|
| دشوارى‌هاى وابسته به بيمارى‌هاى مزمن
|
|
| بعضى بيمارى‌هاى مزمن در بين سالخوردگان فراوان‌تر از جوانان است؛ اين بيمارى‌ها عبارتند از:
|
|
| - بيمارى‌هاى استحاله‌اى قلب و رگ‌هاى خونى:
|
| پس از سن چهل سالگى بيمارى‌هاى استحاله‌اى قلب و رگ‌هاى خونى اهميت ويژه‌اى دارند. ديوارهٔ درونى سرخ‌رگ‌ها شکننده مى‌شود و يک مادهٔ ليپوئيد در آن جاى مى‌گيرد و اين ماده به‌نوبهٔ خود جايش را به کلسيم مى‌دهد و در نتيجه رگ خونى تنگ و آترواسکلروز ايجاد مى‌شود. آترواسکلروز منجر به کاهش عبور خون، ايجاد لخته، پارگى رگ‌هاى خونى و پرفشار خونى مى‌شود. هيچ عاملى به‌تنهائى سبب آترواسکلروز شناخته نشده، و رژيم غذائي، ويژگى‌هاى ارثي، چاقي، تنش عصبى و عاطفى را همگى در ايجاد آن مؤثر دانسته‌اند. در کشورهاى پيشرفته بيمارى‌هاى قلبى عروقى علت عمدهٔ مرگ‌ها هستند. براى کاهش فشار بر قلب و رگ‌هاى خوني، کاستن از وزن بدن و دگرگونى عادات زندگى ضرورى است اين وسايل مى‌توانند منجر به زندگى درازتر و سودمندترى شوند.
|
|
| - سرطان:
|
| پس از ميان‌سالى خطر بروز سرطان بيشتر نمودار مى‌شود. در کشورهاى پيشرفته سرطان دومين علت عمدهٔ مرگ است. پس از سن چهل سالگى بروز سرطان به‌تندى افزايش مى‌يابد. سرطان پروستات پس از شصت سالگى فراوان است.
|
|
| - حوادث:
|
| حوادث از دشوارى‌هاى بهداشتى سالخوردگى هستند. در پيران به‌علت کم‌شدن کلسيم استخوان‌ها شکننده مى‌شوند و در نتيجه به آسانى مى‌شکنند. در سالخوردگى حوادث خانگى بيش از حوادث بيرون از خانه است. شکستگى گردن، استخوان ران يکى از شايع‌ترين دشوارى‌هاى پيرى است.
|
|
| - بيمارى قند:
|
| ديابت يکى از بيمارى‌هاى طولانى است که به‌علت سوخت و ساز نادرست مواد قندى پيش مى‌آيد. اين بيمارى از علل عمدهٔ مرگ در کشورهائى است که جمعيت آنها مسن مى‌شود. نزديک به هفتاد و پنج درصد بيماران ديابتى بيش از پنجاه سال دارند.
|
|
| - بيمارى‌هاى دستگاه حرکتى:
|
| طيف گسترده‌اى از بيمارى‌هاى مفصلى و غيرمفصلى پيران را دچار مى‌سازند؛ از جمله: فيبروزيت، ميوزيت، ورم اعصاب، نقرس، آرتريت روماتوئيد، استئوآرتريت و اسپونديليت مهره‌ها و ... اين بيمارى‌ها در سالخوردگان بيش از هر بيمارى ديگرى سبب ناراحتى و ناتوانى مى‌شوند.
|
|
| - بيمارى‌هاى تنفسى:
|
| در دهه‌هاى آخر عمر بيمارى‌هاى تنفسى مانند برونشيت، آسم و آمفيزم اهميت عمده‌اى مى‌يابند.
|
|
| - بيمارى‌هاى دستگاه تناسلى ادرارى:
|
| بزرگ شدن پروستات، سختى ادرار کردن، ادرار در شب و تکرر ادرار از شکايات شايع سالخوردگان است.
