زمانى‌که دور يک شيء خارجى يا زخم باز را باندپيچى مى‌کنيد بايد دقت زيادى به خرج دهيد تا از وارد آمدن فشار روى جسم يا استخوانى که از زخم بيرون زده اجتناب کنيد.
براى اين‌گونه موارد هميشه از باند حلقه‌اى استفاده کنيد. اگر باند حلقه‌اى در اختيار نداشتيد مى‌توانيد از باند مثلثى هم استفاده کنيد.
- روش کار:
۱. يک تکه گاز روى شيء خارجى يا محل شکستگى بگذاريد و روى آن يک بالشتک گرد پنبه‌اى قرار دهيد.
۲. دنبالهٔ آزاد باند حلقه‌اى را مستقيماً زير لبهٔ پائينى بالشتک بگذاريد (منظور از لبهٔ پائيني، آنطرف از بالشتک است که به سمت ساعد و منظور از لبهٔ بالائي، آن قسمت از بالشتک است که به سمت بازو قرار دارد). و دوبار مستقيم دور عضو پيچ بزنيد و سر حلقه را دوباره بالا بياوريد.
۳. باند را به‌صورت اريب از زير دست رد کنيد و بياوريد بالاى روى نيمهٔ بالائى بالشتک (از پيچيدن باند روى خود زخم خوددارى کنيد) و دوباره پائين بياوريد و چند بار آن را دور عضو به‌صورت اريب بپيچيد تا بالشتک سر جاى خود محکم شود.
اگر لازم شد که اطراف زخم باز را هم باندپيچى کنيد، دنبالهٔ باند حلقه‌اى را روى قسمت پائينى بالشتک قرار دهيد و به‌صورت اريب، باند را بالا و پائين بالشتک بچرخانيد.
باندپيچى آرنج و زانو
روش باندپيچى آرنج در مورد زانو هم صدق مى‌کند.
- روش کار:
۱. از مصدوم بخواهيد که دست خود را در راحت‌ترين وضعى که احساس مى‌کند نگه دارد. دنبالهٔ آزاد باند حلقه‌اى را روى قسمت داخلى آرنج قرار دهيد و يک بار مستقيم پيچ بزنيد. سر باند را از نوک آرنج رد کنيد و دور دست بپيچيد.
۲. باند را دور بازو بچرخانيد به‌طورى که روى نيمى از چرخش اول را بپوشاند، و سپس باند را دور ساعد بپيچيد به‌طورى که لبهٔ ديگر (لبهٔ سمت ساعد) چرخش اول را بپوشاند و از کنار لبهٔ چرخش دوم رد شود.
۳. به پيچاندن به تناوب، رو و زير چرخش اول ادامه دهيد به‌طورى که هر چرخش تقريباً کمى بيشتر از دوسوم چرخش قبلى را بپوشاند.
۴. با يک يا دو چرخش مارپيچ بالا و پائين آرنج کار خود را خاتمه دهيد و انتهاى آن را با استفاده از سنجاق قفلى يا گره محکم کنيد.
۵. گردش خون را چک کنيد.
باندپيچى دست و پا در مصدومیت
روش باندپيچى دست (يعنى از مچ تا نوک انگشتان) در مورد پا (يعنى از قوزک تا نوک انگشتان پا) هم صادق هست.
- روش کار:
۱. از مصدوم بخواهيد که دست خود را به‌طورى که کف دست وى رو به پائين باشد نگه دارد. دنبالهٔ آزاد باند را روى مچ بگذاريد و يک بار مستقيم دور مچ بچرخانيد.
۲. سر باند را از روى دست به‌صورت اريب رد کنيد و به سمت انتهاى انگشت کوچک دست بياوريد و از آنجا به کف دست ببريد و باز هم به‌صورت اريب آن را از سمت ديگر دست در آوريد.
۳. سر باند را از روى انگشتان رد کنيد به‌طورى که از کنار انتهاى ناخن انگشت کوچک رد شود و سپس دوباره به کف دست ببريد و به‌صورت اريب آن را از کف دست به روى دست به سمت مچ بياوريد.
۴. به اين کار ادامه دهيد و به شکل هشت لاتين آن‌قدر روى دست باندپيچى کنيد تا تمام دست پوشانده شود. کار خود را با يک چرخش به دور مچ خاتمه دهيد و انتهاى آن را با سنجاق قفلى يا گره محکم کنيد.
۵. گردش خون را چک کنيد.
باندپيچى با گاز لوله‌اى
گاز لوله‌اى از يک حلقه گاز استوانه‌اى بدون درز تشکيل شده است. اين نوع باند را در بسيارى از موارد مى‌توان آسان‌تر و سريع‌تر از باندهاى سنتى به‌کار برد. اما اين باندها گران‌تر هستند و به‌علاوه استفاده از آن به يک اپليکاتور خاص نياز دارد.
- روش کار:
۱. تقريباً دو برابر و نيم طول ناحيه‌اى که بايد با گاز پوشانده شود از گاز لوله‌اى ببريد (مثلاً اگر لازم است انگشت خود را باندپيچى کنيد به اندازه ۵/۲ برابر طول انگشت، گاز را ببريد) و سپس تمام طول گاز را روى اپليکاتور بکشيد (که طبيعتاً دولا يا سه‌لا مى‌شود).
