در مدح خواجه ابوسهل زوزنی

نوروز روزگار نشاطست و ایمنی		پوشیده ابر دشت به دیبای ارمنی
بر یاسمین عصابه‌ی در منضد است		بر ارغوان طویله‌ی یاقوت معدنی
خیل بهار خیمه به صحرا برون زند		واجب کند که خیمه به صحرا برون‌زنی
از بامداد تا به شبانگاه می خوری		وز شامگاه تا به سحرگاه گل چنی
بر ارغوان قلاده‌ی یاقوت بگسلی		بر مشک بید نایژه‌ی عود بشکنی
بر گل همی‌نشینی و بر گل همی‌خوری		بر خم همی‌خرامی و بر دن همی‌دنی
درست ناخریده و مشکست رایگان		هر چند برفشانی و هر چند برچنی
نرگس همی رکوع کند در میان باغ		زیرا که کرد فاخته بر سرو مذنی
دارد خجسته غالیه دانی ز سندروس		چون نیمه‌ای به عنبر سارا بیاکنی
نرگس بسان کفه‌ی سیمین ترازوییست		چون زر جعفری به میانش درافکنی
ماند به سینه و دم طاووس شاخ گل		چون مشک و در دانه بدو در پراکنی
دو رویه گل چو دایره از سرخ دیبه است		چون پشت او به رشته‌ی زرین بیاژنی
باطنش هست دیگر و ظاهرش دیگرست		گویی شده‌ست این گل دور وی باطنی
نرگس بسان چرخ به شش پره آسیا		آن چرخ آسیا که ستون زمردین کنی
چرخش ز زر زرد کنی وانگهی درو		دندانه‌ی بلورین گردش فرو کنی
شاخ بنفشه بر سر زانو نهاده سر		ماننده‌ی مخالف بوسهل زوزنی
شیخ‌العمید سید صاحب که ذوالجلال		نعمتش داد و صحت تن داد و ایمنی
هرگز منی نکرد و رعونت ز بهر آنک		رسوا کند رعونت و رسوا کند منی
از همت بلند بدین مرتبت رسید		هرگز به مرتبت نرسد مردم دنی
او را ز ریمنی گهر پاک باز داشت		ممکن نباشد از گهر پاک ریمنی
آید به سوی او ز همه خلق محمدت		چون با نشیمن آید مرغ نشیمنی
از جام انگبین نترابد جز انگبین		از نفس او نیاید الا لطف کنی
هست او شریف و همت او همچو او شریف		هست اوسنی و همت او همچو اوسنی
رای موافق و نیت و اعتقاد او		از روزگار توسن برداشت توسنی
هستند شاه را خلفای دگر جز او		لیکن به کام اوست دل شاه معتنی
خورشید را ستاره بسی هست بر فلک		لیکن به ماه باز دهد نور و روشنی
احسان شهریار به تعلیم نیک اوست		چون قوت بهار به باران بهمنی
ای ذونسب به اصل خود و ذوفنون به علم		کامل تو در فنون زمانه چو یک فنی
با عز مشک ویژه و با قدر گوهری		با جاه زرساوی و با نفع آهنی
نامردمی نورزی و ورزی تو مردمی		ناگفتنی نگویی و گویی تو گفتی
خرمن ز مرغ گرسنه خالی کجا بود		ما مرغکان گرسنه تو بار خرمنی
تا حرف بی‌نقط بود و حرف با نقط		تا خط مستوی بود و خط منحنی
عمر و تن تو باد فزاینده و دراز		عیش خوش تو باد گوارنده و هنی