آسپیرین ـ aspirin

آسپیرین‌ یك‌ داروی‌ رایج‌ است‌ كه‌ بدون‌ نسخه‌ پزشك‌ قابل‌ تهیه‌ می‌باشد. این‌ دارو یك‌ مسكن‌ غیرمخدر برای‌ تسكین‌ دردهای‌ خفیف‌ تا متوسط‌ نظیر سردرد، دندان‌درد، و دردهای‌ هنگام‌ عادت‌ ماهانه‌ است‌. آسپیرین‌ تب‌ را كاهش‌ می‌دهد و التهاب‌ را در موارد درماتیسمی‌ كاهش‌ می‌دهد. آسپیرین‌ خشكی‌، تورم‌ و درد مفاصل‌ را درد آرتریت‌ می‌كاهد ولی‌ بیماران‌ را درمان‌ نمی‌كند. از این‌ دارو همچنین‌ در پیشگیری‌ از لخته‌ شدن‌ خون‌، كاهش‌ خطر حمله‌ قلبی‌ و مغزی‌، و موارد دیگر استفاده‌ می‌شود. البته‌ این‌ خاصیت‌ آسپیرین‌ ممكن‌ است‌ موجب‌ افزایش‌ احتمال‌ خطر خونریزی‌ شود. استیل‌ سالیسیلیك‌ اسید یك‌ نام‌ دیگر آسپیرین‌ است‌.

- چگونگی‌ مصرف‌:

برای‌ جلوگیری‌ از اثرات‌ مضر آسپیرین‌ بر روی‌ معده‌، این‌ دارو را با غذا، شیر، داروهای‌ ضداسید، یا یك‌ لیوان‌ پر از آب‌ مصرف‌ كنید (این‌ در مورد قرص‌های‌ پوشش‌دار یا شیاف‌ صدق‌ نمی‌كند). همچنین‌ برای‌ پیشگیری‌ از دل‌ بهم‌ خوردگی‌ بهتر است‌ از30-15 دقیقه‌ پس‌ از خوردن‌ آسپیرین‌ دراز نكشید. بجز در مورد قرص‌های‌ پوشش‌دار و قرص‌های‌ طولانی‌اثر، سایر قرص‌های‌ آسپیرین‌ را می‌توان‌ برای‌ سهولت‌ بلع‌ خرد یا در یك‌ مایع‌ حل‌ كرد. به‌منظور استعمال‌ راحت‌تر شیاف‌ آسپیرین‌، آن‌ را برای 30 دقیقه‌ قبل‌ از استفاده‌ داخل‌ یخچال‌ بگذارید. برای‌ استعمال‌ شیاف‌، پوشش‌ شیاف‌ را باز كرده‌، شیاف‌ را با آب‌ سرد مرطوب‌ كنید، به‌ یك‌ پهلو دراز كشیده‌، شیاف‌ را با كمك‌ انگشتتان‌ داخل‌ مقعد فرو كنید. اگر یك‌ نوبت‌ را فراموش‌ كردید ، به‌ مجردی‌ كه‌ آن‌ را به‌ یاد آوردید، البته‌ اگر تقریباً موقع‌ نوبت‌ بعدی‌ مصرف‌ دارو رسیده‌ است‌، نوبت‌ فراموش‌ شده‌ را رها كرده‌ و به‌ برنامه‌ منظم‌ دارویی‌تان‌ بازگردید. مقدار دارو را دوبرابر نكنید.

- هشدارها و عوارض‌ جانبی:

در صورت‌ بروز هریك‌ از علایم‌ زیر، مصرف‌ آسپیرین‌ را قطع‌ كرده‌، با پزشكتان‌ تماس‌ بگیرید: سوزش‌ سر دل‌؛ بثورات‌ جلدی‌؛ تورم‌ دست‌ها، پاها و پلك‌ها؛ افزایش‌ وزن‌؛ خس‌خس‌ سینه‌؛ مدفوع‌ سیاهرنگ‌؛ خونریزی‌ از لثه‌ها در هنگام‌ مسواك‌ زدن‌.

- موارد احتیاط‌:

در صورت‌ وجود هریك‌ از موارد زیر پیش‌ از مصرف‌ آسپیرین‌ پزشكتان‌ را مطلع‌ سازید:

۱. حساسیت‌ به‌ هر چیز، به‌ ویژه‌ آسپیرین‌ یا داروهای‌ شبه‌ آسپیرین‌.

۲. بارداری‌ یا شیردهی‌.

۳. مصرف‌ داروهای‌ دیگر، به‌ ویژه‌ داروهای‌ ضدالتهابی‌ غیراستروییدی‌ (مثل‌ ایبوپروفن‌)، داروهای‌ ضدانعقادی‌ (رقیق‌كننده‌های‌ خون‌ مثل‌ وارفارین‌)، داروهای‌ خوراكی‌ ضددیابت‌، آنتی‌بیوتیك‌ها (سفالوسپورین‌ها، وانكومایسین‌)، داروهای‌ ضدسرطان‌ (متوتركسات‌)، والپروئیك‌ اسید، پروبنسید و سولفین‌ پیرازون‌ (داروهای‌ نقرس‌)، و زیدووودین‌.

۴. سابقه‌ یا ابتلا به‌ مشكلات‌ خونریزی‌دهنده‌ (مثل‌ زخم‌ معده‌، هموفیلی‌، و كمبود پلاكتی‌)، پولیپ‌های‌ بینی‌ ناشی‌ از آسپیرین‌، نقرس‌، كمبود آنزیم G6PD ، پرفشاری‌ خون‌، و بیماری‌های‌ كبدی‌، كلیوی‌، و قلبی‌.

