در سوگواری قاسم‌بیگ قسمی (۲)

تاجداران را سری بود و سران را افسری

کش نیابی سد یک او گر بگردی کشوری

روز احسان جود سر تا پا ، سر تا پا کرم

قلزمی نیسان ، غلامی ابر، عمان چاکری

روز میدان پای تا سر دل ، ز سر تا پا جگر

شیر هیبت ، صف شکافی ، تیر صولت ، صفدری

تیغ او چون در نبردی با اجل گشتی قرین

تا اجل کشتی یکی ، او کشته بودی لشکری

دود روزن بودی آتشگاه قهرش را سپهر

دوزخ تابیده در خاکستر او اخگری

همچو او یی زین کهن ترکیب ناید در وجود

عنصری ازنو مگر سازند و چرخ و اختری

چرخ خوش دیر آشکارا کرد و پنهان ساخت زود

گوهر ذاتش که مثلش کس ندیده جوهری

درج را سر بر گشاید دیر و زودش سر نهد

جوهری را چون بود در درج نادر گوهری

لاف یکرنگی و او خونین کفن در خاک و من

نی به سینه دشنه‌ای رانده نه بر دل خنجری

شرم بادا روی خویشم این عزا باشد که کس

مشت کاهی پاشد و بر سر کند خاکستری

	بود این حق وفا الحق که ریزم خون خویش
	هم درون خود کشم در خون و هم بیرون خویش

بود این شرط عزا کاول وداع جان کنم

جسم را آنگه سزای خوش در دامان کنم

سنگ بردارم هنوزم جان برون ننهاده رخت

تا رود غمخانه‌ی تن بر سرش ویران کنم

لیکن این تدبیرها خواهد فراغ خاطری

خود کرا پروا که گوید این کنم یا آن کنم

غیر از این ناید ز من که آتش برآرم از جگر

اشک و آهی از پی تسکین دل سامان کنم

سردهم هر دم شط خونی به روی روزگار

لخت ابری هر نفش در چرخ سر گردان کنم

یاد خواهد کرد عالم زاب توفان زای نوح

گر تنور سینه خواهم کاتشین توفان کنم

از شکاف سینه این توفان برون خواهد نهاد

در قفس این باد را تا چند در زندان کنم

دود برمی‌آورد از آب برق آه من

به که بر قلزم بگریم نوحه بر عمان کنم

آب ابر چشم من توفان آتش چون کشد

دجله‌ای گیرم که در هر قطره‌اش پنهان کنم

اینهمه دشوار در راه است عالم را ز من

خنجری کو تا من این دشوارها آسان کنم

	بر شکافم سینه وز تشویش عالم وارهم
	عالم از من وارهد من هم ز ماتم وارهم

خشک شد بحری که دهرش کان گوهر می‌نهاد

گوهری از وی به خشک و تر برابر می‌نهاد

آفتابی شد فرو کز خاطرش در کان عهد

آسمان گنجینه‌های پر ز گوهر می‌نهاد

مهر بر لب زد سخن سنجی که چون لب می‌گشود

قفل حیرت بر زبان هر سخنور می‌نهاد

فاقدی پرداخت جای از خود که در میزان قدر

نکته‌ای را در مقابل بدره زر می‌نهاد

طایری پر ریخت کاو را وقت پرواز بلند

مرغ شاخ سدره ، سدره بوسه بر پر می‌نهاد

خسروی منشور معنی شست کز دیوان او

چرخ هر جا یک رقم میدید بر سر می‌نهاد

آب می‌شد اختر از شرم و فرو می‌شد به خاک

در نطقش کز فلک پهلوی اختر می‌نهاد

در مبارز خانه‌ی معنی زبان تیر او

بر گلوی حرف گیران نوک خنجر می‌نهاد

دفتر او را زمان شیرازه می‌بست و سپهر

دفتر اقران برای جلد دفتر می‌نهاد

دست ننهادی اگر بر سینه‌ی او روزگار

پای بر معراج نطق از جمله برتر می‌نهاد

	از سخن گر طالعی می‌داشتند آیندگان
	ای بسا دفتر کزو می‌ماند با پایندگان

طایر روحش که مرغی بود علوی آشیان

چند روزی گشت صید دام این سفلی مکان

در مضیق این قفس سد کسرش اندر بال و پر

ز آفت این دامگه سد نقصش اندر جسم و جان

چنگل شاهین آزارش به جای دست شاه

کلبه‌ی صیاد خونخوارش به جای بوستان

کرده گم بستان اصلی پرفشان بی‌اختیار

در خزان بی‌بهار و در بهار بی‌خزان

ز آشیان بی‌نشان در چار دیوار مقیم

و آمده بال و پرش سنگ حوادث را نشان

سر به زیر بال دایم ز آفت گرد فتور

وز غبار آن همیشه بال و پروازش گران

ناگهان آمد صفیری ز آشیان سدره‌اش

گرد بال افشاند و مرغ سدره شد زین خاکدان

جای پروازش فراز سدره کن یارب که هست

درخور پرواز بال همتش جای جنان

مرغ شاخ سدره گردد هر که این پرواز یافت

آن پرش ده کاو تواند شد به سدره پرفشان

آشیانش بر کنار قصر لطف خویش ساز

کای خوشا آن مرغ کش آنجای باشد آشیان

	وحشی او رفت و نیاید باز از درالسلام
	ظل نواب ولی سلطان بماند مستدام

باد تا جاوید عمر و دولت عباس بیگ

ناگزیر دور بادا مدت عباس بیگ

باد چون اقبال و دولت در سجود دایمی

سلطنت در قبله‌گاه شوکت عباس بیگ

باد تا هستی‌ست بر لشکر گه گیتی محیط

ظل ممتد لوای همت عباس بیگ

در امور معظم ار ایام سوگندی خورد

باد سوگند عظیمش عزت عباس بیگ

زلزله فرمای نخلستان جان یعنی اجل

باد لزران همچو بید از هیبت عباس بیگ

آسمان بربود اگر یک در ز بهر تاج خویش

از سه عالی گوهر پر قیمت عباس بیگ

این دو باقی مانده در را تا ابد بادا بقا

بهر زیب و زین تاج رفعت عباس بیگ

گر ز پا افتاد نخلی زان دو سرو تازه باد

جاودان سر سبز باغ حشمت عباس بیگ

باد روشن زان دو مصباحش شبستان مراد

رفت اگر شمعی ز بزم عشرت عباس بیگ

این دو را تا رستخیز از وصل نومیدی مباد

تا به حشر ار برد آن یک حسرت عباس بیگ

تا ابد این خاندان را باغ دولت تازه باد

طایر اقبالشان دایم بلند آوازه باد