شير و پستان مادر

تشکيل شير حقيقى چند روزى پس از زايمان به وقوع مى‌پيوندد. روى هم رفته پس از ۲ الى ۵ روز و گاهى به‌طور استثناء پس از هشت روز ظاهر مى‌گردد. در اين موقع پستان‌هاى بزرگ‌تر و متورم مى‌شوند، اما بعضى از خانم‌ها چيزى درک نمى‌کنند و يا به زحمت متوجه مى‌شوند. گاهى پستان‌هاى در اين هنگام درد مى‌گيرد، يا ناراحتى عمومى براى مادر توليد مى‌گردد. ممکن است اين جريان در شب اتفاق افتد.

زائو خوشحال مى‌شود که وقتى که مى‌تواند فرزند خود را از پستان خود شير دهد. وقتى طفل، پستان را مى‌مکد پستان شل شده و بارش را سبک مى‌سازد و در نتيجه مادر احساس سبکى و راحتى مى‌کند.

- پيشْ شير:

قبل از اينکه شير اصلى ظاهر شود، پيش شير در پستان نمايان مى‌شود. پيش‌ْ شير مايعيى است غليظ و زرد رنگ و فوق‌العاده مغذى که فقط به مقدار کمى ترشح مى‌شود. اين مقدارى براى روزهاى اول زندگى نوزاد کافى است. اگر پيشْ شير در پستان مادر ظاهر نگرديد و ظهور اصلى شير نيز چند روزى به تأخير انجاميد، مى‌توان مقدار کمى شير رقيق شده را به‌وسيلهٔ قاشق به نوزاد خوراند، و ضمناً مرتب پستان به دهان او گذارد، ۲۰ الى ۳۰ گرم نوشيدنى را چندين بار در روز مى‌توان به نوزاد داد.

در اين موقعيت مادر با عقل و احساس خود بايد راه عاقلانه بين تئورى و عمل را پيدا کند. او بايد هميشه به اين مسئلهٔ اساسى توجه کند که فرزند وى بايد فقط از پستان او تغذيه کند و سير شود. اما در اجراء اين نظر نبايد آنقدر وسواس و تعصب به خرج دهد که طفل گرسنه و تشنه بماند. در هر حال شير مادر هميشه مفيد و خوب و ارزشمند است، و به هر صورت شير مضر و بدون ارزش وجود ندارد، مگر زمانى که مادر به‌شدت دچار سوءتغذيه باشد. به‌ندرت کودکانى يافت مى‌شوند که به‌علت استعداد خاص بدنى آنها اجباراً زودتر از موقع از شير گرفته شوند، و عده‌اى ديگر هم يافت مى‌شوند که با مواد غذائى مخلوط بهتر نمو خواهند نمود. اما در اين باره بايد هميشه طبيبى اظهار نظر کند و تشخيص دهد که در اين موارد تجربهٔ کافى دارد.

اگر شير درست به موقع خود در پستان جمع شده باشد، ترکيبات آن نيز کافى و کامل خواهد بود. حالا چنانچه طفل سالم و نيرومند است، مى‌توان دستور و قاعدهٔ معين شيردادن را رعايت کرد.