ـ هنگام‌ مصرف‌ آسپیرین‌ توصیه‌ می‌شود:

۱. برچسب‌ روی‌ دارو را خوانده‌ و از دستوراتش‌ پیروی‌ كنید.

۲. برچسب‌ روی‌ سایر داروهای‌ بدون‌ نیاز به‌ تجویز پزشك‌ را بخوانید تا مبادا در حال‌ مصرف‌ داروهایی‌ باشید كه‌ حاوی‌ آسپیرین‌ هستند یا حاوی‌ داروهایی‌ باشند كه‌ با آسپیرین‌ تداخل‌ ایجاد می‌كنند.

۳. آسپیرین‌ را دور از دسترس‌ كودكان‌، و دور از گرما، نور مستقیم‌، و حرارت‌ مرطوب‌ نگاه‌ دارید (در این‌ شرایط‌ آسپیرین‌ فاسد می‌شود). شیاف‌ آسپیرین‌ را در یك‌ جای‌ خنك‌ نگاه‌ دارید، ولی‌ آن‌ را و شكل‌های‌ مایع‌ آسپیرین‌ را منجمد نكنید.

۴. آسپیرین‌ تاریخ‌ گذشته‌ را دور از دسترس‌ كودكان‌ در توالت‌ دور بریزید.

در صورتی‌ كه‌ آسپرین‌ را برای‌ درد، تب‌ یا گلودرد می‌خورید، در موارد زیر با پزشكتان‌ مشورت‌ كنید:

۱. درد بیش‌ از 10 روز طول‌ بكشد یا علامت‌ جدیدی‌ اضافه‌ شود.

۲. تب‌ بیش‌ از 3 روز طول‌ بكشد، تشدید شود یا علامت‌ جدید اضافه‌ شود.

۳. گلودرد دردناكتر شود، بیش‌ از 2 روز به‌ طول‌ انجامد، یا تب‌، تهوع‌، استفراغ‌، بثورات‌ جلدی‌ یا سردرد رخ‌ دهد.

۴. آسپیرین‌ را فقط‌ به‌ مقدار تجویز شده‌ برای‌ جلوگیری‌ از حمله‌ قلبی‌، مغزی‌ و دیگر مشكلات‌ ناشی‌ از لخته‌ شدن‌ خون‌ مصرف‌ كنید.

ـ تذکر:

۱. هنگام‌ مصرف‌ آسپیرین‌ نباید آسپیرینی‌ را كه‌ بوی‌ سركه‌ می‌دهد استفاده‌ كرد. این‌ به‌ معنای‌ فاسد شدن‌ آسپیرین‌ است‌.

۲. هنگام‌ مصرف‌ آسپیرین‌ نباید در صورتی‌ كه‌ در عرض‌ 7 روز گذشته‌ عمل‌ جراحی‌ لوزه‌، كشیدن‌ دندان‌، یا جراحی‌ دندان‌ یا دهان‌ داشته‌اید، آسپیرین‌ را بجوید. آسپیرین‌ را به‌ همان‌ صورت‌ ببلعید.

3. هنگام‌ مصرف‌ آسپیرین‌ نباید آسپیرین‌ را مستقیماً روی‌ دندان‌ یا لثه‌ گذاشت‌؛ در این‌ صورت‌ ممكن‌ است‌ موجب‌ سوزش‌ شود.

4. هنگام‌ مصرف‌ آسپیرین‌ نباید بدون‌ مشورت‌ با پزشكتان‌ آسپیرین‌ را قطع‌ كنید، اگر آن‌ را برای‌ پیشگیری‌ از لخته‌ شدن‌ خون‌ مصرف‌ می‌كنید.

5. هنگام‌ مصرف‌ آسپیرین‌ نباید تا 5 روز پیش‌ از هر جراحی‌ آسپیرین‌ مصرف‌ كنید مگر به‌ دستور پزشك‌؛ این‌ كار موجب‌ خونریزی‌ خواهد شد.

۶. هنگام‌ مصرف‌ آسپیرین‌ نباید به‌ كودكی‌ كه‌ تب‌ یا دیگر علایم‌ شبه‌ آنفلوآنزایی‌ كه‌ ممكن‌ است‌ ناشی‌ از یك‌ ویروس‌ مثل‌ ویروس‌ آبله‌مرغان‌ یا آنفلوآنزا باشد آسپیرین‌ بدهید. آسپیرین‌ در برخی‌ از موارد با نشانگان‌ «رای‌» كه‌ یك‌ بیماری‌ وخیم‌ است‌ ارتباط‌ داشته‌ است‌. در این‌ موارد در مورد داروی‌ مناسب‌ با پزشكتان‌ مشورت‌ كنید.

ـ مسمومیت‌:

در صورت‌ شك‌ به‌ مصرف‌ بیش‌ از حد آسپیرین‌، بلافاصله‌ درخواست‌ كمك‌ پزشكی‌ كنید. علایم‌ مصرف‌ بیش‌ از حد عبارتند از: صدای‌ زنگ‌ داخل‌ گوش‌ها، خواب‌آلودگی‌، گیجی‌، افت‌ شنوایی‌، اضطراب‌، هیجان‌ شدید، تنفس‌ تند و عمقی‌. برای‌ پیشگیری‌ از عوارض‌ جدی‌ نظیر تشنج‌ یا حتی‌ مرگ‌ بلافاصله‌ به‌ دنبال‌ مراقبت‌های‌ پزشكی‌ باشید.

- اطلاعات‌ دیگر:

انواع‌ ژنریك‌ آسپیرین‌ از انواع‌ دارای‌ نام‌ تجاری‌ ارزانترند و در اكثر موارد به‌ همان‌ اندازه‌ مؤثرند. انواع‌ طولانی‌اثر گرانترند ولی‌ ممكن‌ است‌ مصرف‌ آنها راحت‌تر باشد.