|
|
|
|
| - دگرگونى‌هاى هوشى:
|
| کم شدن حافظه، سخت‌گيرى و دوست نداشتن ايجاد دگرگونى در زندگى برخى از تغييرات هوشى سالخوردگى هستند. کاسته شدن درآمد منجر به کاهش استانداردهاى زندگى در پيرى مى‌شود و خود پيامد‌هاى عقلى و اجتماعى به‌بار مى‌آورد.
|
|
| - سازگارى جنسى:
|
| بين چهل تا پنجاه سالگى بارورى زنان قطع مى‌شود و تمايل به فعاليت جنسى در بعضى از مردان کاهش مى‌يابد و در اين مرحله اختلال‌هاى بدنى و عاطفى ممکن است روى دهد؛ از آن جمله: حساسيت، حسادت و چشم‌داشت شايع است.
|
|
| - اختلالات عاطفى:
|
| اختلالات عاطفى ناشى از ناسازگارى اجتماعى است. براى احساس شادمانى در اين مرحله از زندگى درجهٔ انطباق انسان با واقعيات زندگى اهميت اساسى دارد. ناتوانى در انطباق مى‌تواند منجر به تلخي، در خودرفتگي، افسردگي، بيزارى از زندگى و حتى خودکشي، شود.
|
|
| گرفتارى‌هاى مسن شدن جمعيت از نظر پزشکى اجتماعى پيشگيرى
|
|
| بالا رفتن سن جمعيت هم يک دشوارى پزشکى و هم اجتماعى است. در نتيجهٔ بالا رفتن شمار پيران نخست درخواست براى خدمات پزشکى از طرف جامعه افزايش مى‌يابد. در انگلستان نزديک به دو سوم همهٔ تخت‌هاى بيمارستان در اشغال اشخاص شصت و پنج ساله و بيشتر است. اين امر که جامعه بايد نيازهاى بازنشستگان و خدمات پزشکى اجتماعى را تأمين کند بهاء سنگينى بر جامعه تحميل مى‌کند. از طرف ديگر نسل جوان هم از ديدن عاقبت خود تحت فشار شديد قرار مى‌گيرد. فلسفهٔ نوين آن است که بايد پيران هم‌چنان به مشارکت خود در مسؤوليت‌ها ادامه دهند و از امتيازات لازم براى باقى‌ماندن به‌عنوان يک عضو فعال جامعه برخوردار باشند و جامعه هم بايد به پيران کمک کند تا با فقر، تنهايى و بيمارى مبارزه کنند.
|
|
| تدابير لازم براى ارتقاء بهداشت پيران
|
|
| اين تدابير عبارتند از: مسکن خوب، رژيم غذائى متعادل، کاستن از فشارهاى بدنى و رواني، برخى فعاليت‌هاى هوشى و خدمات کارساز و بهزيستى مناسب براى سالخوردگان (مانند دسترسى به باشگاه‌ها، مهمان‌پذيرها و خانه‌هاى سالمندان).
|
|
| تدابير پيشگيرى اختصاصى عبارتند از: پرهيز از جراحات و افتادن بر زمين، مراقبت از رژيم غذائى و کاستن از چاقي، معاينهٔ پزشکى متناوب به‌منظور تشخيص زودرس و درمان بيمارى‌هاى احتمالي. با ارائهٔ تدابير بهزيستى اجتماعى در کشورهاى غربى مراقبت فراوانى از سالخوردگان مى‌شود. اين اقدامات عبارتند از: کمک‌هاى ملي، افزايش حقوق بازنشستگي، خانه‌هاى مردمى براى سالخوردگان، و تدارکات خدمات بهداشتى به‌صورت بازديد از منزل. با اين خدمات دولت‌ها تضمين مى‌کنند کسانى که در گذشته به هنگام انجام خدمت به‌خوبى کار کرده‌اند در سال‌هاى بازنشستگى دچار نگراني، نيازمندى و سربار ديگران نخواهند شد.
|
