| برخى از کودکان در انجام وظايف و کارهاى روزمره‌شان از دست چپ بيشتر استفاده مى‌کنند.
|
|
|
|
|
|
| اعضاى بدن بصورت قرينه‌اند و در اين جنبه دست و پا، چشم و گوش و ديگر اعضاء را مى‌يابيم. اما آدمى در بکارگيرى آنها يکسان عمل نمى‌کند. اکثر افراد از بخش راست بدن بيش از بخش چپ بدن استفاده مى‌کنند.
|
|
| بيشترين قسمت کارهاى شما با دست راست صورت مى‌گيرد. حتى در شنيدن هم عادتاً از گوشت راست بيشتر استفاده مى‌کنيم. بهنگام تأمل و دقت در ديدن، از چشم راست بهره‌بردارى بيشترى مى‌کنيم و ...
|
|
|
|
|
| براين اساس انسان‌ها بصورت ناخودآگاه راست بدن هستند، و يا قسمت راست بدن را بر قسمت چپ ترجيح مى‌دهند. اين روال آنچنان عادى است که حتى براى آن تهيه اصطلاح و لغت ضرورى نيست و بکارگيرى لغت راست دست به گوش‌ها نامأنوس است. در حاليکه اصطلاح چپ دست وجود دارد. همه امور و کارهاى ما با بخش راست بدن انجام مى‌گيرد و ما طبيعتاً راست دست، راست گوش، راست چشم و ... هستيم ولى افرادى هم وجود دارند که چپ دست، چپ گوش، چپ چشم باشند.
|
|
|
|
| آنچه مورد بحث ماست مسأله چپ دستى کودکان است. کودکان و نوجوانان و حتى افراد بزرگترى را مى‌شناسيم که در انجام کارها و وظايف روزمره‌شان از دست چپ بيشتر استفاده مى‌کنند. با اين دست مى‌نويسند، با اين دست کار مى‌کنند و در اخذ و ردّ با دست چپ خود اقدام مى‌کنند.
|
|
|
|
|
| اين وضع و حالت در کودکان هم موجب نگرانى‌هائى در والدين و مربيان گرديده است و هم مسأله‌اى است که از جهات مختلف قابل بررسى است. زيست‌شناسان در رابطه با مسأله توارث از آن بحث دارند، روانشناسان در رابطه با مسأله هوش و عملکرد مغز، معلمان و مربيان در رابطه با آموزش و مخصوصاً خط کودکان و پزشکان در رابطه با مغز و ضايعات مغزى از آن بحث بعمل مى‌آورند.
|
|
|
|
| بسيارى از والدين و مربيان مسأله چپ دستى کودکان را با ديدى منفى تلقى مى‌کنند. گمان دارند کودکان چپ دست عقب‌مانده ذهنى هستند و يا در وضع و شرايطى قرار دارند که حتماً مجبور به بدخطى مى‌باشند شانس و امکان اينکه خوش خط شوند در آنان نيست.
|
|
|
|
|
| برخى از آنان در امر زندگى حال و آينده‌شان مى‌انديشند و گمان دارند که آنها در زندگى آينده نمى‌توانند توفيقى داشته باشند، بويژه در اين رابطه که در اين جهان بخش اعظم وسايل و ابزار براى کسانى ساخته شده است که از دست راست استفاده مى‌کنند. حتى خودنويسى را که با آن مى‌نويسيد، پيچى که آن را براى باز و بسته‌کردن شيئى مورداستفاده قرار مى‌دهيد براى راست دستان درست شده است.
|
|
| همچنين عده‌اى تصور کرده‌اند که با دست چپ نمى‌توان تند کار کرد، و يا آثار بديعى را پديد آورد و يا نمى‌توان با اين دست مهارتى يافت و موفقيت درخشانى بدست آورد و ... و اين مجموعه سبب آن خواهد شد که والدين و مربيان در اين رابطه نگران باشند.
|
|
|
|
| از نظر علمى چپ‌دستى امرى عادى و طبيعى است. مسأله و مشکلى نيست که درباره آن نگران باشيم. با توجه به شرايط مغزى انسان و با نظر داشتن اين مسأله که هرکس در زندگى بنحوى خاص عادت کرده است مى‌توان آن را کاملاً طبيعى تصور کرد. چپ‌دستى امرى خلاف شرع نيست که درباره آن نگران باشيم، و عيبى اخلاقى نيست که ما را نسب به خود حساس کند. با توجه به عده زياد چپ‌دستان لايق و باهوش مى‌توان اين اطمينان را داشت که اين‌امر سبب افت‌ها و عقب‌ماندگى‌ها نخواهد بود.
