|
|
|
|
|
| بازيکنان هم‌توان، دو به‌دو دست دور گردن هم کرده به گوشه‌اى مى‌روند و هريک بر روى خود اسمى مى‌گذارند، مثلاً يکى اسم خود را مى‌گذارد ماه، ديگرى ستاره، يکى زمين و ديگرى خدا و ... آن‌گاه در همان حالت برمى‌گردند پيش يکى از استادها و مى‌گويند: 'استاد چُرچُر' استاد در پاسخ مى‌گويد: 'دَس‌پُر' سپس يکى از دو بازيکن مى‌گويد: 'ماه مى‌خواى يا ستاره؟' استاد يک اسم را انتخاب مى‌کند، مثلاً ماه را. در اين‌صورت نفرى که ماه است به عضويت گروه اين استاد درمى‌آيد. زوج دوم چُرچُر پيش استاد ديگر مى‌رود، و به‌همين ترتيب. بدين صورت دو استاد ياران خود را انتخاب مى‌کنند.
|
|
|
|
| بازيکنان، دو نفر دو نفر مى‌شوند. هرکدام از جفت‌ها دست در گردن هم، از ميدان بازى فاصله مى‌گيرند. آنها در خفا و بين خود، هرکدام نامى براى همديگر مى‌گذارند و دوتا دوتا و دست در گردن هم، پيش سرگروه‌ها مى‌آيند، يکى از آنها مى‌گويد: 'سلام عليکم ستاره' سر گروه ديگر مى‌گويد: 'علک (عليک) تبه اين براره' (يعنى جواب سلام با اين برادر من است) و به سرگروه ديگرى حواله مى‌دهد. بعد يکى از اين دو يار مى‌گويد (مثلاً): 'که ره وِ نه سنگ، که ره و نه آجر؟' (يعنى کى سنگ را مى‌خواهد، کى آجر را؟) يکى از سرگروه‌ها (همان که جواب سلام با او است) از بين اين دو نام، يکى را برمى‌گزيند و صاحب اين نام، يار او در بازى محسوب مى‌گردد.
|
|
| ماه و خورشيد (استان بوشهر)
|
|
| دو نفر از ورزيده‌ترين و کارکشته‌ترين بازيکنان به‌نام 'سلار' انتخاب مى‌شوند. يک نفر 'هوگال' (صدائى که با زدن دست بر دهان ايجاد مى‌شود) مى‌زند تا کودکان براى بازى جمع شوند.
|
|
| بازيکنان شرکت‌کننده دو به دو و دور از چشم سلارها براى خود نامگذارى مى‌کنند. يکى از آنها به ديگرى مى‌گويد: 'توم ما افتو' ( تو ماه و من آفتاب) و بعد دست در گردن هم مى‌اندازند و نزد دو سلار مى‌آيند و مى‌گويند: 'سالاري' . يکى از سلارها پاسخ مى‌دهد: 'عندک' ، و سلار دومى سکوت مى‌کند. دو بازيکن مى‌گويند: 'کى م ايخه، کى افتو؟' سلار دومى که سکوت کرده بود ماه يا خورشيد را براى خود انتخاب مى‌کند. در صورتى‌که ماه را انتخاب کرده باشد، خورشيد براى ديگرى مى‌ماند و در نوبت بعد حق انتخاب با او است و به اين ترتيب بازيکنان به دو گروه، بين دو سلار تقسيم مى‌شوند.
|
|
| سلارى ، سلارى (استان اصفهان)
|
|
| بازيکنان دو به دو مى‌شوند و دور از چشم دو استاد بازي، يکى از آنها يک دانه ريگ و ديگرى يک تکه کلوخ در مشت خود پنهان مى‌کنند و سپس پيش دو استاد مى‌آيند و مى‌گويند: 'سلاري، سلاري، ملاري، ملاري، کى ريگ مى‌خواد؟ کى کلوخ مى‌خواد؟' استادى که زودتر انتخاب خود را اعلام کند و مثلاً بگويد که ريگ مى‌خواهد، بازيکنى که ريگ در دست دارد، متعلق به گروه او مى‌شود و ديگرى به گروه ديگر مى‌رود. به‌همين ترتيب بازيکنان دو به دو نزد استادها مى‌آيند و در پايان دو گروه را تشکيل مى‌دهند.
|
|
| شورى و پرى (استان خوزستان)
|
|
| دو بازيکن دور از چشم سلارها به گوشه‌اى مى‌روند. يکى از آنها دو انگشت وسط دست خود را مى‌خواباند و انگشت نشان و کوچک خود را بالا نگاه مى‌دارد. اين دو بازيکن بين خود قرار مى‌گذارند که کدام انگشت، متعلق به کداميک از آنها باشد. يعنى يکى انگشت نشان و ديگرى انگشت کوچک را انتخاب مى‌کند.
|
|
| پس از آن نزد يکى از سلارها مى‌روند و کسى که دست خود را بالا گرفته، مى‌پرسد: 'شورّي؟' (قبول دارم). بازيکن رو به سلار ديگر مى‌کند و پرسد: 'کوزوم گزي؟' (کدام را مى‌خواهي؟' ) سلار مى‌گويد: 'کوچر' (کوچک) يا 'گپ' (بزرگ).
|
|
| به اين ترتيب بازيکنى که آن انگشت را انتخاب کرده بود، يار آن سلار مى‌شود و ديگرى به گروه مقابل مى‌پيوندد.
|
|
| اين دو بازيکن با هم آمده و يارگيرى شده‌اند، 'مرد' يکديگر ناميده مى‌شوند.