۲. با ملايمت اپليکاتور را روى انگشت و پانسمان آن فشار دهيد در حالى‌که انتهاى گاز را محکم نگه داشته‌ايد با ملايمت اپليکاتور را با دست ديگر به عقب بکشيد. به‌طورى که قسمتى از طول گاز لوله‌اى روى انگشت قرار گيرد.
۳. انتهاى گاز روى انگشت را نگه داريد اپليکاتور را کمى به عقب بکشيد، آن را يک يا دو بار بچرخانيد و سپس دوباره به سمت انگشت فشار دهيد. سپس اپليکاتور را از انگشت بيرون بياوريد به‌طورى که دو لايهٔ گاز لوله‌اى روى انگشت باقى بماند.
نبايد گاز را بيش از يک يا دو بار بچرخانيد چون احتمال دارد مانع از گردش خون در انگشت شود.
۴. انتهاى گاز را با چسب بچسبانيد.
تخته‌هاى شکسته‌بندى
اين نوع تخته‌ها براى بستن شکستگى‌ها يا عضو‌هاى آسيب‌ديده (و گاهى اوقات تمام بدن) استفاده مى‌شود. تختهٔ شکسته‌بندى باعث مى‌شود که اعضاء يا کلاً بدن مصدوم به هنگام انتقال به بيمارستان ثابت و بى‌حرکت بماند. گاهى اوقات مى‌شود از پاى سالم براى بى‌حرکت نگهداشتن پاى آسيب‌ديده به‌وسيلهٔ باندپيچى به دور هر دو پا، استفاده نمود، اما اگر اين کار امکان‌پذير نبود يا به دليل دورى و (يا) ناهموارى راه نياز به تکيه‌گاه محکم‌ترى داشتيم، در اين‌صورت بايد از تختهٔ شکسته‌بندى استفاده کرد.
تختهٔ شکسته‌بندى بايد به اندازهٔ کافى بلند باشد تا کاملاً فراتر از مفصل‌هاى بالا و پائين عضو آسيب‌ديده قرار گيرد. و ضمن بستن تخته بايد کاملاً بين بدن و تخته بالشتک بگذاريم، در نقاطى هم، که تخته و قسمت استخوانى بدن با هم تماس پيدا مى‌کنند (مثل قوزک پا يا زانو) و فرورفتگى‌هاى طبيعى بدن (مثل زير زانوها) بالشتک‌هاى اضافى بگذاريد. براى به‌دست آوردن اطلاعات در مورد چگونگى و موارد استفاده از تخته‌هاى شکسته‌بندى به مبحث شکستگى‌ها مراجعه شود.
انواع مختلفى از تخته‌هاى شکسته‌بندى براى کاربردهاى گوناگون به‌صورت تجارتى به بازار عرضه مى‌شوند؛ اما مى‌توان به‌صورت فى‌البداهه نيز در موارد ضرورى از هرچه که به اندازهٔ کافى بلند، محکم و پهن باشد، مثلاً يک قطعه تخته، عصا، جاروى دسته بلند يا حتى روزنامهٔ تا شده مى‌توان براى بستن عضو مجروح استفاده کرد.
کيت کمک‌هاى اوليه
اگرچه مى‌شود از وسايل خلق‌الساعه براى باندپيچى و پانسمان استفاده کرد اما خيلى بهتر است که تجهيزات مناسب هميشه دم‌دست ما باشد. اين وسايل را بايد هميشه در مکانى خشک و تميز که هوا وارد آن نشود نگهدارى کرد. هيچ‌وقت نبايد جعبهٔ کمک‌هاى اوليه را در محل مرطوب مثل حمام بگذاريد. حتماً روى جعبه برچسب بزنيد تا مشخص باشد.
در زير ليستى از محتويات يک کيت کمک‌هاى اوليه پيشنهاد مى‌شود. توجه داشته باشيد که آنچه پيشنهاد مى‌شود حداقل وسايل کمک‌هاى اوليه است و شما خود مى‌توانيد وسايل ديگرى هم به آن اضافه کنيد، يا تعداد وسايل را افزايش دهيد. براى مثال توصيه مى‌شود که تعدادى باند مثلثى اضافى و تعدادى بستهٔ ۲۵ گرمى پنبه به محتويات کيت خود بى‌افزائيد. قيچى و پنس از وسايلى است که محققاً به درد خواهد خورد.
يک کيت کمک‌هاى اوليه بايد داراى:
- ۱۰ عدد چسب زخم (نبايد لفاف آن باز شده باشد).
- ۱ عدد چشم‌بند استريل.
- ۱ عدد باند مثلثي.
- ۱ عدد باند پانسمان استريل براى زخم‌هاى وخيم.
- ۶ عدد سنجاق قفلي.
- ۳ عدد باند استريل غير آغشته به دارو در اندازه متوسط.
- ۱ عدد باند استريل غير آغشته به دارو در اندازهٔ بزرگ.
- ۱ عدد باند استريل غيرآغشته به دارو در اندازهٔ خيلى بزرگ.
