بر اساس مطالعاتى که در زمينه بررسى عوامل مؤثر در پوسيدگى دندان انجام گرفته مشخص گرديده است که عوامل زير در پوسيدگى دندان نقش عمدهاى دارند:
|
|
|
|
براساس مطالعات انجام شده پوسيدگى دندان در دوران طفوليت و جوانى به مراتب بيش از دوران بزرگسالى و سالمندى است اين مطالعات نشان مىدهند که تعداد دندانهاى پوسيده در هر فرد در سنين ۱۷ - ۲۴ سالگى به حداکثر مىرسد و چنين توجيه مىنمايند که چون احتمالاً با افزايش سن، غلظت مقدار فلورايد در استخوانها و دندانها بالا مىرود اين افزايش سبب کم شدن پوسيدگى مىگردد.
|
|
|
بعضى از مطالعات حاکى از آن است که در شرايط اجتماعى و اقتصادى يکسان، زنان در سنين جوانى نسبت به مردان هم سن خود اندکى پوسيدگى بيشترى دارند.
|
|
|
نزد کسانى که مجبور به نگهداشتن ميخ در بين دندانهاى خود هستند 'نجارها، کفاشها، مبلسازها' شيارهايى در کنارهٔ دندانها بهوجود مىآيد. کسانى که با آلات موسيقى که در آنها مىدمند کار مىکنند و يا در افرادى که در کارخانجات شيشهسازى به کمک لولههاى فلزى توخالى در شيشه مىدمند روى دندانها ضايعاتى ايجاد مىشود. گرد و غبار فلزات و مواد معدنى در اشخاصى که با اين مواد کار مىکنند در دندانها نفود کرده باعث تغيير رنگ آنها شده و عوارضى بهوجود مىآورد مانند وجود خط سرب در مسموميت مزمن با سرب و ايجاد لثهٔ اسفنجى و لق شدن دندانها در کارکرد با جيوه. اغلب در افرادى که با اسيدها سرو کار دارند به مرور زمان دندانها خرد شده و از آنها فقط ته دندان بد شکل و نامنظمى باقى مىماند و نيز در افرادى که با قند و الکل سرو کار دارند پوسيدگى معمول بوده و اندک زمانى کوتاه کافى است تا پوسيدگى ظاهر شود. عوارض سوء ناشى از شغل بر روى دندانها و نسوج پيرامون آنها در مثالهاى فوق خلاصه نگرديده و عوارض متعددى در اين رابطه شايع مىباشد.
|
|
|
تقريباً هر دندانپزشکى به اين نکته توجه کرده است که بعضى از خانوادهها نسبت به خانوادههاى ديگر پوسيدگى بيشتر يا کمترى دارند و براى محققين اين سؤال پيش مىآيد که نقش توارث در پيدايش پوسيدگى دندانى چيست؟ مقالات متعددى در اين زمينه منتشر شده است اما تاکنون هيچکدام نتوانستهاند روشن سازند که آيا کروموزوم در ايجاد پوسيدگى نقش اساسى دارد يا عوامل محيطى مانند تغذيه، ميزان فلوئور آب و همينطور ساير عوامل اجتماعى مثل عادت به مسواک زدن و تميز نگهداشتن دندانها؟
|
|
| بحران روحى و اختلالات روانى
|
|
به احتمال قوى افرادى که تحت کنترل و مراقبت دندانى هستند چنانچه در يک دورهٔ بحرانى روحى قرار گيرند متعاقب آن پوسيدگى شديدترى نسبت به گذشته خود نشان مىدهند. شيوع پوسيدگى دندان در بين بيماران روانى نيز مورد بررسى قرار گرفته و فراوانى بيشترى را نشان مىدهد.
|
|
| شرايط جغرافيايى و آب و هوا
|
|
در بررسى شيوع پوسيدگى دندان در رابطه با عوامل جغرافيايي، فاکتورهاى متعددى منجمله تابش نور آفتاب و رطوبت نسبى محيط مورد مطالعه قرار گرفته و نتايج بهدست آمده حاکى از آن است که تمام اين عوامل بر پوسيدگى دندان تأثير مىگذارند. در برخى از بررسىها سعى شده است بين شيوع پوسيدگى دندان و تعداد ساعاتى که تابش آفتاب در يک جامعه وجود دارد، عرض جغرافيايى و درجه حرارت زمستان ارتباط پيدا نمايند. در مطالعات Mills که توسط ادارهٔ بهداشت آمريکا صورت گرفته ثابت شده است که هر چه بر عرض جغرافيايى افزوده شود ميزان پوسيدگى دندان در بچههاى ۱۲ - ۱۴ سال بالا مىرود 'شايد به علت آفتاب کمتر' در اين بررسى تقريباً با بالا رفتن يک درجه عرض جغرافيايى ۱۵ ضايعه پوسيدگى در هر ۱۰۰ کودک بيشتر مىشود. ضمناً رابطه مشخصى بين متوسط ساعات تابش آفتاب و ميزان پوسيدگى دندان بهدست آمده است بدين معنى که متوسط موارد پوسيدگى در هر ۱۰۰۰ پسر در مناطقى که ۳۰۰۰ ساعت در سال آفتاب است ۲۹۰ و در مناطقى که ۲۲۰۰ ساعت است ۴۸۶ مورد برآورد گرديد. همچنين هر چه شدت سرماى زمستان زيادتر باشد موارد پوسيدگى زيادتر خواهد بود که علت آنها ظاهراً بايد به خاطر آفتاب و اثر آن در جذب ويتامين روى پوست باشد.
|