فیزیولوژی گوارش

مطالعات معدود انجام شده برروى شترمرغ‌ها نشان مى‌دهد که آنها قادر هستند الياف خام را بهتر از ساير انواع طيور هضم نمايند. در اين زمينه فيزيولوژى گوارش شترمرغ را مى‌توان با خرگوش و اسب مقايسه کرد. Angel دريافت که هضم الياف ديواره سلولى (Nautral Detergant fiber، NDF)، که تا ميزان ۵ تا ۶ درصد توسط طيور قابل هضم است. در جيره جوجه‌هاى شترمرغ مى‌تواند از سن ۳ هفتگى مورد استفاده قرار گيرد. توانائى هضم NDF شامل درصدى از فيبر موجود در غذا (سلولز، همى سلولز و ليگنين) است که پتانسيل هضم شدن را دارد. در شترمرغ‌هاى در حال رشد در خلال ۱۰ هفته اول اين توانائى به‌صورت خطى تا ميزان ۵۱ درصد افزايش يافته و در مورد شترمرغ‌هاى کاملاً رشد کرده، بالغ بر ۶۰ درصد مى‌گردد. چنين قدرت بالاى هضم غذاهاى فيبرى را در گله‌هاى حيوانات نشخوارکننده مى‌توان يافت.

غذاى مصرفى توسط شترمرغ از مرى به پيش معده (معده غده‌اي) مى‌رود و عمليات اوليه هضم شيميائى به‌وسيله شيره معدى انجام مى‌شود. سپس غذا از يک منفذ بزرگ وارد معدهٔ ماهيچه‌اى به نام سنگدان مى‌شود. ديواره ماهيچه‌اى ضخيم سنگدان به همراه سنگريزه‌هاى خشن موجود سبب تقسيم مکانيکى غذا به قطعات کوچکتر مى‌گردد.

سپس غذا وارد روده کوچک شده و با اضافه شدن ترشحات روده‌اى به‌خصوص از لوزالمعده، موادى مغذى جذب مى‌شوند. فعاليت‌هاى تخميرى که توسط باکترى‌ها در روده کور و بزرگ انجام مى‌شود شترمرغ را قادر مى‌نمايد که از مقادير زياد فيبر در غذا استفاده نمايد. احتباس طولانى غذا در حدود ۴۰ ساعت در دستگاه گوارش براى فلور باکتريائى بى‌هوازى زمان کافى فراهم مى‌آورد تا روى غذا اثر نموده و منجر به شکستن سلولز و همى سلولز گردد. در اين فرآيند اسيدهاى چرب فرار نظير اسيداستيک، اسيد پروپيونيک و اسيد بوتيريک توليد شده که توسط ديواره معده جذب شده و انرژى لازم را براى پرنده مهيا مى‌سازد.

طى آزمايش‌هاى Swart، دريافت که شترمرغ‌هاى در حال رشد مى‌توانند تا ۷۶ درصد از انرژى متابوليستى مورد نياز خود را از شکستن سلولز به‌دست آورند. بايد توجه داشت که افزايش ميزان الياف خام در جيره ممکن است سبب کاهش جذب ساير ترکيبات سهل‌الهضم جيره شود.