| شکستگى‌ها و جراحت‌هاى آرواره و صورت ممکن است همراه با صدمه به مغز، جمجمه و (يا) استخوان‌هاى گردن باشد. سه خطر عمده با اين جراحت‌ها همراه است:
|
|
| - راه تنفس ممکن است تنگ يا بسته شود. اين امر ممکن است بر اثر اين موارد پيش بيايد:
|
|
| خونريزى داخلى به درون شش‌ها و مجراى تنفس (بيني، دهان يا گلو)؛ افتادن زبان به عقب گلو زمانى که مصدوم بيهوش است؛ ورم، پارگى يا جابه‌جائى بافت‌هاى گلو؛ شکسته شدن يا از جا کنده شدن دندان.
|
|
| - عمل انعکاسى سرفه ممکن است انجام نشود يا کافى نباشد که در اين‌صورت باعث مى‌شود خون يا جسم‌هاى خارجى غفلتاً داخل شش‌ها شوند که در اين‌صورت خفگى پيش مى‌آيد.
|
|
| - احتمال خونريزى شديد. اگرچه اين خونريزى شديد معمولاً چندان طول نمى‌کشد اما در ابتدا اين خونريزى فراوان و ترس‌آور است به مبحث زخم و خونريزى مراجعه شود. جراحت‌هاى صورت ممکن است شامل اين موارد باشد: شکستگى فک پائين، استخوان چانه، فک بالا و بيني.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| اين شکستگى معمولاً بر اثر نيروى مستقيم مانند ضربهٔ سنگين به آرواره به‌وجود مى‌آيد.
|
|
| البته ضربه به يک سمت آرواره ممکن است باعث شکستگى در طرف ديگر آرواره بشود. معمولاً فقط يک سمت آرواره مى‌شکند اما اگر ضربه به چانه وارد شود ممکن است هر دو طرف آرواره شکسته شود.
|
|
| - عوارض و نشانه‌ها:
|
| ۱. درد که همراه با حرکت آرواره يا بلع بيشتر مى‌شود.
|
| ۲. اشکال در صحبت کردن.
|
| ۳. به مصدوم حالت تهوع دست مى‌دهد.
|
| ۴. ممکن است آب دهان مصدوم جارى شود چون بلع براى او مشکل است.
|
| ۵. معمولاً آب دهان آغشته به خونى است که از لثه‌ها يا سار زخم‌هاى دهانى جارى شده است.
|
| ۶. جراحت برداشتن داخل دهان.
|
| ۷. ورم، حساسيت و بعداً کبود شدن صورت و آروارهٔ پائين مصدوم.
|
|
|
|
| ۸. از جا دررفتگى ممکن است در زير آروارهٔ پائين مصدوم احساس شود.
|
| ۹. به‌هم ريختگى دندان‌ها ممکن است مشاهده شود.
|
|
| بى‌نظمى استخوان‌ها ممکن است در طول فک احساس شود.
|
|
|
|
|
| - درمان:
|
| ۱. راه تنفس مصدوم را پاک کنيد تا مصدوم بتواند به‌راحتى نفس بکشد.
|
|
|
|
|
| ۲. جلوى هر نوع خونريزى را بگيريد و زخم‌ها را درمان کنيد.
|
|
| ۳. اگر مصدوم به هوش است و صدمهٔ او چندان جدى نيست مصدوم را بنشانيد به‌طورى که سر او کاملاً رو به جلو قرار بگيرد تا خون يا آب بزاق که در دهان جمع شده راحت بيرون بريزد.
|
|
| ۴. زير آروارهٔ پائين يک بالشتک نرم قرار دهيد و از مصدوم بخواهيد آن را با دست نگاه دارد و اگر لازم شد يک باند باريک دور سر مصدوم بپيچيد و آن را بالاى سر گره بزنيد.
|
|
|
|
|
| ۵. اگر به مصدوم استفراغ دست داد سريعاً باند را از سر خارج کرده و سر و چانهٔ او را با دست نگهداريد. قبل از آنکه دوباره باندپيچى کنيد با ملايمت دهان مصدوم را به‌طور کامل پاک کنيد.
|
|
|
|
|
| ۶. اگر آسيب‌ديدگى مصدوم شديد بود به‌طورى که چانهٔ او به پائين افتاد، (از جا دررفته بود) يا بيهوش بود يا بيهوش شد در صورتى‌که تنفس او عادى بود او را در وضعيت بهبود قرار دهيد. يک بالش نرم زير سر مصدوم قرار دهيد به‌طورى که سر وى بالا بيايد و سنگينى روى چانه نيفتد.
|
|
|
|
|
| ۷. اگر تنفس و ضربان قلب ايستاد روش‌هاى نجات زندگى را شروع کنيد. در اين حالت ممکن است که ناچار شويد از تنفس دهان به بينى استفاده کنيد.
|
|
|
|
|
| ۸. به‌طورى که وضعيت درمانى مصدوم حفظ شود مصدوم را به بيمارستان برسانيد.
|
|
| شکستگى استخوان گونه و آروارهٔ بالا
|
|
| اگرچه در اين شکستگى نشانهٔ احتمالاً واضحى از جراحت بافت‌هاى نرم اطراف شکستگى ديده نمى‌شود اما امکان دارد مقدار قابل توجهى خون از بينى جارى شود. ورم قابل توجه صورت و کبودى اطراف چشم‌ها به‌سرعت گسترش مى‌يابد که احتمالاً روى تنفس تأثير خواهد داشت. مصدوم بايد هر چه زودتر به بيمارستان رسانده شود.
|
|
| - درمان:
|
| ۱. روى قسمت آسيب‌ديده کمپرس سرد بگذاريد تا ورم، خونريزى و درد کمتر شود. البته بايد مطمئن شويد که باعث تنگى نفس او نمى‌شويد و اينکه خونريزى زخم‌هاى دهان باعث مسدود شدن راه تنفس مصدوم نمى‌شود.
|
|
|
|
|
| ۲. زخم‌هاى دهان را درمان کنيد.
|
|
| ۳.مصدوم را روانهٔ بيمارستان کنيد.
|
|
| - شکستگى بينى:
|
| علاوه بر خونريزى مسئله مهمى که شکستگى بينى ايجاد مى‌کند مسدود شدن راه تنفس است، بنابراين هر کوششى در درجهٔ اول بايد صرف بازنگهداشتن را تنفس شود. کمپرس سرد مى‌تواند در اين زمينه مؤثر باشد.
|
|
| معمولاً براى بى‌حرکت نگهداشتن بينى شکسته احتياج به کوشش نيست. فقط جلوى خونريزى بينى را بگيريد و مصدوم را روانهٔ بيمارستان کنيد.
|
