تداخل‌های داروئی (۲)

مواد معدنى اساسى

مادهٔ معدنى

منابع اصلى

ميزان مصرف مجاز در بالغان برحسب ميلى‌گرم

خانم‌هاى حامله و شيرده

علائم ناشى از کمبود

کلسيم

فرآورده‌‌هاى شير، گوشت قرمز، تخم‌مرغ، ماهي، غلات

مرد: ۱۲۰۰-۸۰۰ زن: ۱۲۰۰

۱۲۰۰

تحليل و شکستگى استخوان‌ها، تتانى٭

فسفر

فرآورده‌هاى شير، گوشت قرمز، تخم‌مرغ، غلات، ميوه‌هاى مغزدار مثل گردو

۱۲۰۰-۸۰۰

۱۲۰۰

شايع نيست.

منيزيم

مواد غذائى دريائي، سبزى‌ها، غلات

۳۵۰-۲۸۰

۳۴۰

لرزش‌هاى عصبى عضلاني، نارسائى رشد

آهن

گوشت قرمز، تخم‌مرغ، غلات، انواع لوبيا

۱۵-۱۰

۳۰

خستگي، رنگ‌پريدگي، کم‌خونى

يد

مواد غذائى دريائي، نمک‌هاى يددار، شير

۰/۱۵

۰/۲۵-۰/۱۷۵

بزرگى غدهٔ تيروئيد

روى

مواد غذائى دريائي، گوشت قرمز، ميوه‌هاى مغزدار مثل گردو، سبزيجات

۱۵-۱۲

۱۹

ترميم نامطلوب زخم

مس

جانوران صدف‌دار، ميوه‌هاى مغزدار مثل گردو، غلات، جگر

۳-۱/۵

۳-۱/۵

شايع نيست.

کروم

شير، گوشت قرمز، غلات

۰/۰۵

۰/۰۵

بيمارى قند را بدتر مى‌کند.

سلينم

گوشت قرمز، سبزى‌ها، غلات

۰/۰۷-۰/۰۵

۰/۰۵

شايع نيست.

منگنز

سبزى‌ها، غلات

۵-۲

۵-۲

شايع نيست.

فلورايد

سبزى‌ها، غلات، آب حاوى اين ماده به‌صورت مکمل

۴-۱/۵

۴-۱/۵

پوسيدگى دندان

٭ خم شدن مچ دست و پا، لرزش و انقباضات عضلانى و تشنج که در اثر کاهش کلسيم خون به‌وجود مى‌آيد -م.

مأخذ: ميزان مجاز توصيه شدهٔ مواد غذائي، باتجديدنظر ۱۹۸۹، هيئت مواد غذائى و تغذيهٔ دانشکدهٔ ملى علوم- شوراء ملى تحقيق.

برخى از پزشکان برخلاف موازين اخلاقى يا به‌علت اطلاعات غلط آمپول ويتامين B۱۲ (که گاهى آمپول عصارهٔ جگر نيز خوانده مى‌‌شود) را به‌عنوان نيرو بخش براى بيماران خود تجويز مى‌کنند. تنها شرايطى که آمپول ويتامين B۱۲ براى اهداف درمانى ضرورت دارد، کم‌خونى وخيم است (به مبحث کم‌خونى ناشى از کمبود ويتامين B۱۲ مراجعه کنيد). اگر تشخيص اين اختلال خاص در شما داده نشده است، احتمالاً نيازى به آمپول ويتامين B۱۲ نداريد.

افسانهٔ ديگر در اين مورد مربوط به ويتامين‌هاى معروف به 'ويتامين‌هاى فشار روحي' است. اين ويتامين‌ها ترکيبات پر قدرتى هستند که معمولاً حاوى ويتامين‌هاى C، E و گروه B مى‌باشند. اين مواد اغلب به‌عنوان 'ويتامين‌هاى ويژهٔ افراد شاغل در امور حساس' مخصوصاً دانشجويان و مديران تجاري، مورد تبليغ قرار مى‌گيرند. اين ترکيبات ويژه کاملاً غيرضرورى هستند زيرا کليهٔ اين ويتامين‌ها به مقدار کافى در هر رژيم غذائى متعادل وجود دارند و به هيچ وجه گواهى مبنى بر اينکه اين مواد در افرادى که با فشارهاى روانى مواجه هستند، سودمند است، وجود ندارد.

على‌رغم ادعاها، ويتامين E زخم‌ها را بهبود نمى‌بخشند، پيرى را به تعويق نمى‌اندازد، اثرى در بيمارى قلبى ندارد و عملکرد جنسى را تقويب نمى‌کند. اين ويتامين مانند ويتامين C و بتاکاروتن داراى خاصيت ضد اکسيدکنندگى است، و ممکن است در پيشگيرى از سرطان نقش داشته باشد. با اين حال اين اثر نيز بايد در آينده به‌‌وضوح مشخص گردد.

در انتها به اين کلام هشداردهنده توجه کنيد: هرگز سعى نکنيد خود را به‌دليل آنچه کمبود ويتامين تصور مى‌کنيد، تحت درمان قرار دهيد، زيرا ممکن است تشخيص و درمان مناسب به تأخير افتد. همواره به پزشک مراجعه کنيد.