کشتی‌های کانتینربَر

کشتى‌هاى فله بر مخصوص (Special Bulk Carrier)

طراحى اين نوع کشتى‌ها به ترتيبى است که فقط يک يا دو نوع محموله را مى‌توانند حمل کنند. مانند کشتى‌هاى مخصوص حمل شکر يا گندم يا سنگ‌هاى معدني. اغلب اين کشتى‌ها داراى وسايل خاص بارگيرى و تخليه هستند. مثلاً در کشتى‌هائى که براى حمل گندم يا نظير آن ساخته شده است، دستگاه‌هاى تعبيه شده که مى‌تواند محمولات بارگيرى شده را مستقيماً از طريق آنها به انبارهاى کشتى بارگيرى يا از آنها تخليه نمايد.

کشتى‌هاى کالاى عمومى يا جنرال کارگو (General Cargo)

اين کشتى‌ها طورى ساخته شده که براى حمل و نقل کالاهاى گوناگون مى‌تواند مورد استفاده قرار گيرد. معمولاً کالاها در اين نوع کشتى‌ها به‌صورت بسته‌بندى شده حمل مى‌شود و ظرفيت حمل آنها به حدود ۱۵۰۰۰ تن بالغ مى‌گردد.

کشتى‌هاى O.B.O

(ORE سنگ معدنى- BULK فله - OIL نفت)

اين کشتى‌ها مى‌توانند در عين حال چند محموله متفاوت را حمل کنند، و بخاطر آن ساخته شده‌اند که در سفر برگشت بدون بار نباشند. اين نوع کشتى ضمن اينکه نفت و سنگ معدنى حمل مى‌کنند مى‌توانند انواع مختلف محمولات فله را نيز حمل کنند.

کشتى‌هاى تانکر نفت

کشتى‌هاى تانکر نفت، همچنان‌که از نام آنها پيدا است جهت حمل نفت و محمولات نفتى ساخته شده‌اند. سرعت بارگيرى و تخليه در اين کشتى‌ها به علت به کاربردن پمپ از کشتى‌هاى ديگر سريع‌تر است. امروزه حجم بسيار زيادى از ظرفيت کشتى‌هاى جهان را اين تانکرها تشکيل مى‌دهند.

کشتى‌هاى کانتينربَر

کانتينر محفظه‌اى است فولادى يا آلومينيومى که جهت حمل محمولات مختلف به شکل استاندارد شده به کار گرفته مى‌‌شود. امروزه کانتينر توانسته است هم به جهت سهولت حمل و نقل و هم به جهت محافظت کالا و هم به لحاظ اقتصادى انقلابى در روش‌هاى حمل و نقل کالا ايجاد نمايد. اين مزايا به ويژه در حمل يکسره چشمگيرتر است. در حمل يکسره شرکت حمل‌کننده محموله را از فرستنده در مبداء (کارخانه يا انبار) تحويل گرفته و در مقصد به گيرنده کالا تحويل مى‌دهد. اين روش اصطلاحاً Door t‌o Door ناميده مى‌شود. از امتيازات ديگر کانتينر آن است که مى‌توان آن را با هر يک از وسائط نقليه اعم از کشتي، کاميون يا راه‌آهن و حتى هواپيما حمل نمود.

در حمل بار به طريق سنتي، محموله به دفعات دست به دست مى‌شود و در هر يک از اين مراحل امکان معطلى و تأخير و خسارت اجتناب‌ناپذير است. در حالى که در حمل يکسره با کانتينر اين عوارض بسيار تقليل يافته و ناچيز است. براى کمک به استفاده از کانتينر در سطح جهاني، سازمان جهانى استاندارد ISO ابعاد کانتينر را ۸x۸x۲۰ و ۸x۸x۳۰ و ۸x۸x۴۰ فوت تعيين کرده است که مى‌توانند به ترتيب ۲۰، ۳۰، ۴۰ تن کالا را در خود جاى دهند.

کانتينرها از لحاظ کاربرد نيز انواع مختلف دارد که اهم آنها کانتينر مخصوص حمل کالاهاى بسته‌بندى شده سبک و سنگين، کانتينر يخچالى براى محمولات فاسدشدني، کانتينر روباز که از سقف نيز قابليت بارگيرى و تخليه دارد و کانتينر ويژه کالاهاى فله مى‌باشد. معمولاً کانتينر پس از تخليه، براى بارگيرى مجدد مورد استفاده قرار مى‌گيرد ولى در صورت عدم‌استفاده به‌صورت خالى به مبداء برگشت داده مى‌شود.

کشتى‌هاى رو - رو Roll on / Roll off Vessel -Ro/Ro Vessel

کشتى رو - رو مجهز به سکوى مخصوص در قسمت پهلو يا جلو يا عقب مى‌باشد. وسايل نقليه حامل بار و مسافر مى‌توانند مستقيماً از اين کشتى‌ها وارد يا خارج شوند. کشتى رو - رو معمولاً داراى طبقات مختلف و متحرک هستند تا از فضاى آن حداکثر استفاده به عمل آيد.

ارتباط اين طبقات با آسانسورهاى مخصوص يا سطح شيب‌دار به عمل مى‌آيد.

کالاهائى که کشتى‌هاى رو - رو حمل مى‌کنند عبارتند از:

- محمولاتى که مستقلاً مى‌توانند بارگيرى و تخليه شوند مانند کانتينرهاى مستقر بر روى تريلر، خودروهاى سبک و سنگين نظير اتومبيل سواري، وانت، کاميون، اتوبوس.

- محمولاتى که با استفاده از تجهيزات ويژه جابجا مى‌شوند مانند کانتينر، کالاهاى سنگين وزن و کالاهاى پالت شده.

- مسافرانى که معمولاً با اتومبيل خود سفر مى‌کنند. به اين ترتيب اين نوع کشتى‌ها مى‌توانند نقش پل ارتباطى ميان کشورها را ايفاء نمايند.