از سال ۱۹۶۶ تا سال ۲۰۰۱ میلادی(۱۵)

۱۹۸۷ م. لوح‌هاى نوشتنى و بارها خواندنى

در اوايل سال ۱۹۸۷ شرکت IBM اولين لوح نورى خود را براى ريز رايانه‌ها مدل ۳۳۵۳ عرضه کرد. ظرفيت اين لوح ۲۰۰ مگابايت بود. اين لوح به‌نام (WORM Write Once - Read Wany) ناميده شد و يکى از بهترين دستگاه‌هائى است که اگر نياز به کار با مقادير زياد اطلاعات داشته باشيد مى‌توانيد به سيستم رايانه اضافه کنيد. روى اين لوح فقط مى‌توان براى يک‌بار عمل ضبط را انجام داد و اما به دفعات مى‌توان آن را خواند. اطلاعات به‌صورت يک حفره يا لکه ميکرونى به‌وسيله پرتو ليزر در سطح لوح حک مى‌شود. اين مزاياى لوح‌هاى نورى است. زيرا پايدارى داده‌ها را تضمين مى‌کند. ديسک‌گردان سخت و ديسک‌گردان نورى با هم ترکيب عالى را تشکيل مى‌دهد و مى‌توان داده‌ها را با استفاده از محيط مغناطيسى قابل تغيير ديسک‌گردان ايجاد کرده و پردازش‌هاى لازم را برروى آنها انجام داد. سپس نسخه نهائى داده‌ها را روى يک لوح نورى کپى کرد، و آن را به‌عنوان يک بانک اطلاعاتى مرجع فقط خواندنى مورد استفاده قرار داد.

مدل (IBM 3353) که يک دستگاه حافظه جانبى است به‌ويژه براى PCها و XTها و ATها و ماشين‌هاى جديد PS/2 شرکت IBM طراحى شده است. اين لوح‌گردان از يک لوح نورى ۲۵/۵ اينچى يکبار نوشتن قابل جابجائى استفاده مى‌کند، که در يک کارتريج حفاظتى قرار دارد. اين لوح فقط يک طرف آن قابل نوشتن بوده و ۲۰۰ ميليون بايت ظرفيت دارد. داراى شيار حلزونى يا مارپيچ و هر سکتور حاوى ۵۱۲ بايت اطلاعات هر تراک ۲۳ سکتور و در هر لوح ۱۷۱۰۰ تراک وجود دارد. سرعت انتقال داده‌هاى آن تا ۵/۲ مگابايت در ثانيه بوده و زمان دست‌يابى متوسط آن کمتر از ۲۳۰ ميلى ثانيه است. هر دو گرداننده (WORM و CD - ROM) ساختار يکسانى براى خواندن دارند. براى خواندن لوح در ابتدا يک پرتو ليزرى با گذر از عدسى جهت فوکوس شدن پرتو برروى شيارها متمرکز مى‌گردد. اين پرتو با حرکت سريع لوح حفره‌ها و بلندى‌ها را حس مى‌کند. بازتاب آن توسط يک ديود سنجش نورى (Lith Sensing diode) سنجيده مى‌شود.

اين ضربه‌هاى نورى که حامل صفرها و يک‌ها مى‌باشد به ضربه‌هاى الکتريکى تبديل مى‌شود. پالس‌هاى الکتريکى پس از رمزگشائى و گذر از تخته مدارهاى مربوطه قابل استفاده مى‌گردند.

بعضى از لوح‌هاى WORM از يک فيلم فلزى منعکس‌کننده که در لوح CD قرار گرفته است استفاده مى‌کند. اشعه ليزر با ذوب کردن حفره‌هاى ميکرونى در روى فيلم ساختن حباب‌ها يا طور ديگر با برهم زدن انعکاس‌هائى از فيلم فلزى مى‌آيد برروى لوح مى‌نويسد. اين عمل لکه‌هاى روشن و تاريکى را ايجاد مى‌کند که نور ليزر اين دو بخش روشنائى و تاريکى را به‌عنوان (صفرها) و (يک‌ها) تلقى مى‌کند. بقيه مسير انجام شده همانند لوح‌هاى فشرده نورى (CD) مى‌باشد.

۱۹۸۸م. نخستين پست تصويرى در ايران

در ايران نخستين خدمات پست تصويرى در سال ۱۹۸۸ ارائه شد. با اين خدمت هر فرستنده مى‌توانست تصوير کليه اسناد، مدارک، نامه‌ها را در ظرف چند ثانيه از طريق دستگاه نمابر (فاکس مايل) به مقصد ارسال نمايد. خدمات پستى ديگر از جمله پست پيشتاز در سال ۱۹۹۱ ميلادى برابر با ۱۳۶۹ شمسى و پست تلفنى در سال ۱۹۸۹ ميلادى ۱۳۶۷ تأسيس شدند.

