|
|
تبليغات با روزنامهنگارى عجين شده است و به همين دليل است که تيترها، عکسها، خبرها و بهطور کلى مطالب درجه شده در مطبوعات بر افکار عمومى اثر مىگذارند، تحريک و تهييج مىکند، به سکون مىکشاند يا افکار عمومى را براى اجراء سياستى خاص آماده مىکند. همين امر سبب مىشود که خبر سمت و سو و جهت خاصى را داشته باشد. براى درک موضوع ابتدا بايد به بار معنائى کلمات توجه داشت. کلمات در واقع داراى يک معناى حقيقى و يک بار عاطفى ويژهاى هستند که بر انسانها اثر مىگذارند. گاه ترکيب کلمات مىتواند اين اثر را افزايش دهد. بهعنوان مثال کلمه 'کودک' داراى يک بار معنائى حقيقى است و به انسانى اطلاق مىشود که دوره خاصى از سن و سال را مىگذراند. يا کلمه 'مادر' به زنى اطلاق مىشود که داراى فرزند باشد. اما همين کلمه يک بار عاطفى خاصى دارد. کلمه 'مادر' مهربانى فداکاري، عشق به فرزند، دوست داشتن و ... را در ذهن تداعى مىکند. يا در مورد کلمه 'کودک' وقتى با 'گرسنه' ترکيب شود، 'کودک گرسنه' حس همدردى ترحم و... را در شنونده برمىانگيزد. ذکر اين موارد به آن معنى نيست که براى خبرنويسى با استفاده از بار معنائى و عاطفى کلمات به جنجال در خبر دست زده باشيم، بلکه مقصود آن است که خبرهاى گوناگون را با توجه به مخاطبان آنها و همچنين موضوع خبرى بتوان پرورش داد. در واقع اين روزنامهنگار است که با استفاده از منابع خبري، خبر را به مفهومي، روشنتر مىسازد زيرا هدف کپىبردارى از خبرهاى ارسالى نيست. روزانه دهها منابع خبرى ميليونها کلمه مخابره مىکنند، تلکس خبرگزارىها ۲۴ ساعته در حال مخابره خبر است.
|
|
راديوها، تلويزيونها و مطبوعات مدام در حال خبر رسانى هستند. علاوه بر اين روابط عمومىها و منابع انسانى ديگر نيز خبررسان هستند. اگر قرار باشد خبرنگاران و روزنامهنگاران خبرهاى اين منابع را بدون هيچگونه تغييرى به دست چاپ بسپارند در واقع به کپىبردارى پرداختهاند. تغيير در خبرهاى دريافتى به معناى قلب واقعيت خبرى نيست، نکته در اين جا است که خبرنگار داراى حس، درک و از همه مهمتر مسئوليت در قبال مخاطب است و در عين حال بايد مشى روزنامه يا هر نشريهاى که در آن کار مىکند، رعايت نمايد.
|
|
|
بسيار اتفاق مىافتد که يک خبر از منابع و کانالهاى مختلف خبرى به روزنامه ارسال مىشود. خبرگزارىها، خبرنگاران اعزامي، منابع مکتوب و غيرمکتوب از کانالهاى رايج خبرى هستند. هرگاه اخبار رسيده از اين کانالها، بهطور يکسان و بدون تفاوت با يکديگر باشند، طبعاً از موثقترين منبع بايد استفاده شود. اما وقتى پيش مىآيد که خبر ارسالى هر منبع خبرى داراى يک آگاهى ويژه است يا اينکه پيرامون يک رويداد وقايع خبرى رخ مىدهد و هر منبع خبرى يک جنبه از رويداد را ارسال مىدارند. بهعنوان مثال در جنگ خليج فارس حمله نيروهاى متحدين به عراق يک رويداد کانونى است که در عين حال رويدادهاى ديگرى از آن منشاء مىگيرد. نظير حمله موشکى عراق به عربستان و اسرائيل، آتش گرفتن چاههاى نفت کويت، آلودگى محيط زيست و دهها رويداد فرعى ديگر. در اين حالت روزنامه گنجايش چاپ همه اين رويدادها را در يک شماره ندارد و بايد از ميان دهها يا صدها خبر، دست به گزينش بزند. در اين مواقع ويراستار از ميان اخبار گزينش مىکند و اخبار گزينش شده را نيز با تلفيق بهصورت يک خبر واحد با تيتر واحد در مىآورد يا دستور تنظيم آن را صادر مىکند.
|
|
براى تلفيق اخبار از سه روش استفاده مىشود و اين بهنوع خبر، مشى روزنامه و اثر خبر بر افکار عمومى بستگى دارد.
|
|
|
در اين روش از ميان اخبار گزينش شده يا زمان رويداد يا اطلاعات و محتوا اساس تنظيم قرار مىگيرد. بهعبارت ديگر تازهترين يا مهمترين خبر (به تشخيص سردبير) در ابتدا قرار مىگيرد و اخبار بعدى بهترتيب، پس از آن و بهدنبال يکديگر قرار مىگيرند. در اين روش تيتر از خبر اول نوشته مىشود و خبرهاى بعدى با ميان تيتر از يکديگر جدا مىشود. نوشتن ميان تيتر بستگى به حجم خبر دارد. هر خبر مکان ارسال و منبع خبرى خود را دارد و تغييرى نمىکند. مىتوان قسمتهاى کم اهميت يا تکرارى خبرها را نيز حذف کرد.
|
|
|
در اين روش تمام خبرهاى گزينش شده بهدقت مورد مطالعه قرار مىگيرد و يک ليد چند خبرى از ميان آنها نوشته مىشود. مکان ارسال خبر و منبع خبرى در ابتداى ليد مربوطه به رسانه تنظيمکننده ليد خبر است، البته کلمه 'خبرگزارىها' هم کفايت مىکند. سپس از ميان اخبار گزينش شده بهترتيبى که در ليد آمده است، پارگرافهاى بعدى خبر نوشته مىشود. هر پاراگراف بعد از ليد بايد منبع خود را داشته باشد. تيتر از ليد نوشته مىشود و مجموع خبر بهصورت يک خبر به سبک هرم وارونه در مىآيد.
|
|
|
اين روش هنگامى بهکار مىآيد که روزنامه قصد دارد بر رويداد موردنظر تحليلى ارائه دهد يا در واقع نسبت به رويداد داراى موضع است. در چنين حالتى از ميان اخبار گزينش شده يک ليد تشريحى - تحليلى نوشته مىشود و تنظيم متن خبر با توجه به اينکه کدام سبک خبرى به ليد توان و قدرت بيشترى مىبخشد، انتخاب مىشود. هم مىتوان از سبک هرم وارونه و هم مىتوان از سبک تاريخى در متن خبر بهره گرفت. مکان و منبع خبر در ابتداى ليد مربوط به رسانه تنظيمکنندهٔ ليد خبر است و در پاراگرافهاى بعدى منبع ارسالکننده با توجه به اطلاعات مورد استفاده بايد ذکر شود. بايد توجه داشت که از آن بخشهائى از اطلاعات خبرى در تنظيم متن استفاده مىشود که در جهت تقويت موضعگيرى در ليد باشد.
|