۱۹۴۰ م. ورود نخستین ماشین حروف‌ریز، در ایران

۱۹۴۰ م. لامپ دوربين تلويزيون - اورتيکون

هنوز جنگ جهانى دوم شروع نشده بود که اورتو - ايکونوسکوپ (Ortho-iconscope) يا اورتيکون (Orthicon) که نوعى لامپ دوربين تلويزيون است تکامل يافت. اين دستگاه براثر گسيلش الکترون‌هاى دومين تصويرنما چيره شد، و داراى کار بهترى بود. پس از جنگ مهندسان شرکت R.C.A اورتيکون تصويرى را به‌وجود آوردند که بعضى از صفت‌هاى اورتيکون، دستگاه تجزيه تصوير و افزاينده الکترونى را با هم جمع کرده بود و يک لامپ دوربين تلويزيونى با حساسيت صد تا هزار بار بيش از اورتيکون به‌دست مى‌داد، به‌طورى که مى‌شد در هواى باز نيز بدون احتياج به نور مخصوص از آنها استفاده کرد. اورتيکون به‌طور عموم در دوربين‌هاى تلويزيونى براى تلويزيون تفريحى و تلويزيون زنده انتخاب شد. تقويت‌کننده‌ها و مدارهاى کمکى براى دوربين‌هاى تلويزيون از ۱۹۵۰ به بعد دائماً اصلاح شدند و استفاده از ترانزيستورها و ادوات حالت جامد آنها را فشرده‌تر، مؤثرتر و قابل حمل‌تر کرد.

۱۹۴۰ م. ورود نخستين ماشين حروف‌ريز، در ايران

در سال ۱۳۱۹ شمسى برابر ۱۹۴۰ ميلادى اولين کارخانه حروف‌ريزى در ايران تأسيس شد. اولين ماشين حروف‌ريزى از کشور فرانسه توسط سيدضياءالدين طباطبائى نخست‌وزير وقت براى چاپ‌خانه روشنائى خريدارى شد. بعد از تبعيد وى به ترکيه، اين چاپ‌خانه به مجلس فروخته شد و با تأسيس مؤسسه حروف‌ريزى کريم آزادى ماشين‌هاى حروف‌ريزى براى اين مؤسسه خريدارى شد که وى قالب‌هاى حروف را از آلمان تهيه و در ايران قالب‌سازى مى‌کرد. حروف‌ريزى 'الهام' به‌وسيله آقاى عبدى و آقاى ناصرى تأسيس شد و در سال ۱۳۲۴ آقاى ناصرى براى فراگيرى قالب‌سازى حروف به آلمان رفت و پس از بازگشت چهار دستگاه ماشين حروف‌ريزى و ماشين‌هاى ماتريس‌سازى را خريدارى کرد. در اين کارخانه همه ماتريس‌ها ايرانى بود که آقاى ناصرى به ساخت آن اقدام مى‌کرد. در سال ۱۳۴۴ مؤسسه 'آزادي' به آقاى عبدى واگذار شد و در سال ۱۳۵۵ به حروف‌ريزى 'زَر' تغيير نام داد. شرکت حروف‌ريزى ايران در خرداد ۱۳۴۱ با مديريت آقاى اسفرجانى تأسيس و شروع به‌کار کرد.

۱۹۴۰ م. دايرةالمعارف شيمى آلى

Elsevir's Encyclopaedia of Organic Chemistry دايرةالمعارف شيمى آلى در سال ۱۹۴۰ توسط انتشارات بزرگ الزوير (Elsevier) انتشار يافت.

