جوزا

اختردانان و ستاره‌شناسان، دوازده برج را در آسمان شناسائى کرده و براى هر يک نامى و نشانى گذاشته‌اند.

حَمَل

ماه نخست سال شمسى است. داراى دو شاخ است، سرا و به‌سوى باختر و دم او به‌سوى خاور و پشت به شمال يا جنوب که به‌سوى پشت خود مى‌نگرد. روزى که آفتاب در اين برج وارد شود، همان روز، روز نوروز است و شرف آفتاب در اين برج مى‌شود و مدت ماندن آفتاب، در اين برج را فروردين مى‌گويند که آغاز بهار است. اين برج، سيزده ستاره دارد، اين برج را برج بره هم مى‌گويند و نخست اين صورت، شرطان است که به‌‌منزلهٔ دو شاخ بره است، سپس لطين و پس از آن ثريا که چون دنبه بره تصوير شده و گرد آمده اين ستارگان را حمل مى‌گويند.

ثور

اين برج که به نام گاوگردون ناميده شده، يکى از صور دوازدهگانه منطقة‌البروج ميان حمل و جوزا است و به‌صورت نيم‌گاوى تصوير شده که رو به سوى خاور و پشت به باختر دارد و ۱۴۱ ستاره بر آن رصد کرده‌اند و بودن آفتاب در اين برج برابر با ارديبهشت (نيسان سرياني) باشد و خانه شرف ماه در آن است، يکى از دو خانه زهره و خانه ديگر آن ميزان است. اين برج برابر است با ثور عربى و نيسان سريانى آوريل اروپائى و جبهه هندى و داراى ۳۱ روز است.

جوزا

جوزا نام برجى است از بروج آسمان و در اصل واژهٔ جوزا به‌معنى گوسفند سياه است که ميان او سفيد است و چون اين چنين گوسفند در ميان گله گوسفندان سياه، آشکار و نمودار است. اين برج به نسبت ديگر برج‌هاى ستارگان روشنى دارد. صورت اين برج به شکل دو کودک برهنه است که در پى يکديگر درآمده‌اند.جوزا را دو پيکر و توأمان نيز گويند. جوزا يکى از دو خانه عطارد است و خانه ديگر آن سنبله است. در اين برج ۸۵ ستاره رصد کرده‌اند و به‌شکل دو تن ايستاده تصوير شده، دست‌ها بر گردن يکديگر، سرها سوى شمال شرقى و پاها به‌سوى جنوب غربى است. روزهاى اين برج برابر است با روزهاى خرداد ماه و سى و يک روز دارد.

سرطان

سرطان جانورى است، در جوى‌ها و تالاب‌ها و نام آن خرچنگ است و نام بيمارى است که به نام تومورهاى بدخيم ناميده شده و بيمارى خطرناک است. اين نام برج چهارم از برج‌هاى دوازده‌گانه آسمانى است، زيرا که صورت آن به‌شکل سرطان است و آن خانه قمر است و يکى از صور دوازده گانه منطقة‌البروج ميان جوزا و اسد مى‌باشد. در اين برج ۸۳ ستاره رصد شده، يکى از قدر سوم و هفت از قدر چهارم، اين برج را به‌صورت خرچنگى تصوير کرده‌اند و بودن آفتاب در اين برج، تير ماه ايرانيان است. مدت ماندن آفتاب در اين برج ۳۱ روز است.

اسد

پنجمين برج از برج‌هاى دوازده‌گانه است. اسد به‌معنى شير عربى است. اين برج ميان سرطان و سنبله قرار گرفته و آن را همانند شيرى تصوير کرده‌اند و ۲۷ ستاره در آن رصد شده، بيرو از هشت ستاره و از ستاره‌هاى شناخته شده آن قلب‌الاسد است که ميانه تابستان باشد و نيز طرفه که هر دو از قدر نخست هستند. عرب آن‌را ليث مى‌گويند. برخي، اسد را مرکب از ۸۵ ستاره دانسته و گفته‌اند. اين برابر است با امرداد ايرانيان و ۳۱ روز است. يکمين روز آن نزديک به پنجم امرداد جلالى و بيست و سوم ژوئيه اروپائى و يوليوس رومي.

سنبله

يک خوشه گندم يا جو را سنبله گويند.سنبله در ستاره‌شناسى نام صورتى از صورت‌هاى برج دوازده‌گانه فلکيه و برج ششم است و نام ديگر آن عذرا مى‌باشد و آن را بر صورت زنى تصوير کرده‌اند که دو بال دارد و از ستاره‌هاى آن يکى سماک اعزل است که ستاره‌اى است روشن از قدر اول، روز نخست آن برابر است با ششم شهريور ماه جلالى و بيست و سوم اوت.