|
|
| کف دست، پشت دست (استان سمنان)
|
|
| همهٔ بازيکنان دور هم حلقه مى‌زنند و دست‌هاى خود را به پشت سر مى‌برند و 'يک دو سه' مى‌گويند. بعد دست‌ها را جلو مى‌آورند. کسانى که کف دست خود را پيش آورده‌اند در يک گروه و کسانى که پشت دست را جلو آورده‌اند، در گروه ديگر قرار مى‌گيرند و بازى شروع مى‌شود.
|
|
| من‌من، توتو (استان تهران)
|
|
| دو استاد بازى شروع به يارگيرى مى‌کنند. يکى از آن دو استاد مى‌گويد: 'من، من' استاد ديگر مى‌گويد: 'تو، تو' . دوباره استاد اول مى‌گويد: 'کشيدم' استاد ديگر در جواب وى مى‌گويد: 'کى را؟' در اينجا استاد اول نام کسى را که انتخاب کرده مى‌گويد. به اين ترتيب هر دو استاد ياران خود را انتخاب مى‌کنند.
|
|
| نامگذارى (استان چهارمحال و بختياري)
|
|
| دو نفر سلار افراد را دو به دو تقسيم مى‌کنند. اين افراد بين خودشان يکى توپ و ديگرى چوب مى‌شود. بعد دو به دو نزد سلارها مى‌آيند و از آنها مى‌پرسند: 'توپ يا چوب؟' هر سرگروه يکى از دو نام را انتخاب مى‌کند. بازيکنى که نام آن همخوان با انتخاب سلار باشد، در دستهٔ او جاى مى‌گيرد.
|
|
|
|
| دو نفر به‌عنوان خان انتخاب مى‌شوند. بازيکنان دو به دو براى خود اسم‌گذارى مى‌کنند (ماه و خورشيد) و نزد خان‌ها مى‌روند و از آنها مى‌پرسند که ماه مى‌خواهيد يا خورشيد؟
|
|
| خان‌ها انتخاب خود را اعلام مى‌کنند و به اين‌صورت يارگيرى انجام مى‌گيرد.
|
|
|
|
| انتخاب افراد هر گروه توسط 'بمبل' ها صورت مى‌گيرد. داوطلبان بازى دو نفر دو نفر در حالى‌که هريک براى خود نام مستعارى انتخاب کرده‌اند، نزد بمبل‌ها مى‌آيند و دو نام را اعلام مى‌کنند. هر بمبل نامى را برمى‌گزيند و درنتيجه صاحب آن نام عضو گروه او مى‌شود.
|
|
|
|
| دو سريار در کنارى مى‌ايستند. بازيکنان دو به دو شده و پس از انتخاب دو اسم براى خود، پيش سريارها مى‌آيند و مى‌گويند مثلاً: 'سگ مى‌خواهيد يا گربه؟' . يکى از سريارها يکى از دو نام را انتخاب مى‌کند و درنتيجه بازيکنى را که آن نام متعلق به او است براى خود برمى‌گزيند. يارگيرى به‌همين ترتيب تا آخرين گروه دونفرى ادامه مى‌يابد.
|
|
| نامگذارى (کهکيلويه و بويراحمد)
|
|
| بازيکنان دو به‌دو شده و براى خود نامگذارى مى‌کنند، مانند 'ماه و روز' . سپس نزد دو استاد آمده و مى‌گويند:
|
|
| - سلام ما هرتر (hortor)
|
|
| يکى از دو استاد مى‌گويد:
|
|
| - شرپر (sorpor)
|
|
| حق انتخاب با کسى است که 'شرپر' را گفته است. به اين ترتيب يارگيرى بين دو استاد انجام مى‌شود.
|
|
|
|
| بازيکنان دو نفر دو نفر نزد سرملاها مى‌آيند و در حالى‌که هرکدام براى خود نامى انتخاب کرده‌اند به سرملارها مى‌گويند مثلاً: 'آينه مى‌خواهى يا چراغ؟' اگر يکى از سرملاها زودتر پاسخ دهد که 'چراغ' را مى‌خواهد، 'چراغ' از آن او و 'آينه' از آن سرملاى دوم مى‌شود. به‌همين ترتيب بقيهٔ بازيکنان نيز دو به دو نام‌هاى مختلفى براى خود انتخاب مى‌کنند و نزد سرملاها مى‌آيند و ياران هر گروه انتخاب مى‌شود.
|
|
|
|
| بازيکنان دو به‌دو مى‌شوند و براى خود نام‌هائى انتخاب مى‌کنند (مثلاً شغال و سگ، موش و خارپشت). سپس نزد دو استاد مى‌روند و همراه با شعرى مى‌گويند:
|
|
| - اوستا، اوستا علي.
|
|
| - علي.
|
|
| - شما را شغال يا سگ؟
|
|
| - شغال.
|
|
| بدين ترتيب يکى از دو استاد شغال را که يکى از دو بازيکن است انتخاب مى‌کند و سگ نصيب گروه ديگر مى‌شود. يارگيرى ساير بازيکنان نيز به‌همين شيوه صورت مى‌گيرد.
|
|
|
|
| هر بازيکن يک نفر هم‌وزن و هم‌قد خود را انتخاب مى‌کند و آن دو در جاى خلوتى براى خود نامگذارى مى‌کنند. معمولاً اسامى را از ميان حيوانات انتخاب مى‌کنند. سپس دو به دو نزد سرمردها مى‌روند و مى‌پرسند: 'کى مى‌خره؟' سرمردى که حق تقدم دارد مى‌گويد: 'من' . دو بازيکن مى‌گويند: 'هلر هلر' (helar) سرمرد مى‌گويد: 'سپر سِلر' (separ selar) دو بازيکن مى‌گويند: 'کفتر مى‌خواهى يا طوطي؟' سرمرد يکى را انتخاب مى‌کند و بازيکنى که آن نام را براى خود برگزيده، جزء گروه او مى‌شود.
|