۱۹۴۰ م. تأسيس راديو در ايران

انديشه ايجاد تأسيس راديو در ايران به حدود سال ۱۳۱۳هـ.ش برمى‌گردد. در آن تاريخ کشورهاى مختلف جهان يکى پس از ديگرى راديوهاى خود را به‌کار انداخته بودند و امواج آنها از مرز آسمان ايران نيز گذر مى‌کرد. با توجه به ارتباطات ايجاد شده بين ايران و اروپا، مردم از وجود چنين پديده‌اى بيشتر آگاه شدند. خواست استفاده از راديو قدرت مى‌گرفت. در سال ۱۳۰۳هـ.ش وزارت جنگ، يک دستگاه کامل فرستنده بى‌سيم موج بلند به قدرت ۲۰ کيلووات براى تهران و شش دستگاه موج بلند چهار کيلوواتى براى شهرهاى تبريز، مشهد، کرمان، کرمانشاه، خرمشهر، سفارش داد و دکل فرستنده بى‌سيم تهران با ارتفاع ۱۲۰ متر در زمين‌هاى اطراف قصر قاجار برپا شد و اين سرآغازى بر تکوين و توليد راديو در ايران گرديد. دومين دکل فرستنده در ۲۲ ارديبهشت ماه ۱۳۰۴هـ.ش. برپا شد. در ششم ارديبهشت ۱۳۰۵ در ساعت سه بعدازظهر نخستين فرستنده بى‌سيم با قطع نوار سه رنگ پرچم ايران به دست پهلوى اول افتتاح شد. به اين ترتيب نخستين سنگ بناى شبکه مخابراتى بى‌سيم کشور به‌نام 'بى‌سيم پهلوي' پايه‌گذارى شد. در سال ۱۳۰۹ فرستنده‌هاى جديد موج کوتاه در محل بى‌سيم نجف‌آباد گشايش يافت و پيام ايران به برلين، پاريس، لندن، آنکارا، تفليس مخابره شد و به اين ترتيب زمينه گسترش ارتباطات در ايران فراهم گرديد. دولت در سال ۱۳۱۳ اجازه داد که بازرگانان با دريافت پروانه از وزارت پست و تلگراف دستگاه‌هاى گيرنده، راديو را به ايران وارد کنند. در سال ۱۳۱۶ خريد سه دستگاه فرستنده راديوئى موج کوتاه و موج متوسط تصويب شد.

در بهمن ماه ۱۳۱۷، توسط کميسيون راديو و با نظر متخصصان فن موسيقى غربى حدود ۳۰۰۰ صفحه موسيقى غربي، کلاسيک، سرژ، اپرا، اپرت، و شانسون به زبان‌هاى زنده دنيا و موسيقى واقعى از روى کاتالوگ‌هاى صفحه انتخاب و تهيه آن به مدير عامل بانک ملى در سال ۱۳۵۵ در پاريس واگذار شد. ۱۲۰۰ صفحه موسيقى ايراني، عربي، هندي، ترکى تهيه شد. در آرشيو راديو قديمى‌ترين صداى موجود، صداى مظفرالدين‌شاه قاجار در گفتگوئى با اتابک اعظم و همچنين صداى هژير، رزم‌آرا، قوام‌السلطنه و علاء و سخنرانى‌هاى محمدرضا پهلوى از سال ۱۳۳۱ بر روى نوار مغناطيسى نگهدارى مى‌شود. همچنين سخنرانى آيزنهاور، دوگُل، و کندى در اين بخش موجود است.

در نيمه سال ۱۳۱۷ پخش آزمايشى دستگاه‌ها آغاز گشت و در سال ۱۳۱۹ برابر با ۲۴ آوريل ۱۹۴۰ ميلادى در ساعت ۷ بعدازظهر نخستين فرستنده راديوئى در ايران در حضور محمدرضا پهلوى که وليعهد بود در استوديوى کوچکى براى اولين بار صداى ايران را پخش کرد. استوديوهاى جديدى در سال ۱۳۳۴ صدکيلو واتى در سال ۱۳۳۵ در راديو آغاز به‌کار کرد. استوديوهاى جديد به‌دست محمدرضا پهلوى در (۹ ارديبهشت ماه ۱۳۳۹) و به‌دست فرح پهلوى (ملکه) در چهارم ارديبهشت ماه ۱۳۴۱ افتتاح شد و از تيرماه ۱۳۳۹ راديو به‌صورت ۲۴ ساعته درآمد. فرستنده FM اولين برنامه خود را از ميدان ارک با قدرت ۱۰ کيلووات در سال ۱۳۴۶ آغاز به‌کار کرد و فرستنده ديگر FM با قدرت ۱۰ کيلووات از تاريخ آذر ماه ۱۳۵۱ شروع به‌کار کرد. همچنين ۵ ماه بعد فرستنده FM سوم به‌کار افتاد. در پايان ۱۳۵۱، ۵ فرستنده FM مشغول به‌کار بود و مجموعاً ۱۱ فرستنده در تهران و ۲۸ فرستنده FM در شهرستان‌ها مورد بهره‌بردارى قرار گرفت.