پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا

سرطان‌ دهان‌ ـ oral cancer


سرطان‌ دهان‌ رشد سلول‌های‌ بدخیم‌ در دهان‌ یا زبان‌. این‌ نوع‌ سرطان‌ نادر ولی‌ در عین‌ حال‌ خطرناك‌ است‌. سرطان‌ دهان‌ ممكن‌ است‌ است‌ لب‌ها، كام‌، زبان‌، غشاهای‌ درونی‌ لب‌ یا گونه‌، یا ناحیه‌ لوزه‌ها را درگیر سازد. این‌ سرطان‌ در بزرگسالان‌ بالای‌ 40 سال‌ شایع‌تر است‌، ولی‌ شیوع‌ آن‌ در بین‌ جوانانی‌ كه‌ از تنباكوی‌ جویدنی‌ استفاده‌ می‌كنند در حال‌ افزایش‌ است‌.
ـ علایم‌ شایع‌:
یك‌ برآمدگی‌ رنگ‌ پریده‌ و معمولاً بدون‌ درد با حاشیه‌ سخت‌ كه‌ در جای‌ دهان‌ یا زبان‌ ممكن‌ است‌ ظاهر گردد. خصوصیات‌ این‌ ضایعه‌ عبارتند از: این‌ ضایعه‌ بزرگ‌ شده‌، زخمی‌ می‌شود و به‌ آسانی‌ خونریزی‌ می‌كند. وجود این‌ ضایعه‌ ممكن‌ است‌ مانع‌ جا افتادن‌ مناسب‌ دندان‌های‌ مصنوعی‌ گردد. این‌ ضایعه‌ ممكن‌ است‌ باعث‌ سفت‌ شدن‌ زبان‌ و اشكال‌ در كنترل‌ آن‌ گردد و از این‌ طریق‌، تكلم‌ و بلع‌ را دچار اختلال‌ سازد.
ـ علل‌ بیماری:
ناشناخته‌
ـ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر:
مصرف‌ تنباكو به‌ هر شكل‌ (از جمله‌ نوع‌ جویدنی‌) سابقه‌ خانوادگی‌ سرطان‌ دهان‌ سابقه‌ قبلی‌ سرطان‌ دهان‌ سوءمصرف‌ الكل‌ تماس‌ با آفتاب‌ (در مورد سرطان‌های‌ لب‌ تحتانی‌)
ـ پیشگیری‌:
عدم‌ مصرف‌ تنباكو؛ در صورت‌ مصرف‌ الكل‌، میزان‌ آن‌ در حد متوسط‌ باشد.
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
با تشخیص‌ و درمان‌ زودرس‌ ممكن‌ است‌ قابل‌ علاج‌ باشد. پس‌ از برداشت‌ ضایعه‌ نمای‌ طبیعی‌ صورت‌ را می‌توان‌ با جراحی‌ ترمیمی‌ باز گرداند.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
التیام‌ كُند پس‌ از جراحی‌ گسترش‌ سرطان‌ به‌ گره‌های‌ لنفاوی‌ گردن‌ كه‌ جراحی‌ برداشت‌ همه‌ گره‌های‌ لنفاوی‌ سر و گردن‌ را ایجاب‌ می‌كند. بدشكلی‌ دایمی‌ صورت‌ اختلال‌ دایمی‌ تكلم‌ اختلال‌ بلع‌ پایدار
ـ درمان‌:
۱. بررسی‌های‌ تشخیصی‌ ممكن‌ است‌ شامل‌ آزمایش‌های‌ خون‌، نمونه‌برداری‌ (برداشت‌ مقدار كمی‌ از بافت‌ یا مایع‌ برای‌ بررسی‌ آزمایشگاهی‌) از توده‌، و رادیوگرافی‌ سر باشد. همچنین‌ سی‌تی‌ اسكن‌ یا ام.‌آر.آی‌ به‌ بررسی‌ گسترش‌ بدخیمی‌ كمك‌ می‌كند. هر چه‌ توده‌ در زمان‌ تشخیص‌ بزرگتر باشد، احتمال‌ گسترش‌ آن‌ به‌ سایر نواحی‌ بیشتر است‌.
۲. درمان‌ بسته‌ به‌ محل‌ سرطان‌ (لب‌، زبان‌، كام‌ یا...) متفاوت‌ است‌.
۳. جراحی‌ برای‌ برداشت‌ ناحیه‌ سرطانی‌ در صورتی‌ كه‌ قابل‌ عمل‌ باشد انجام‌ می‌شود. پس‌ از جراحی‌، دهان‌ را 4-3 بار در روز با محلول‌ شستشوی‌ آب‌ نمك‌ (یك‌ قاشق‌ چایخوری‌ نمك‌ در 250 سی‌سی‌ آب‌ گرم‌ (معادل‌ یك‌ بطری‌ نوشابه‌) شستشو دهید.
۴. اشعه‌ درمانی‌ و یا داروهای‌ ضدسرطان‌ ممكن‌ است‌ تجویز شود.
۵. گفتار درمانی‌ در مواردی‌ كه‌ جراحی‌ باعث‌ اختلال‌ تكلم‌ شده‌ باشد توصیه‌ می‌شود.
ـ داروها:
داروهای‌ ضدسرطان‌ (شیمی‌ درمانی‌) مسكن‌ها در دوره‌ پس‌ از جراحی‌ آنتی‌بیوتیك‌ها، در صورت‌ وجود عفونت‌ همزمان‌
ـ فعالیت‌:
پس‌ از جراحی‌ به‌ تدریج‌ فعالیت‌های‌ طبیعی‌ خود را از سر بگیرید.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
رژیم‌ مناسب‌ به‌ وسعت‌ بیماری‌ و توانایی‌ بیمار در جویدن‌ و بلعیدن‌ بستگی‌ دارد. ممكن‌ است‌ لازم‌ باشد بیمار از غذاهای‌ نرم‌ استفاده‌ كند. تا چند روز پس‌ از جراحی‌ ممكن‌ است‌ لازم‌ باشد از رژیم‌ مایعات‌ استفاده‌ شود.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
۱. درد افزایش‌ یابنده‌
۲. تب‌
۳. بروز توده‌های‌ جدید
۴. خونریزی‌ زیاد


همچنین مشاهده کنید