۴و۲ دی کلروفنوکسی استیک اسید
کلروفنوکسى استيک اسيد
شکلهاى موجود
- قابل سمپاشى به شکل محلول در آب :
۱. قابل استفاده در آب بهصورت محلول و گرد.
الف- آمينها (بيشتر به شکلهاى غير فرار)
ب- گاهى اوقات نمکهائى همچون ليتيوم، سديم و پتاسيم براى مصارف مخصوص موجود است.
۲. تراکمهاى قابل امولسيون :
الف- استرهاى کم فرار
ب- استرهاى بسيار فرار (استفاده از آنها در بسيارى از ايالتها ممنوع شده است).
ج- آمينهاى محلول در روغن
- بهکارگيرى آنها بهصورت خشک :
۱. گرانولههاى با استفادهٔ مخصوص از حمله براى گياهان آبزى و چمني
حرکت و نحوهٔ عمل در گياهان
D-4,2 علفکشى است که آن را بر روى شاخ و برگ مىپاشند و در گياه بهصورت سيمپلاست حرکت مىکند. اثر آن در گياه بهصورت آويختگى برگ ظاهر شده و ظرف چندين هفته به آرامى باعث مرگ گياه مىشود.
واکنش در خاکها
D-4,2 يک اسيد آلى نسبتاً کوچک است و در خاک يونيزه شده و در داخل محلول خاک توليد يونهاى باردار منفى مىکند که توسط کلوئيدهاى خاک جذب نمىشوند. بنابراين به آبشوئى حساس است. D-4,2 را مىتوان بهعنوان تيمارهاى قبل از سبز شدن در خاکهاى پيت و ماک استفاده نمود.
ثبات و دوام آن در اکثر خاکها نسبتاً کوتاه است، در شرايط مناسب جهت رشد گياه زراعي، مقادير تا kg/ha ۱/۱۲ آن در طول چهار هفته ناپديد مىشوند.
گونههاى حساس
بسيارى از گونههاى برگپهن چندساله و يکساله به D-4,2 حساس هستند.
- علفهاى هرزى که با يکبار استفاده از علفکش به مقدار ۱۲/۱ کيلوگرم در يک هکتار يا کنترل مىشوند عبارتند از: گياه دودندان، علف باباآدم، مولوگو، توق، کروتون، جلب، جارو، سلمه، ايوا، نيلوفرپيچ و حصاري، خردلهاى وحشى (اغلب يکسالهها)، تاجخروسها، بارهنگها، زلف پير، آفتابگردان کنگر معمولي، گاو پنبه و علف جادو.
- علفهاى هرز زمانىکه کوچک هستند و با مقادير زياد يا با تکرار استفاده از سم کنترل مىشوند نيز شامل: سيبزمينى ترشي، پيچک، پيچک حصاري، کاسنى (ُChichorium intybus)، ترشک (Rumex crispus)، گل قاصد، شاهدانه، سيزاب (.Veronia sp)، تاتوره، کنف وحشى (Hibiscus trionum)، گزنه (Urtica dioica)، انواعى از علف هفتبند (.Polygonvm sp)، شوکران آبى (Cicuta maculata) و بيد (.Salix sp).
براى کنترل اکثر علفهاى هرز چندسالهٔ خزنده، بهطور مکرر هر سال يا هر شش ماه يکبار بايستى از اين علفکش به مقدار ۶۸/۱ تا ۳۶/۳ کيلوگرم در هر هکتار، استفاده نمود. علفهاى هرز دايمى تثبيت شده در مرحلهٔ شکوفهدهى حداکثر حساسيت به D-4,2 را دارا هستند. براى گونههاى برگپهن ديگر بايستى براساس توصيههاى دانشگاه يا برچسب فرآورده عمل شود.
کابردهاى اصلى
- غلات دانهريز، ذرت و سورگوم دانهاى :
۱. بهمنظور کنترل انتخابى يکسالهاىها و گياهان جوان دوساله و چندساله پس از سبز شدن D-4,2 به ميزان ۲۸/۰ تا ۵۶/۰ کيلوگرم در هر هکتار استفاده مىشود (حداقل خسارت به گياه زراعى وارد مىشود).
۲. براى کنترل انتخابى علفهاى هرز يکساله بزرگ و کنترل يا تضعيف برگپهنهاى چندساله مستقر شده، پس از سبز شدن از D-4,2 به ميزان ۵۸/۰ تا ۱۲/۱ کيلوگرم در هکتار استفاده مىشود (خسارت به گياهان زراعى پيشبينى مىشود).
