|
|
|
| پس از گذشتن از جنگل‌‌هاى انبوه بلوط و راه‌هاى پرپيچ و خم کوهستانى که تا ارتفاعات «خطير سوخته» امتداد مى‌يابد، چشم‌انداز روستاى آب نهر پديدار مى‌شود. اين روستا که در دامنهٔ کوه «پازن پير» واقع شده از مکان‌هايى است که در فصل‌هاى مختلف سال، از تعداد زيادى از دوستداران ورزش‌هاى کوهستانى، از جمله کوهنوردى و صخره‌نوردى پذيرايى مى‌کند.
|
|
| هم اکنون روستاى آب نهر، داراى جادهٔ دسترسى و آب آشاميدنى تأمين شده از چشمه‌هاى محلى است.
|
|
|
|
| اين دو ناحيه به ترتيب در ۳۰ و ۳۵ کيلومترى شمال شرق تهران قرار دارند. اوشان - فشم از مسير جاده لشگرک داراى باغ‌هاى ميوهٔ بسيار است و هواى آن در بهار و تابستان معتدل است. روستاهاى آهار، شکراب، لالون، زايگون، گرماب دره و ميگون نيز در همان حوالى، از مناطق تفريحى‌اند که براى سفرهاى يک روزه بسيار مناسب هستند.
|
|
|
|
| در حاشيهٔ رود مارون که روستاى ايدنک نيز مشرف بر آن است، محوطهٔ مناسبى براى ايجاد و گسترش تفرجگاه و پارک ساحلى رودخانه‌اى وجود دارد.
|
|
| باغ ارم، شيراز (قاجاريان)
|
|
| باغ ارم به عنوان يکى از زيباترين باغ‌هاى ايران در استان فارس قرار دارد که بسيارى از جهانگردان از آن بازديد مى‌کنند. در سفرنامه‌ها و کتاب‌هاى تاريخى از اين باغ توصيف‌هاى بسيار شده است. وجه تسميهٔ اين باغ، عمارت و باغى بزرگ است که به فرمان شداد پسر عماد فرمانرواى عربستان جنوبى به منظور رقابت با بهشت ساخته شد.
|
|
| اين باغ با انواع گل‌هاى زينتى و گونه‌هاى گياهى، باغ گياه‌شناسى دانشگاه شيراز است.
|
|
| باغ تخت، شيراز (قاجاريان)
|
|
| اين باغ در شمال شهر شيراز در دامنهٔ کوه باباکوهى قرار گرفته است. اساس اوليهٔ بنا در سال ۴۸۰ هجرى به همت اتابک قراچه گذارده شد و به نام تخت قراچه موسوم است. در زمان آقامحمدخان قاجار (۱۲۶۰ هجري) محوطه و بناى جديدى احداث کردند که به تخت قاجار معروف است. حوض‌ها، فواره‌ها و حمام آن تماماً از بين رفته و در حال حاضر، اين باغ قسمتى از يک پادگان نظامى است.
|
|
| باغ جهان‌نما، شيراز (زنديان)
|
|
| در شهر شيراز در کنار خيابان دروازه قرآن باغى به نام «جهان‌نما» از آثار بازمانده از دورهٔ کريمخان زند وجود دارد که ديوار آجرى با نماى سادهٔ آن از بيرون نمايان است و درون آن، باغ و عمارى نظير عمارت کلاه‌فرنگى با چهار حوض و محوطه‌اى وسيع که شبيه باغ موزهٔ پارس است، قرار دارد.
|
|
| باغ چهل تن، شيراز (زنديان)
|
|
| در مسافتى کوتاه از شمال حافظيه، محوطه‌اى مشجر و باصفا وجود دارد که داراى چهل سنگ مزار هم‌‌اندازه است. قدمت اين باغ به عهد کريمخان زند مى‌رسد و گورهاى داخل محوطهٔ باغ نيز به نيمهٔ دوم قرن ۱۳ هجرى مربوط است.
