ياتا 'انجمن بين‌المللى و نقل هوائى' (IATA) تعريف مشخصى از راه‌نامه هوائى به عمل نياورده و فقط شکل آن را مشخص کرده است. براى هر محموله يک راه‌نامه هوائى صادر مى‌گردد. صدور راه‌نامه هوائى دال بر انعقاد قرارداد، قبول کالا و شرايط حمل و نقل مى‌باشد. مطابق مقررات انجمن بين‌المللى حمل و نقل هوائي، راه‌نامه هوائى در سه نسخه اصلى و شش نسخه کپى به شرح زير صادر مى‌گردد:
International Air Transport Association
- نسخه اول - سبز: اين نسخه شرکت صادرکننده راه‌نامه که بار را نيز حمل مى‌کند صادر مى‌شود. اين نسخه نشان‌دهنده انعقاد قرارداد حمل بين فرستنده و حمل‌کننده مى‌باشد.
- نسخه اصلى دوم - صورتي: براى گيرنده کالا است که به همراه کالا براى وى ارسال مى‌شود.
- نسخه اصلى سوم - آبي: براى فرستنده کالا است و نمايانگر تحويل کالا به متصدى حمل مى‌باشد.
- نسخه کپى چهارم - زرد: رسيد تحويل کالا است که به گيرنده کالا ارائه و پس از امضاء وى به آخرين حمل‌کننده داده مى‌شود.
- نسخه پنجم - سفيد: براى فرودگاه مقصد است.
- نسخه ششم - سفيد: براى حمل‌کننده سوم است.
- نسخه هفتم - سفيد: براى حمل‌کننده دوم است.
- نسخه هشتم - سفيد: براى حمل‌کننده اول است.
- نسخه نهم - سفيد: براى بايگانى آژانس صادرکننده است.
گردش راه‌نامه هوائى از موقع صدور تا تحويل کالا به شرح زير مى‌باشد:
صدور راه
نامه توسط شرکت حمل در 9 نسخه
توزیع راه
نامه بر اساس نسخ مربوطه
ارائه
نسخه اصلی ممهوربه مهر پرواز از طرف فرستنده کالا به بانک جهت
دریافت وجه کالا
صدور
اعلامیه ورود کالا توسط شرکت حمل کننده در مقصد
ارائه نسخه چهارم امضاء شده از طرف گیرنده به شرکت حمل
صدور
حواله ترخیص کالا از گمرک توسط شرکت حمل کننده
ارائه
نسخه چهارم راه نامه و ترخیصیه و سایر اسناد به گمرک جهت ترخیص
کالا
بارنامه دريائى
بارنامه دريائى داراى سه نقش محورى زير است:
۱. رسيدى است که از سوى متصدى حمل دريائى براى کالا صادر مى‌شود.
۲. مدرک درجه اولى حاکى از قرارداد حمل با کشتى است که در برگيرنده شرايط حمل، متصدى حمل و نقل دريائى به نحو مندرج در ظَهر بارنامه مى‌باشد و مى‌تواند به معناى حمل فيزيکى يا تحويل براى حمل تلقى شود.
۳. سند مالکيت کالا و قابل‌انتقال مى‌باشد، مگر آنکه در متن آن قيد شده باشد غيرقابل انتقال است.
بارنامه دريائى معمولاً در چند نسخه که ۲ يا ۳ نسخه آن اصل است صادر مى‌شود. بقيه کپى و غيرقابل انتقال است. تعداد نسخ اصلى بايد به‌طور مکتوب در بارنامه ذکر شود و تحويل هريک از نسخ اصلى به منزلهٔ بى‌اعتبار شدن ديگر نسخ اصلى مى‌باشد.
انواع بارنامه برحسب آنکه توسط متصدى حمل (CARRIER) با کارگزار حمل (FORWARDER) صادر شود، يا برحسب نوع وسيله حمل شکل‌هاى مختلف دارد که در حمل و نقل دريائى مى‌توان آنها را به بارنامه حمل سراسرى و حمل مرکب تقسيم‌بندى نمود.
گردش بارنامه از هنگامى که صادر مى‌شود تا ترخيص کالا از گمرک به شرح زير است:
صدور بارنامه توسط شرکت حمل و نقل و تحویل آن به فرستنده
ارائه سری کامل بارنامه و اسناد دیگر به بانک فروشنده توسط
فروشنده کالا
کنترل اسناد حمل و بارنامه و ارسال آن به بانک خریدار
ظهر نویسی اسناد و بارنامه توسط بانک و تحویل آن به خریدار کالا
ارائه یک نسخه بارنامه ظهر نویسی شده به کارگزار شرکت حمل توسط
خریدار بمنظور صدور ترخیصیه
ارائه فتوکپی بارنامه ظهرنویسی شده به همراه سایر اسناد به گمرک
جهت ترخیص کالا
