شرایط کار

جهانگردى به‌طور مستمر در حال رشد بوده است، اما شرايط کار در سطح جهان با اين توسعه هماهنگ نبوده و در بسيارى از کشورها، کارگران مجبور شده‌اند شرايط بد کارى را تحمل کنند. اين موضوع به‌ويژه در مورد کارگران هتل‌ها، بخش پذيرائى و تأسيسات مشابه صدق مى‌کند.

کميتهٔ پذيرائى و جهانگردى وابسته به سازمان بين‌المللى کار (ILO "The International Labour Organization;s (ILO) Hotel,Catering & Tourism Committee) جديداً شکل گرفته است. اولين جلسهٔ اين کميته در محل 'سازمان بين‌المللى کار' واقع در ژنو در دسامبر ۱۹۸۹، برگزار شد. مجموعه‌اى از توافق‌ها که در مورد شرايط کار در هتل‌ها، رستوران‌ها و ديگر تأسيسات مشابه طراحى و تدوين شده بود (کنوانسيون ۱۷۲ سازمان بين‌المللى کار) تا سال ۱۹۹۱، پذيرفته نشده بود.

اين کنوانسيون در مورد هتل‌ها و تأسيسات مشابهى است که خدمات اسکان ارائه مى‌کنند و در مورد رستوران‌ها و تأسيسان مشابهى که غذا، نوشيدنى يا هر دو را ارائه مى‌کنند.

اين کنوانسيون که از نظر محتوا نسبتاً کلى است، بيان مى‌کند که کارکنان بايد از شرايط کار مناسب، نظير ساعت‌هاى کار منطقى و معقول اضافه‌کاري، مرخصى‌هاى هفتگى و روزانه، مطابق با روش و قوانين ملى برخوردار باشند. آنها بايد پيشاپيش از برنامه و جدول زمانى کارى آگاه باشند.

اگر کارکنان در تعطيلات عمومى کار کنند، بايد اين کار آنها جبران شود؛ يا به‌صورت پرداخت حقوق و يا به‌صورت استفاده از يک روز تعطيل ديگر به‌جاى آن تعطيل عمومي. روش جبران يا با توافق طرفين، يا بر اساس قوانين ملى انجام مى‌پذيرد. همچنين کارکنان بايد از مرخصى‌هاى با حقوق و مزايا بهره‌مند باشند. اين نوع مرخصى‌ها نيز بر اساس توافق طرفين، يا بر اساس روش يا حقوقى ملى تعيين مى‌شوند. اگر از تمام مرخصى سالانه استفاده نکنند، بايد متناسب با سابقهٔ خدمت، مرخصي، يا معادل آن حقوق دريافت کنند.

بدون توجه به وجود هرگونه انعامي، کارکنان مذکور بايد حق‌الزحمهٔ پايه دريافت کنند که اين حق‌الزحمه در فواصل زمانى معين پرداخت مى‌شود. خريد و فروش شغل ممنوع است. اگر چه اين موارد ذکر شده تمام آن چيزى است که کنوانسيون مذکور شامل آن مى‌شود، اما همين مقدار هم حرکتى به جلو محسوب مى‌شود. البته چنين نقطهٔ آغازى که تاکنون به تأخير افتاده و محدود شده، مبين ماهيت قهقرائى (Backward Nature) اين بخش در سطح جهانى است.

بسيارى از کشورهاى پيشرفته‌تر و توسعه‌يافته‌تر، شرايط بسيار جامع‌ترى براى کارکنان بخش جهانگردى وضع کرده‌اند. همچنين بخش تجارت جهانگردى اغلب از اين نظر (شرايط کار) پيشرفته‌تر از هتل‌ها، رستوران‌ها و ساير تأسيسات مشابه است.