|
|
| باغ دلگشا، شيراز (ساسانيان, صفويان)
|
|
| باغ دلگشا يکى از باغ‌هاى تاريخى شيراز است که در نزديکى آرامگاه سعدى واقع شده است. سابقه آبادانى و رونق باغ دلگشا به دوران پيش از اسلام و به دورهٔ حکومت ساسانيان نسبت داده شده است.
|
|
| باغ دلگشا در دورهٔ صفويه نيز از باغ‌هاى مهم و تفريحى شيراز بود. به طورى که در تصاوير به جا مانده از جهانگردان اروپايى به اين باغ اشاره‌هاى فراوان شده است. اين باغ که ۷/۵ هکتار مساحت دارد، هم اکنون از گردشگاهاى ديدنى شيراز است. عمارت باغ دلگشا نيازمند تعميرات و مرمت اساسى است.
|
|
|
|
| باغ دولت‌آباد يکى از باغ‌هاى معروف ايرانى است که در زمان محمد تقى خان (دورهٔ زنديه) طراحى و ساخته شد. بخش عمدهٔ آن از جمله عمارت هشتى و بادگير باغ را که تخريب شده بود، سازمان ملى حفاظت آثار باستانى ايران مرمت کرد. اين باغ از قناتى به همين نام (قنات دولت‌آباد) مشروب مى‌شده و جريان آب در باغ، اساس استخوان‌بندى طراحى آن را تشکيل مىدهد.
|
|
| باغ دولت‌آباد مجموعه‌اى از ساختمان‌هاى متفاوت است که محل اقامت (خان) حاکم وقت و دستگاه حکومتى وى بوده است.
|
|
| عناصر متشکلهٔ مجموعه چنين است:
|
|
| عمارت سردر جنوبى، شترخان و اصطبل‌ها، عمارت حرمسرا، عمارت هشتى و بادگير، آشپزخانه، اتاق‌هاى خدمه، عمارت بهشت آيين، عمارت تالار آينه، عمارت تهران، عمارت سردر اصلى و آب‌انبار دو دهانه.
|
|
| جالب‌ترين بناى مجموعه را عمارت هشتى و بادگير تشکيل مىدهد که تلفيق جريان هوا و آب به زيباترين شکل صورت گرفته است. کاربندى بسيار ظريف سقف هشتى اثر استاد علىاکبر خرمى (معروف به استاد حاجى علىاکبر آخوند) معمار ميراث فرهنگى است که با سيم گل و دم‌گيرى گچى به طرزى بسيار استادانه اجرا شده است.
|
|
| درِ ارسيِ مشبک با شيشه‌هاى رنگى نيز که دفتر فنى حفاظت آثار باستانى آن را ترميم کرده به زيبايى بنا افزوده است. مهم‌ترين امتياز طراحى عمارت، سعى معمار در انتخاب زوايايى هوشمندانه براى ارائه بهترين ديد و منظر به داخل بنا است.
|
|
| بادگير باغ دولت‌آباد با ۳۳ متر بلندى از سطح زمين، شاهکار مهندسى و نشانهٔ نبوغ و توانمندى فکر و دست معماران يزدى است. باغ از رديف‌کارى درختان مختلف برخوردار است که عمده‌ترين آن‌ها را سرو و کاج و گل سرخ تشکيل مىدهد. گونه‌هاى مختلف درختان ميوه نيز به ويژه انگور و انار ديگر فضاهاى باغ را در بر مى‌‌گيرد. باغ دولت‌آباد به لحاظ هنر بستان پيرايى، فن توزيع آب و غناى طراحى معمارى از مجموعه‌هاى ديدنى کشور محسوب مى‌شود و به همين دليل در فهرست آثار تاريخى به ثبت رسيده است. اميد مى‌رود با ايجاد شرايط مناسب، امکان تداوم تعميرات علمى و احياى ساير قسمتهاى مجموعه فراهم آيد و در معرض ديد جهانگردان داخلى و خارجى قرار گيرد.