|
|
| شما دانش‌آموزان و يا کودکان خود را آزاد بگذاريد و سرزنش و فشار را از آنان برداريد خواهيد ديد که عده چپ‌دستان چقدر زيادند. در کشورهاى غربى که چپ‌دستى را آزاد گذارده‌اند- رقم آنها بسيار بالا رفته است.
|
|
| براساس يک بررسى آمار کودکان هفت‌ساله‌اى که در انگليس زندگى مى‌کرده‌اند و چپ‌دست بودهاند ۸/۸ درصد بوده است. در برخى از کشورها رقم آمار بالاتر از اين هم ذکر شده است.
|
|
| در کشور ما آمار درستى در اين زمينه نداريم ولى با توجه به ضوابط علمى موجود حدود همين رقم‌ها درباره ايران هم صادق است ولى بعلت فشار والدين و مربيان و سختگيرى‌هاى آنها در اين‌امر ممکن است عده آنها بسيار کمتر از آنچه که موردبحث است باشد.
|
|
|
|
| برخلاف تصورعامه که چپ‌دستى را مايه نقص و عيب مى‌دانند و يا قائل به عقب‌ماندگى و اشکال در کار براى آنان هستند بايد متذکر شد براساس تجارب و سوابق افراد بسيارى بودند و هستند که در عين چپ‌دستى به موفقيت‌هاى ارزنده‌اى دست يافته‌اند.
|
|
| در بين اينان گاهى نوابغى ديده شده است که در کارى خاص از خود نبوغ بروز داده‌اند. بسيارى از دانشمندان بنام چپ‌دست بودهاند. برخى از صنعت‌کاران بنام مهارت‌هاى فوق‌العاده‌اى از خود بروز داده‌اند بعضى از اينان حتى تيراندازان ماهرى بودهاند وخوب مى‌توانستند نشانه‌گيرى کنند. درباره لئوناردو داوينچى که نقاش زبردستى بوده و تابلوى ژوکوند را ترسيم کرده است گفته‌اند که او چپ‌دست بوده است.
|
|
|
|
| هنوز به صراحت و دقت معلوم نيست که اين‌امر از چه سنى بروز و نمود دارد. عده‌اى قائلند که اين‌امر از حدود پايان سال اول زندگى در بچه‌ها مشخص است. کودک يکساله چپ‌دست براى بدست‌‌آوردن يک شئ يک دست را بر دست ديگر مقدم مى‌دارد. عده‌اى حتى نيمه‌دوم سال اول را تاريخ ظهور آن ذکر مى‌کنند که در آن کودک قادر به اخذ است.
|
|
| عده‌اى ديگر اين مسأله را از سن ۲ سالگى مشهود مى‌دانند و قائلند که کودک در اين سن با دست‌چپ خود قدرت بيشترى را نشان مى‌دهد و اين‌امر با زيرنظر داشتن رفتار کودک و بازى‌هاى او کاملاً عيان است.
|
|
|
|
| اينکه کودکان چپ‌دست از چه گروهى هستند، پاسخ درستى براى اين سؤال نداريم. اينان از همين تيپ و افراد عادى جامعه هستند، علامت مشخصه‌اى ندارند. همانگونه که ديديم اگر در بکارگيرى دست خود آزاد باشند در خواهيم يافت که بيش از ۸درصد آنان چپ‌دست مى‌باشند.
|
|
| بررسى‌ها نشان داده‌اند در بين اين افراد گروه پسران بيش از دختران هستند. براساس يک بررسى در امريکا حدود ۱/۱۱درصد از پسران مورد مطالعه و ۷/۹ درصد از دختران مورد مطالعه چپ‌دست بودهاند و البته در ايران آمارى در دست نيست.
|
|
|
|
| بسيارى از والدين و مربيان خواستار تغيير چپ‌دستى کودکانند. زيرا اعتقادشان اين است کارى که يک چپ دست انجام مى‌دهد معادل کارى نيست که يک راست دست انجام مى‌دهد و يا مى‌گويند صنايع و ابداعات طورى تهيه شده‌اند که افراد راست دست از آن مى‌توانند استفاده کنند حتى پيچ يک ماشين يا باطرى و يا دستگاه شماره‌گير تلفن ... اصولاً چون دست راست در جامعه بيشتر به کار گرفته مى‌شود والدين و مربيان درباره آن حساسيت بيشترى دارند.
|