در همان زمان وضع کنوانسيون ۱۷۲، سازمان بين‌المللى کار توصيه نامه‌اى را منتشر کرد (توصيهٔ ۱۷۹ سازمان بين‌المللى کار). دامنهٔ پوشش اين توصيه‌نامه گسترده‌تر است، اما فاقد قدرت يک کنوانسيون است. اين توصيه‌نامه بيان مى‌کند که اقدامات مربط به تعيين ساعات کار و اضافه کارى‌ها بايد بين کارفرما و کارکنان يا نمايندگان آنها مورد بحث و توافق قرار گيرد.

نرخ پرداخت اضافه‌کارى‌ها بايد از پرداخت ساعت‌هاى عادى کار بالاتر باشد. بايد ساعت‌هاى کار عادى و اضافه‌کارى به روشى مناسب ثبت و ضبط شوند و هر يک از کارکنان بايد به رکودهاى حاوى اينگونه اطلاعات دسترسى داشته باشد. روش تقسيم ساعات کار بايد به دو يا چند قسمت شود.

تعداد و طول زمان‌هاى فراغت از کار، براى صرف غذا بايد بر اساس آداب و رسوم باشد و البته بايد با توجه به اينکه غذا در محل کار سرو مى‌شود يا در جائى ديگر، تعيين و مشخص شود.

مدت زمان تعطيلى (فراغت از کار) هفتگى نبايد کمتر از ۳۶ ساعت باشد و در صورت امکان بايد اين ۳۶ ساعت به شکل پيوسته (نه به شکل گسسته و جدا) باشد. ميانگين مدت زمان فراغت از کار، در روز بايد ۱۰ ساعت متوالى باشد. تعداد روزهاى تعطيلى با حقوق بايد چهار هفته باشد.

بايد برنامه‌هاى آموزش حرفه‌اى و توسعهٔ مديريت وجود داشته باشد. هدف اين برنامه بايد ارتقاء مهارت‌ها و کيفيت عملکرد شغلى (Qualiy Of Job Performance) و تقويت جاذبه‌هاى شغلى باشد. يک دستگاه دولتى متولّى امور جهانگردى بايد مشاوره بين کارکنان و کارفرمايان بر سر توافق در مورد شرايط کار مناسب، عادلانه و قابل پذيرش از سوى طرفين را تشويق کند. اين مسائل در توسعهٔ موفق بخش جهانگردى بنيادى و اساسى هستند.

آموزش‌هاى نظرى و علمى

تعريف‌هاى مختلفى از واژه‌هاى آموزش نظرى و علمى ارائه شده است. آموزش نظرى عبارت است از آموزش افکار و دانش و درک بهتر جهان. آموزش عملى عبارت است از آموختن مهارت‌هاى تخصصى و چگونگى انجام کارها به شکلى مؤثر و کارا.

در بيشتر موارد، دانشجويان، هم به آموزش نظرى و هم به آموزش عملى نياز دارند. اين امر به‌ويژه هنگام مطالعهٔ موضوعات حرفه‌اى در سطحى پيشرفته نظير پزشکي، مهندسي، تجارت، جهانگردى و مديريت هتل صادق است. ترکيب دقيق و توازن دقيق بين مهارت موضوعات آموخته شدهٔ نظرى و انتزاعي، مورد قضاوت و بررسى قرار مى‌گيرند.

خط تقسيم کنندهٔ بين آموزش نظرى و عملى اغلب بسيار مبهم است. نحوهٔ استفاده از هر يک از اين دو واژه، معمولاً در کشورهاى مختلف، متفاوت است. به‌منظور اجتناب و پرهيز از چنين مشکلاتي، بهترين کار اين است که از هر دو واژه با هم استفاده کنيم ـ آموزش نظرى و آموزش عملي.

گاهى در مورد آموزش نظري، سايه‌اى از توجه به ثروتمندان و نخبه‌گرائى ديده مى‌شود. ارزش‌هاى سطحى اغلب آموزش نظرى را برتر مى‌شمارند. در نتيجه به دانشجويان مهارت‌هاى بسيار اندکى آموخته مى‌شود، بنابراين بسيارى از دانشجويان از شايستگى‌هاى محدودى براى تصدّى يک شغل برخوردار هستند.