|
|
| باغ سنگى، دهستان بلور، سيرجان
|
|
| باغ سنگى در ۲ کيلومترى دهستان بلورد و ۴۰ کيلومترى سيرجان واقع گرديده و کلاً از سنگ ساخته شده است. سازندهٔ آن مردى کر و لال بود که تمام شکوه‌‌هاى خود را در اين منظرهٔ بديع و عجيب با گوياترين شکل بيان کرده است. جايى که او براى ساختن باغ سنگى انتخاب کرد، بقاياى باغ متروکى بود که تمام درختان آن خشک شده بودند. او تنهٔ درخت‌هاى خشک شده را از زمين بيرون نياورد و بر سر شاخهٔ هر درخت با ريسمان و سيم سنگ‌هاى درشت آويخته است. ديوارهاى باغ فرو ريخته و منظره‌اش از دور نمايان است.
|
|
| باغ شاهزاده ماهان، ماهان، كرمان
|
|
| اين باغ که در ۶ کيلومترى ماهان قرار دارد، به دستور عبدالحميد ميرزا فرمانفرما حاکم کرمان در اواخر دورهٔ قاجاريه احداث شد. عمارت زيباى اين باغ داراى قسمتهاى مختلف از جمله عمارت سردر، عمارت شاه‌نشين و حمام است. از قسمتهاى ارزشمند اين باغ نحوهٔ آبرسانى و حوض‌‌هاى آب آن است که به صورت پلکانى است.
|
|
| باغ گلشن (باغ عفيف‌آباد)، شيراز (صفويان)
|
|
| اين باغ که در منتهى‌اليه خيابان عفيف‌آباد واقع شده؛ حدود ۱۲۷ هزار مترمربع مساحت دارد و از زيباترين باغ‌هاى تاريخى شيراز است.
|
|
| باغ گلشن در عصر صفويه از باغ‌هاى آباد و مهم شيراز به شمار مى‌آمد و گردشگاه حکمرانان و پادشاهان بود. عمارت دو طبقهٔ وسط باغ، آب‌نماها و زيرزمين‌هاى کاشى‌کارى شده، از ديدنى‌هاى اين باغ هستند. اين باغ هم اکنون در تملک وزارت دفاع، به موزهٔ نظامى تبديل شده است.
|
|
| عمارت، چايخانه و حمام اين باغ بسيار جذاب و ديدنى است.
|
|
|
|
| باغ هرندى و ساختمان آن از بناهاى جالب توجه دوران اخير است که به مناسبت توقف تاريخى رضاخان در مسير آخرين سفر تبعيدش اهميت تاريخى نيز يافته است. عمارت و قسمتى از باغ توسط مالک به وزارت فرهنگ و هنر وقت اهدا گرديد و بقيهٔ باغ نيز بعداً خريدارى شد. بانى اين باغ مرحوم عدل‌السلطان است.
|
|
| علاوه بر باغ‌هاى ياد شده، باغ بيرم‌آباد کرمان نيز به لحاظ زيبايى و قدمت خود از جاهاى ديدنى اين شهر تاريخى محسوب مى‌شود.
|
|
|
|
| کمى بالاتر از باغ چهل تن، محوطهٔ پردرخت ديگرى به نام «هفت‌‌تن» با ايوان و بناى زيبايى وجود داشته که در آن مطلب زير نوشته شده بود؛ «آرامگاه شاه شجاع شهريار آل مظفر، ممدوح خواجه حافظ و متوفى به سال ۷۷۶ هجرى، در اين باغ قرار دارد.»
|
|
| از آثار موجود بيرون باغ معلوم مى‌شود که در زمان قديم بناها و متعلقاتى در مجاورت اين محل وجود داشته که بعدها از ميان رفته است.
