عکس‌العمل گیاه به تغییرات تراکم گیاهی

دونالد (۱۹۶۳) عکس‌العمل گياه را نسبت به تغييرات تراکم بوته نشان داده است. هم دونالد و هم دانکن از تحقيقات هوزومى و همکاران (۱۹۹۵) در مورد عملکرد گياهان بهرهٔ زيادى جسته‌اند. دونالد (۱۹۶۹) علت اينکه سنبله‌ها در تراکم متوسط داراى وزن و تعداد بيشترى دانه هستند را مربوط به زمان رقابت بين گياهان (Interplant competition)، و رقابت درون گياهان (Intraplant competition)، دانسته است. در فواصل بسيار زياد (کمترين تراکم) اين رقابت‌ها در مراحل اوليه رشد وجود ندارد و لذا تعداد زيادى سلول مولد گل به‌وجود مى‌آيد. هرچه رشد ادامه مى‌يابد، رقابت کمى بين گياهان مجاور و حتى درون گياهان تا زمانى گلدهى و تشکيل دانه وجود دارد. پس از اين مرحله سنبله‌ها و دانه‌هاى زيادى سبب رقابت جهت دريافت مواد فتوسنتزى در گل‌آذين و بذر مى‌گردد. اين کاهش کارآئى در تراکم کم نمايانگر رقابت بيشتر در درون گياهان مى‌باشد. نتيجه اين امر تشکيل بذرهاى کمتر و کوچکتر در مقايسه با پوشش متراکم‌تر خواهد بود. به‌همين علت است که رقابت درون گياهان در تراکم کمتر شديدتر است.

در تراکم متوسط ظاهراً رقابت بين گياهان مجاور، در زمان تحريک و يا گلدهى به‌وجود مى‌آيد. در نتيجه تعداد سلول‌هاى مولد گل که توسط هر گياه به‌وجود مى‌آيد به‌طور قابل ملاحظه‌اى کاهش مى‌يابد. اين کاهش بر ظرفيت رقابتى گياه و شدت رقابت بين گياهان مجاور بستگى دارد. در اين حالت تعداد دانه در هر سنبله و تعداد دانه در واحد سطح به حداکثر مقدار خود مى‌رسد. در تراکم بيشتر تعداد دانه باز هم کاهش مى‌يابد و موجب کاهش عملکرد مى‌شود، چون رقابت گياهان مجاور قبل از تشکيل سلول‌هاى مولد گل بسيار شديد است.