|
|
| |
نام فارسى |
|
وينکريستين سولفات |
|
|
| |
نام انگليسى |
|
VINCRISTINE SULFATE |
|
|
| |
نام تجارى دارو |
|
LCR, Oncovin, VCR |
|
|
| |
گروه دارويى |
|
آنتي‌نئوپلاستيک |
|
|
| |
گروه شيميايى دارو |
|
آلکالوئيد وينکا. |
|
|
| |
مكانيسم اثر |
|
با متوقف کردن سلول‌ها در مرحله متافاز، فعاليت ميتوزى را مهار مي‌کند. مانع استفاده کردن سلول از گلوتاميک اسيد که براى ساخت پورين مورد نياز است، مي‌شود. يک تاول‌زا نيز مي‌باشد. |
|
|
| |
موارد مصرف |
|
کانسر پستان، ريه، لنفوم، نوروبلاستوم، بيمارى هوچکين، لوسمى لمفوبلاستيک حاد و ديگر لوسمي‌ها، را بدوميوسارکوم، تومور ويلمز، سارکوم استئوژنيک و سارکوم‌هاى ديگر. |
|
|
| |
ميزان مصرف |
|
بالغين: وريدى ۲ـ۱ mg/m۲/wk حداکثر تا ۲mg/m۲.
کودکان: ۲ـ۵/۱ mg/m۲/wk حداکثر تا ۲mg/m۲.
موارد منع مصرف: يرقان انسدادي، مردان و زنان سن باروري، حساسيت مفرط، بچه‌ها، حاملگى (در گروه D قرار دارد). |
|
|
| |
توضيحات دارو |
|
عوارض جانبي:
پوستي: آلوپسي.
خوني: ترومبوسيتوپني، لکوپني، مهار فعاليت مغز استخوان، کم‌خوني.
گوارشي: تهوع، استفراغ، بي‌اشتهائي، التهاب حفره دهان، يبوست، ايلئوس فلجي، درد شکم، مسموميت کبدي، خونريزى رکتال.
قلبي‌عروقي: افت فشارخون وضعيتي.
دستگاه عصبى مرکزي: کاهش رفلکس‌ها، کرختي، ضعف، مشکل شدن فعاليت‌هاى موتور، مهار دستگاه عصبى مرکزي، فلج اعصاب جمجمه‌اي، تشنج، پارستزى دست و پا، آتروفى عضلاني، اشکال در بلع، پتوز، دوبيني، افسردگي، آتاکسي، آتتوز.
احتياطات: در بيمارى کليوي، بيمارى کبدي، افزايش فشارخون، بيمارى عصبى عضلانى بااحتياط مصرف شود.
فارماکوکينتيک: انتشار: گسترده، در کبد، پلاکت‌ها و لکوسيت‌ها تغليظ مي‌شود، از سد خونى مغزى به مقدار کم رد مي‌شود. متابوليسم: کبدى (به‌طور ناقص). دفع: صفراوى (نيمه عمر ۵/۳۷ـ۵/۱۰ ساعت).
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ CBC، درصد گلبول‌هاى سفيد و تعداد پلاکت را به‌طور هفته‌اى بررسى کنيد اگر تعداد گلبول‌هاى سفيد کمتر از ۴۰۰۰ يا تعداد پلاکت‌ها کمتر از ۷۵۰۰۰ شود از مصرف دارو خوددارى کرده پزشک را آگاه کنيد.
ـ تست‌هاى عملکرد کليوي: BUN، اسيد اوريک سرم، کليرانس کراتينين ادرار و الکتروليت‌ها را قبل از درمان و طى آن بررسى کنيد.
ـ نسبت I&O را بررسى کرده و افت برون‌ده ادرارى به ميزان ۳۰ml/hr را گزارش کنيد.
ـ دماى بدن بيمار را هر ۴ ساعت کنترل نمائيد، افزايش دما ممکن است بيانگر شروع عفونت باشد.
ـ تست‌هاى عملکرد کبدى شامل بيلي‌روبين، LDH, ALT, AST را قبل درمان و طى آن و در مواقع لزوم يا به‌صورت ماهانه کنترل کنيد.