۱۹۸۸ م. دايرةالمعارف بزرگ اسلامى

دايرةالمعارف بزرگ اسلامى زير نظر کاظم موسوى بجنوردى - پس از پيروزى انقلاب اسلامى در ايران تدوين و به تدريج منتشر مى‌گردد. نخستين جلد اين دايرةالمعارف از مجموعه چهل جلدى در سال ۱۳۶۷ شمسى منتشر شد. دايرةالمعارفى است تخصصى و منحصر به جهان اسلام.

مقالات اين اثر مشتمل است بر موضوعات علوم قرآني، اصول عقايد کلام، فقه، حديث، درايه، رجال، اخلاق، ملل و نحل، منطق، فلسفه، عرفان، ادبيات، هنر، مردم شناسي، معمارى و آثار اسلامي، تاريخ و جغرافيا، رياضيات، نجوم، طب. تنظيم مدخل‌هاى دايرةالمعارف به‌صورت الفبائى است تا سال ۱۳۸۰ ده جلد اين دايرةالمعارف تا مدخل ... منتشر شده است.

۱۹۸۸ م. کابل تلفن زير دريا - فيبر نورى

نخستين کابل فيبر نورى در اقيانوس اطلس شمالى بين (نيوجرسي، آمريکا -پن مارشه، فرانسه) به طول ۷۰۵/۶ کيلومتر با ظرفيت ۲۸۰Mbit/s مگابايت بر ثانيه در اعماق اقيانوس قرار گرفت. اين کابل قادر به حمل ۳۷۸۰۰ مکالمه تلفنى در يک زمان با کد کردن پالس‌هاى ليزرى بود.

در همين سال کابل ديگرى بين (سوئد- جزيره گوتلند) در درياى بالتيک قرار داده شد. ظرفيت اين کابل ۱۴۰×۳Mbit/s بود.

۱۹۸۸ م. نخستين رايانه محرمانه فدرال آمريکا

نخستين رايانه محرمانه و اولين قدم‌ها براى بهبود بخشيدن به اطلاعات مخفى و محرمانه و کنترل شده در رايانه فدرال آمريکا در تاريخ ۸ ژانويه ۱۹۸۸ به دستور ريچارد ريگان رئيس جمهورى وقت ايالات‌متحده آمريکا نصب و شروع به کار نمود.

۱۹۸۹ م. اولين ريزپردازنده ترانزيستورى

اولين ريزپردازنده که در ساخت آن از ترانزيستور استفاده شده بود، توسط شرکت اينتل INTEL ساخته شد. اين ريزپردازنده حاوى يک ميليون ترانزيستور است. مدل آن RISC و سرعت آن ۳۳ ميليون دستورالعمل در ثانيه و داراى قدرت ۴۰ مگاهِرتز است.

۱۹۸۸ م. کابل فيبر نورى زير دريا - آمريکا - هاوائى

کابل فيبر نورى در اقيانوس کبير شمالى بين (آمريکا - جزاير هاوائى - ژاپن) به طول ۳۱۱/۱۳ کيلومتر قرار داده شد. اين کابل قادر به حمل ۴۰۰۰۰ مکالمه دوطرفه بود. در همين سال کابل‌هاى ديگرى بين (نيوجرسى آمريکا - جزاير برمودا - انگليس) به طول ۷۵۵۲ کيلومتر با ظرفيت ۴۲۰Mbit/s در اقيانوس اطلس شمالى قرار گرفت.

۱۹۸۹ م. کابل تلفن زير دريا - فيبر نورى

(کاليفرنيا، آمريکا - جزايرهاوائى) به طول ۴۲۳۸ کيلومتر با ظرفيت ۲۸۰Mb/s در اقيانوس کبير شمالى قرار گرفت.

۱۹۸۹ م. کابل تلفن زير دريا

اين کابل بين (هنگ‌کنگ - ژاپن - کُره) به طول ۴۸۵۷ کيلومتر با ظرفيت ۲۸۰Mb/s در درياى شرقى چين قرار داده شد.

کابل‌هاى ديگر نظير (جزيره گوام، آمريکا - جزاير فيليپين - تايوان) ۳۷۴۹ کيلومتر ۲۸۰Mb/s (پرتويگو- کلمبيا- دومينکن - جاميکا) ۲۵۹۳ کيلومتر ۱۴۰Mb/s در درياى کارائيب قرار داده شده.