روش‌های ترکیبی

منظور از اين عنوان، بيان شيوهٔ خاصى نيست، بلکه هدف بيان اين مطلب است که هر کدام از روش‌هاى چندگانهٔ ياد شده ممکن است به تنهايى براى انجام دادن يک تحقيق علمى مناسب نباشند و لازم آيد که محقق از چند روش استفاده نمايد و به اصطلاح يک روش ترکيبى را در پيش گيرد. اغلب تحقيقات علمى اتخاذ روش‌هاى ترکيبى را طلب مى‌نمايند.

در واقع، محقق براى دستيابى به واقعيت و حقيقت مسئله ناچار است از روش‌هاى کتابخانه‌اي، پرسشنامه‌اي، مشاهده و تصويربردارى استفاده کند تا با تحليل آنها بتواند واقعيت را کشف کند؛ بنابراين، اگر محققى همهٔ روش‌ها را بکار گرفت کار نادرستى انجام نداده، بلکه بر غناى مطلب افزوده است. ولى چون محقق قادر نيست از همهٔ روش‌ها استفاده کند، مجبور مى‌شود يک روش را بعنوان روش اصلى و محورى براى گردآورى اطلاعات مورد نياز انتخاب کند و از روش‌هاى ديگر در صورت لزوم بصورت روش‌هاى تکميلى کمک بگيرد.