ـ تعداد گلبول‌هاى قرمز، هماتوکريت و هموگلوبين را کنترل کنيد چونکه ممکن است کاهش يابند.
ـ چون دارو نوروتوکسيک است رفلکس‌هاى تاندونى عميق را بررسى نمائيد.
توصيه‌ها:
ـ براى جلوگيرى از يبوست از داروهاى ضديبوست استفاده کنيد.
ـ براى جلوگيرى کردن از استفراغ، ۶۰ـ۳۰ دقيقه قبل از مصرف دارو، داروى ضداستفراغ بدهيد.
ـ بعد از رقيق کردن دارو با مواد رقيق‌کننده يا رقيق کردن يک ميلي‌گرم از دارو در ۱۰ml آب مقطر يا NaCl آن را از طريق لوله Y مانند يا شير سه شاخ به‌صورت وريدى و در مدت بيش از يک دقيقه به بيمار تزريق کنيد.
ـ براى نشت خارج عروقى ۱۵۰u/ml ميالورونيداز را در يک ميلي‌ليتر NaCl مخلوط کرده و با اين محلول، کمپرس گرم انجام دهيد.
ـ ترانسفوزيون براى موارد کم‌خونى انجام شود.
ـ براى نشانه‌هاى گوارشى از داروى ضداسپاسم استفاده شود.
روش تهيه / تجويز:
ـ اگر بيمار تهوع نداشت يا استفراغ نمي‌کند، مي‌توان کولا، ژله، نان سوخارى خشک و کلوچه به غذاى بيمار اضافه کرد.
ـ بيمار بايد دهان خود را سه الى چهار بار در روز با آب بشويد.
ـ بيمار براى التهاب حفره دهان بايد دندان‌هاى خود را ۳ـ۲ بار در روز با مسواک نرم يا اپيکاتور کتانى مسواک کند و از نخ دندانى ابريشمى استفاده کند.
ـ مواد غذائى آهن‌دار و ويتامين تکميلى را بايد به غذاى بيمار اضافه کرد.
ارزيابى باليني:
حساسيت در پاها و دست‌هاى بيمار که نمايانگر نوروپاتى زودرس است را ارزيابى کنيد.
خونريزي، هماچوري، تست گاياک، کبودى يا پتشى و منافذ مخاطى را هر ۸ ساعت بايستى ارزيابى نمود.
ميل غذائى فهرست غذاهاى دلخواه و غيردلخواه.
اثر آلوپسى روى تصوير بدنى که بيمار از خودش دارد را بررسى کنيد و در مورد احساسى که بيمار درباره تغييرات بدن دارد با او بحث کنيد.
التهاب در مخاط‌ها و شکنندگى پوست.
زردشدن پوست و صلبيه، ادرار تيره، مدفوع رسي‌رنگ، خارش پوست، درد شکم، تب، اسهال.
حفره دهان را هر ۸ ساعت از نظر خشکي، درد يا زخم، پلاک‌هاى سفيد، درد دهاني، خونريزى و ديسفاژي، ارزيابى کنيد.
نشانه‌هائى که بيانگر واکنش آلرژيک شديد هستند: راش، خارش، کهير، ضايعات پوستى پورپوريک، خارش، گرگرفتگي.
مدفوع و ويژگي‌هاى آن، دل‌پيچه، اسيدوز، علائم دهيدراتاسيون، تنفس سريع، تورگور ضعيف پوست، کاهش برون‌ده ادراري، پوست خشک، بي‌قرارى و ضعف را ارزيابى کنيد.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ تغيير در راه رفتن يا کرختى در اندام‌ها را گزارش کنيد چون ممکن است بيانگر نوروپاتى باشد.
ـ هرگونه مشکل يا عارضه جانبى را به پرستار يا پزشک گزارش نمائيد.
ـ هرگونه خونريزي، نقاط سفيد يا زخم در دهان را به پزشک اطلاع دهيد، به بيمار بگوئيد که دهان خود را هر روز معاينه کند. |
|
|
|