|
|
| باغ و پارك سعدى، شيراز (قاجاريان)
|
|
| روبروى باغ جهان‌نما باغى مصفا با يک عمارت قديمى از آثار حسينعلى ميرزا، فرزند فتحعلى شاه قاجار وجود دارد که حوض بزرگ آب و حجارى‌هاى ازارهٔ جلوى عمارت آن به سبک قديم حفظ شده است. داخل عمارت چندين بار مرمت و بازسازى شده است. باغ کنونى قسمت کوچکى از باغ اصلى قديمى است.
|
|
| باغ‌هاى تاريخى، استان يزد
|
|
| مراد از اين قبيل باغ‌ها، باغ‌هايى است که از نظر طراحى معمارى و محوطه‌‌سازى و رديف‌کارى درختان مفاهيمى ويژه دارند که بيشتر به عنوان فضاى سبز و محل استراحت و تفريح استفاده مى‌شده است.
|
|
| در سطح استان با وجود کويرى بودن و مشکل کم‌آبى، باغ‌هايى وجود دارد که نشانهٔ ذوق و خلاقيت معماران و باغبانان يزدى است. در طراحى معمارى و منظر اين باغ‌ها نبوغ خاصى نهفته است که روش آبرسانى و آبيارى آن‌ها يکى از ويژگى‌هاى برجستهٔ آن‌ها است.
|
|
| از ميان باغ‌هاى استان يزد مى‌توان به باغ دولت‌آباد و خان در جادهٔ قديم تفت، مشير و کلاه‌فرنگى در رحمت‌آباد، باغ مرشد در محلهٔ تل، باغ دکتر اولياء و محموديه در نعيم‌‌آباد، سرآسياب، گلکار و اکرمى در مهريز و باغ على نقى خان در تفت اشاره کرد.
|
|
|
|
| باغ‌وحش تهران براى نجات حيوانات باغ‌وحش داخل شهر تهران و انتقال اين جانوران به خارج از شهر (کيلومتر چهار بزرگ‌راه تهران - کرج جنب پارکِ ارم) در سال ۱۳۷۱ در زمينى به وسعت چهار و نيم هکتار احداث و افتتاح شد.
|
|
| در اين باغ‌وحش، بيش از ۲۹۰ حيوان در فضا و مناظر زيباى طبيعى زندگى مى‌کنند. وجود فضايى زيبا و محيطى امن، آرام و پاک باعث شده اين مکان محلى براى گذران اوقات فراغت، آشنايى با حيوانات و گردش‌گاهى سالم محسوب شود.
|
|
| حيوانات را در قفس‌هاى بزرگ زيست‌گاه‌هاى مصنوعى و حوضچه‌هاى آبى نگهدارى مى‌کنند و تابلوها، اطلاعات کافى را در مورد نحوه ديدن باغ‌وحش در اختيار تماشاگران مى‌گذارند. ضلع غربى پارک، پايين‌تر از قفس شيرها، يکى از زيباترين قسمتهاى باغ‌وحش است. گفته مى‌شود که اين باغ‌وحش در آينده گسترش خواهد يافت.
|
|
| بند بهمن، شيراز (ساسانيان)
|
|
| اين بند به دوران ساسانى تعلق دارد و روى رودخانهٔ قره‌آغاج احداث شده است و از جاذبه‌‌هاى طبيعى - تاريخى شهرستان شيراز به حساب مى‌آيد. بند بهمن در فاصلهٔ ۵۸ کيلومترى شيراز در منطقهٔ کوار واقع شده است. در اطراف اين بند درختان زيبا و چشم‌اندازهاى دل‌انگيز طبيعى وجود دارد. اين مکان در فصل‌هاى مختلف سال به ويژه در بهار و تابستان انبوهى از مردم استان فارس و مسافران را به سوى خود جلب مى‌کند.
|
