عفونت‌های ریکتزیائی

ريکتزياها انگل‌هاى داخل سلولى اجبارى و به شکل باسيل‌هاى کوچک يا کوکوباسيل‌هاى گرم منفى هستند. اکثر ريکتزها در طبيعت به‌وسيله چرخه‌اى که شامل نوعى حشره ناقل و مخزن حيوانى است حفظ مى‌شوند. غير از مورد تيفوس شپشي، انسان ميزبان اتفاقى به‌حساب مى‌آيد. فقط کوکسيلا بورتنى (Coxiella Burnetti) (عامل تب Q) مى‌تواند براى مدت طولانى در خارج از بدن پستانداران مخزن يا حشره ناقل زندگى کند.

جدول تشخيص آزمايشگاهى و درمان بعضى از بيمارى‌هاى ريکتزيائى

	بيمارى				تشخيص آزمايشگاهى				درمان
	تب منقوط مديترانه‌اي، تب منقوط ژاپنى يا شرقي، تيفوس کنه‌اى کوئينزلند، تب منقوط جزاير فليندرز، تب آفريقائى ناشى از گزش کنه				جداسازى ريکتزيا از طريق کشت ويال - صدف؛ سرولوژي، aIFA (يک تقسيم بر صدوبيست‌وهشت ≤ IgG يا يک بر شصدوچهار ≤ IgM)؛ تکثير DNA از طريق aPCR نمونه‌هاى بافتى (به‌خصوص در مورد ريکتزيا ژاپنيکا)				داکسى‌سيکلين (۱۰۰ ميلى‌گرم خوراکى هر ۱۲ ساعت، ۵-۱ روز) يا سپيروفلوکساسين (۷۵۰ ميلى‌گرم خوراکى هر ۱۲ ساعت، ۵ روز) يا کلرامفنيکل (۵۰۰ ميلى‌گرم خوراکى هر ۶ ساعت، ۱۰-۷ روز) يا (در موارد بارداري) جوسامايسينb (روزانه ۳ گرم خوراکي، ۵ روز)
	آبله ريکتزيائي				IFA: تغيير سرمى تا يک تيتر ۱ بر ۶۴ يا بيشتر يا يک تيتر منفرد ۱ بر ۱۲۸ يا بيشتر؛ جذب متقاطع (Cross-Adsorption) براى حذف آنتى‌بادى‌هاى عليه آنتى‌ژن‌هاى مشترک لازم براى تشخيص اختصاصى گونه‌هاى ريکتزيائى به‌وجودآورنده تب منقوط				داکسى‌سيکلين (۱۰۰ ميلى‌گرم خوراکى هر ۱۲ ساعت، ۵-۱ روز) يا سيپروفلوکساسين (۷۵۰ ميلى‌گرم خوراکى هر ۱۲ ساعت، ۵ روز) يا کلرامفنيکل (۵۰۰ ميلى‌گرم خوراکى هر ۶ ساعت، ۱۰-۷ روز) يا (در موارد بارداري) جوسامايسينb (روزانه ۳ گرم خوراکي، ۵ روز)
	تيفوس اندميک (موشي)				IFA: افزايش چهار برابر تا تيتر ۱ بر ۶۴ يا بيشتر يا يک تيتر منفرد ۱ بر ۱۲۸ يا بيشتر؛ ايمونوهيستولوژي: بيوپسى پوست؛ تکثير DNA ريکتزيا تيفى يا ريکتزيا فليس از طريق PCR نمونه خون؛ اليزاى نقطه‌اىa و روش‌هاى ايمونوپراکسيداز هم در دسترس هستند				داکسى‌سيکلين (۱۰۰ ميلى‌گرم خوراکى هر ۱۲ ساعت، ۱۵-۷ روز) يا کلرامفنيکل (۵۰۰ ميلى‌گرم هر ۶ ساعت، ۱۵-۷ روز)
	تيفوس ايپدميک				IFA: تيتر ۱ بر ۱۲۸ يا بالاتر؛ براى افتراق تيفوس اپيدميک شپشي، تيفوس سنجاب پرنده، و بيمارى بريل - زنيسر نياز به اطلاعات بالينى و اپيدميولوژيک است				داکسى‌سيکلين (۲۰۰ ميلى‌گرم خوراکى به‌صورت دوز منفرد يا تا ۲۴ ساعت بعد از بدون تب‌شدن بيمار)
	تيفوس بوته‌زار				IFA: تيتر ۱ بر ۲۰۰ يا بالاتر؛ تکثير DNA ارينتيلا تسوتسوگاموشى از طريق PCR نمونه خون بيماران تب‌دار				داکسى‌سيکلين (۱۰۰ ميلى‌گرم خوراکى هر ۱۲ ساعت، ۱۵-۷ روز) يا کلرامفنيکل (۵۰۰ ميلى‌گرم خوراکى هر ۶ ساعت، ۱۵-۷ روز) يا براى بچه‌ها کلرامفنيکل (روزانه ۱۵۰mg/kg، پنج روز)

IFA; Indirect Immunofluorescence Assay	(a):
PCR; Polymerase Chain Reaction
ELISA; Enzyme-Linked Immunosorbent Assay

(b): سازمان غذا و دارو آن‌را تأييد نکرده است.

(c): در شرايط آزمايشگاهى براى سوش‌هاى ارينتيا تسوتسوگاموشى حساس يا مقاوم به داکسى‌سيکلين، آزيترومايسين مؤثرتر از داکسى‌سيکلين است.