۳. استفاده از سم بايستى در طى مراحلى باشد که فعاليت توليدمثلى گياه حداقل باشد.
- در غلات دانهريز از مرحلهٔ خروج سنبله از تاج برگ تا خميرى شدن دانهها، از سمپاشى خوددارى کنيد.
- در سورگوم و ذرت از مرحلهٔ ظهور تاج تا مرحلهٔ خميرى شدن دانهها از سمپاشى خوددارى کنيد.
- براى حداقل خسارت زمانىکه ذرت و سورگوم به ارتفاع ۲۰ سانتىمترى رسيده است، سمپاشى را بهصورت قطرات هدايتشونده انجام دهيد.
۴. بعضى از مصارف خاص علفکش :
- براى کنترل علفهاى هرز بزرگ برگپهن در غلات دانهريز، قبل از برداشت زمانىکه غلات در مرحلهاى هستند که دانهها سخت شدهاند از D-4,2 به ميزان ۱۲/۱ تا ۲۴/۲ کيلوگرم در هکتار استفاده مىکنيم.
- کاربرد بهصورت تيمارهاى قبل از سبز شدن در ذرت به ميزان ۱۲/۱ تا ۲۴/۲ کيلوگرم در هکتار مورد استفاده قرار مىگيرد. از بهکارگيرى آن در خاکهاى داراى بافت درشت که حاوى مقدار کمى مواد آلى هستند، خوددارى شود (بيشتر در خاکهاى حاصلخيز از آن استفاده کنيد). در اين روش مصرف، مشکل خسارت به گياه زراعى و نامتجانس بودن مىتواند مشکل مشکل ايجاد کند.
- برگباريکهاى دايمى تثبيت شده:
۱. پوششهاى سبز چمني: براى کنترل گياه قاصد و بارهنگ به مقدار ۱۲/۱ تا ۲۴/۲ کيلوگرم در هکتار مصرف مىشود. براى کنترل گونههاى سمج به تنهائى يا بهصورت مخلوط با D-4,2 از دايکمبا، مکوپراپ يا علفکشهاى مشابه استفاده مىکنيم. از بهکارگيرى آن بر روى پوششهاى چمنى جوان خوددارى کنيد، زيرا تعدادى از گونههاى مطلوب مانند سنت آگوستين، آگروستيس يا شبدر، ممکن است خسارت ببينند.
۲. براى کنترل علفهاى هرز برگپهن چراگاهها و مراتع، بسته بهگونههاى هرز موجود از ۱۲/۱ تا ۳۶/۳ کيلوگرم در هکتار استفاده مىشود.
۳. زمانى از آن استفاده کنيد که شرايط رطوبتى خاک خوب باشد و علف هرز در يک مرحلهٔ حساس به علفکش بوده و داراى رشد سريع باشد.
- مصارف ديگر :
۱. برنج
۲. نيشکر (بهصورت قبل و پس از سبز شدن)
۳. سمپاشى در بين مخروطيان بريا کنترل توسکا، بلوط تانندار، آبروتوس، بلوط درهها و آرکتوستافيلوس بهکار مىرود.
۴. کنترل علفهاى هرز زمين در حالت آيش، مناطق حق تقدم، حصارها و ديگر مناطق غير زراعى
۵. کنترل علفهاى هرز آبزى
۶. کنترل رستنىها در بستر نهرها و کنارهها ساحل
تمامى اشکال D-4,2 جهت موارد ذکر شده توصيه نشده است. براى هدف موردنظر فرآوردهٔ تجارى مناسب را با توجه به توصيهٔ انتخاب نمائيد.
مشکلات مخصوص
در شرايط نامناسب محيطي، خسارتهاى غيرمنتظرهاى براى گياه زراعى توليد مىشود. انتقال ذرات بسيار ريز علفکش بر روى گياهان حساسى که موردنظر نيست، يکى از مشکلات است، استرهاى با فراريت بالا نبايستى بهکار برده شود. در صورت وجود گونههاى حساس براى کنترل علفکش، ضمن استفاده از تکنيکهاى مربوطه از شکلهاى مناسب نيز بايستى استفاده شود (استرهاى با فراريت کم، آمين و نمکهاى سديم).