل اسيد فلوريدريک مقاوم بود پوشاندند. شيشه را روى ميز ترام ثابت کردند. ماشين تهيه ترام داراى يک قلم نوک تيز الماسى است که متصل به دستگاه ميکرومترى مى‌باشد و به‌وسيله همين نوک تيز الماس خطوطى کاملاً موازى به‌صورت هاشور تمام سطح شيشه را به آهستگى رسم مى‌کند. خطوطى که بدين ترتيب برروى ورنى ترسيم مى‌گردد سطح درونى را از جاى خود بلند کرده و خود شيشه را نيز به اندازه بسيار کم و نامحسوس گود مى‌کند. هر دو شيشه را در پايان کار با اسيد فلوريدريک مالش مى‌دهند تا محل هاشورها کمى گودتر شود. توى اين خطوط را با لعاب ميناى سياه پُر مى‌کنند تا نور از آن عبور نکند. سپس سطح شيشه را را پوشش ورنى پاک مى‌کنند. هر دو شيشه را از طرف لعاب مينا روى هم به طريق قائم‌الزاويه قرار مى‌دهند به‌طورى که يک شبکه قائم‌الزاويه ايجاد شود. اين دو شيشه با چسب مخصوص چسابنده شده و براى استحکام بيشتر دور آن را با يک طوق فلزى مهار مى‌کنند. اين شيشه داراى سطحى از دريچه‌هاى مربع شکل است که نور بايستى از داخل آنها عبور کند. اين شبکه در محلى نزديک به فيلم خام در دوربين‌هاى بزرگ عکسبردارى قرار مى‌گيرد.

دوربين عکسبردارى تشکيل شده از يک قاب فلزى بزرگ شيشه‌اى که ميان آن سوژه يا تصوير قرار مى‌گيرد. جلوى آن عدسى دوربين و پشت عدسى شبکه ترام و در نهايت فيلم خام قرار دارد. قاب سوژه در روى يک ريل به جلو و عقب جهت بزرگ و يا کوچک کردن تصوير حرکت مى‌کند. نورى که به اين تصوير جهت عکسبردارى مى‌تابد قوس ذغال الکتريکى بود که بعداً لامپ‌هاى قوى با اشعه خورشيدى به جاى آن به‌کار برده شد. انعکاس اين تصوير که سطح آن داراى نور يکنواخت است از عدسى دوربين مى‌گذرد و پس از گذر از عدسى از شبکه ترام گذشته و برروى فيلم خام مى‌افتد. شبکه ترام با سطح فيلم تماس ندارد بلکه فاصله‌اى حدود ۵/۱ تا ۲ سانت با سطح فيلم خام فاصله دارد. همين فاصله باعث ايجاد نقاط ترام مى‌شود. عمليات تشکيل نقاط ترام تشريح مفصلى دارد، اما به‌صورت بسيار ساده مى‌توان آن را بيان نمود. هر تصوير سياه و سفيدى داراى مناطق مختلفى از تاريکى و روشنائى دارد که به آن درجات خاکسترى مى‌گوئيد. اين درجات با استاندارد کارخانه کداک به ۲۱ قسمت تقسيم شده و کلاً از غلظت صفر تا ۳ مى‌باشد و اختلاف افزايش درجات هر مرحله غلظتى معادل ۱۵/۰ است. پس هرچه درجات خاکسترى تا مرحله ۲۱ به مرحله ۲۱ نزديک‌تر شود، تصوير داراى وضوح بيشترى خواهد شد. بنابراين عمليات شاخص کار از نور ۵۰ درصد آغاز مى‌شود.

زمانى که نور ۵۰ درصد از شبکه بگذرد نقاط تشکيل دهنده به‌صورت مربع کامل به اندازه دريچه مربع شکل ترام مى‌شود و اثر آن روى فيلم خام ثبت مى‌گردد. زمانى که شدت انعکاسى نور به طرف درجات تاريک و تاريک‌تر مى‌رود مربع‌هاى کوچک‌تر از دريچه ترام و شکل آن به طرف نقاط دايره‌اى شکل ميل مى‌کند تا جائى که کاملاً محو شود. زمانى که نور از ۵۰ درصد به طرف روشنائى و روشنائى کامل از دريچه عبور مى‌کند، نقاط از دريچه ترام بزرگ‌تر مى‌شود وقتى به حداکثر شدت رسيد منطقه زير شبکه ترام داراى نور يکسان مى‌شود و بدين طريق قطر نقاط ترام با شدت و ضعف‌هاى مختلف نور که از سوژه مى‌آيد تغيير مى‌کند. اين فيلم نگاتيو بوده و پس از چاپ پزتيفى از آن، آماده چاپ مى‌گردد. در اين رابطه شکل شبکه ترام روى فيلم اثرى ندارد. اساس فنى و علمى تشکيل دهنده نقاط ترام تغييرناپذير است و از ابتداى اختراع خود در سال ۱۸۹۰ تاکنون به همان روش ثابت مانده است. امروزه همين روش در داخل اسکنرهاى ليتوگرافى و هر اسکنر ديگر با رايانه مخصوص خود نقاط ترام تهيه مى‌شود.

	A سطح سیلندر اسکن کننده		۹ منشور و عدسی
	۱-نور لامپ هالوژن		۱۰-منشور
	۲-عدسی های کانونی نور		۱۱- ایجاد رنگ سیاه و درجات خاکستری
	۳-لنز اصلی دوربین اسکن کننده		۱۲-منشور دوطرفه با عدسی
	۴-آینه (حرکت کننده)		۱۳-آیینه (انعکاس و عبوری) برای فیلتر قرمز
	۵- شیشه مات عملیات و کنترل تصاویر		۱۴- فیلتر تفکیک قرمز
	۶- تنظیم بهترین وضعیت دیافراگم با ده مرحله کنترل ۶a		۱۵- تصفیه رنگ و ایجاد کانال رنگ سیان
	۷- تنظیم بهترین وضعیت تصویر برای تفکیک رنگ ها		۱۶- فیلتر سبز برای ایجاد کانال رنگ ماژنتا
	۷a- فیلتر سبز برای تفکیک رنگ ماژنتا		۱۷- تصفیه رنگ و ایجاد کانال رنگ ماژنتا
	۷b- فیلتر سبز برای تفکیک رنگ ماژنتا		۱۸- آئینه (انعکاس و عبوری) برای فیلتر آبی و سبز
	۷c- فیلتر برای تفکیک رنگ زرد		۱۹- فیلتر آبی
	۸- فیلتر برای درجات خاکستری و سیاه		۲۰- تصفیه رنگ و ایجاد کانال رنگ زرد