مطلع دوم

کجا همی رود این شاهد شکر گفتار؟		چرا همی نکند بر دو چشم من رفتار؟
به آفتاب نماند مگر به یک معنی		که در تأمل او خیره می‌شود ابصار
نظر در آینه‌ی روی عالم افروزش		مثال صیقل از آیینه می‌برد زنگار
برات خوبی و منشور لطف و زیبایی		نبشته بر گل رویش به خط سبز عذار
به مشک سوده‌ی محلول در عرق ماند		که بر خریر نویسد کسی به خط غبار
لبش ندانم و خدش چگونه وصف کنم		که این چو دانه‌ی نارست و آن چو شعله‌ی نار
چو در محاورت آید دهان شیرینش		کجا شدند تماشا کنان شیرین کار
نسیم صبح بر اندام نازکش بگذشت		چو بازگشت به بستان بریخت برگ بهار
متابع توام ای دوست گر نداری ننگ		مطاوع توام ای یار اگر نداری عار
تو در کمند من آیی؟ کدام دولت و بخت		من از تو روی بپیچم؟ کدام صبر و قرار
حدیث عشق تو با کس همی نیارم گفت		که غیرتم نگذارد که بشنود اغیار
همیشه در دل من هرکس آمدی و شدی		تو برگذشتی و نگذشت بعد از آن دیار
تو از سر من و از جان من عزیزتری		بخیلم ار نکنم سر فدا و جان ایثار
اکر ملول شوی، حاکمی و فرمان ده		وگر قبول کنی بنده‌ایم و خدمتکار
حلال نیست محبت مگر کسانی را		که دوستی به قیامت برند سعدی‌وار
حکایت اینهمه گفتیم و همچنان باقیست		هنوز باز نکردیم دوری از طومار
اگر در سخن اینجا که هست دربندم		هنوز باز نکردیم دوری از طومار
سخن به اوج ثریا رسد اگر برسد		به صدر صاحب دیوان و شمع جمع کبار
جهان دانش و ابر سخا و کان کرم		سپهر حشمت و دریای فضل و کوه وقار
امین مشرق و مغرب که ملک و دین دارند		به رای روشن او اعتماد و استظهار
خدایگان صدور زمانه شمس‌الدین		عماد قبه‌ی اسلام و قبله‌ی زوار
محمد بن محمد که یمن همت اوست		معین و مظهر دین محمد مختار
اکابر همه عالم نهاده گردن طوع		بر آستان جلالش چو بندگان صغار
نه هرکس این شرف و قدر و منزلت دارد		که قصد باب معالی کنندش از اقطار
چه کعبه در همه آفاق نقطه‌ای باید		که اهل فضل طوافش کنند چون پرگار
قلم به یمن یمینش چو گرم رو مرغیست		که خط به روم برد دم به دم ز هندو بار
برآید از ظلمات دویت هر ساعت		چنانکه می‌رود آب حیاتش از منقار
پناه ملت حق تا چنین بزرگانند		هنوز هست رسول خدای را انصار
عدوی دولت او را همیشه کوفت رسد		وگر سرش همه پیشانیست چون مسمار
مرین یگانه اهل زمانه را یارب		به کام دولت و دنیا و دین ممتع دار
که می‌برد به خداوند منعم محسن		پیام بنده‌ی نعمت‌شناس شکرگزار
که من نه اهل سخن گفتنم درین معنی		نه مرد اسپ دوانیدم درین مضمار
مرا هزار زبان فصیح بایستی		که شکر نعمت وی کردمی یکی ز هزار
چو بندگی نتواتنم همی به جای آورد		به عجز می‌کنم از حق بندگی اقرار
وگر به جلوه‌ی طاوس شوخیی کردم		به چشم نقص نبینندم اهل استبصار
که من به جلوه‌گری پای زشت می‌پوشم		نه پر و بال نگارین همی کنم اظهار
به سوق صیرفیان در، حکیم آن را به		که بر محک نزند سیم ناتمام عیار
هنر نمودن اگر نیز هست لایق نیست		که خود عبیر بگوید چه حاجت عطار
برای ختم سخن دست در دعا داریم		امیدوار قبول از مهیمن غفار
همیشه تا که ملک را بود تقلب دور		همیشه تا که زمین را بود قرار و مدار
ثبات عمر تو باد و دوام عافیتت		نگاهداشته از نائبات لیل و نهار
توحاکم همه آفاق و آنکه حاکم تست		ز تخت و بخت و جوانی و ملک برخوردار