ميزان

ميزان نام هفتم از برج‌هاى دوازده‌گانه آسمانى است و نام صورتى از صور بروج دوازده‌گانه فلکيه، ميان سنبله و عقرب. اين برج را به‌صورت ترازوئى تصوير کرده‌اند و هشت ستاره دارد و بيرون از صورت نه فلک. وجه نام‌گذارى اين برج آن است که در اين مدت شب‌ها و روزها برابر هستند.اين برج برابر است با مهرماه ايرانيان و ايلول سريانى و سپتامبر رومى و فرانسوي، از دهم شهريور است تا دهم مهر و برابر است و بيست و سوم سپتامبر و اين برج ۳۰ روز دارد.

عقرب

عقرب هشتمين برج از برج‌هاى دوازده‌گانه فلکيه است. عقرب همان کژدم فارسى است که به مادهٔ آن عقرب و به نر آن عقربان گويند. در اصطلاح ستاره‌شناسي، برجى از برج‌هاى آسمان که قمر در آن فرود آيد و برج هشتم است و آن‌را به‌صورت کژدم تصوير کرده‌اند. اين برج يکى از دو خانه مريخ است و خانه ديگر آن حمل مى‌باشد و در ميان ميزان وقوس و ۲۱ ستاره دارد. بودن آفتاب در اين برج به ماه آبان است. شکل آن که به‌صورت کژدم تصوير شده، سر آن در مغرب و دم آن در شرق و يکى از دوپايش در جنوب و ديگرى در شمال است. اين برج از ماه‌هاى شمسى عرب و در ماه آبان فارسى است و تشرين يکم سريانى و اکتبر اروپائى و اين برج ۳۰ روز است.

قوس

نهمين برج از برج‌هاى دوازده‌گانه فلکيه است که برابر آذرماه ايرانيان. برجى فلکى است که کمان و کمان گردون نيز ناميده مى‌شود و ستاره‌هاى آن به شکل مرد تيرانداز تصوير شده. دوازده برج که جمله فلک به آن بخش مى‌شود: سه برج آتشي، سه برج خاکي، سه برج بادى سه برج آبى است. حمل و اسد و قوس جزءر سه برج آتشى است.

جدى

برجى است نزديک قطب شمال که به عرف آن‌را قطب مى‌نامند، اين ستاره را براى امتياز از برج جدي، تحتانى خوانند. به‌وسيلهٔ اين برج، قطب روشن مى‌شود و قبله را نيز با آن مى‌شناسند عرب‌ها اين برج را نمى‌شناسند. به فارسى آن را آبام‌بزه و آبام‌گاه نيز مى‌گويند. اين برج به دلو پيوست است. اين برج با ماه دى ايرانيان برابر است و ۲۹ روز دارد و يکم جدى برابر است با هفتم دى‌ماه جلالى و بيست و دوم دسامبر فرانسوى و آن را به اين انگيزه جدى مى‌گويند که با بودن خورشيد در خانه جدى از صور فلکيه که آن‌را به‌صورت جدى (بزغاله) تصوير کرده‌اند.ستاره جدى به‌شکل بزى است که پشت خوابديه، جلو آن به‌سوى مغرب و عقب آن به‌سوى مشرق و پشتش به جنوب دست و پاى آن به‌سوى شمال و همانند قوس برگردانى است که دو شاخ آن به‌سوى شکم و دهان به‌سوى قوس است و جز يک دست ندارد و ستاره‌هاى شمالى آن سعدالذابح يکى از دو شاخ آن و جنوبى آن شاخ ديگر است و ستاره‌هاى پنهان زير سهم‌القوس و در غرب سعدالذابح، دهان آن به‌شمار مى‌رود و بر کتف آن سعد بلغ و بر استخوان ران (ورک) سعدالسعود و ستاره روشن سعدالسعود و بر پشت و بر سمت راست دست آن سه ستاره درخشان است به نزديک لامح که در آن پنهانگاهى است به نام رأس الدلو، برج جدى ۱۲ ستاره دارد.

دلو

دلو نام برج يازدهم از برج‌هاى آسمانى است و برابر ماه يازدهم شمسى عرب که ماه دوم زمستان و پس از جدى و پيش از حوت است و برابر کانون دوم سريانى و بهمن ايرانيان که از ششم بهمن ماه جلالى آغاز مى‌شود و برابر بيستم ژانويه فرانسوى و ۳۰ روز دارد. دو خانه دارد: يکى خانهٔ زحل است و خانهٔ ديگر آن جدي. اين برج را ساکب‌الماء نيز مى‌گويند و آنظرا به‌صورت مردى ايستاده تصوير کرده‌اند، با دست‌هاى کشيده و به يک دست کوزه‌اى گرفته و نگونسار کرده و آب را بر روى پاى خويش مى‌ريزد. برج دلو ۴۲ ستاره دارد و بيرون صورت سه ستاره و برخى گفته‌اند که ۱۰۸ ستاره دارد. سر مرد ايستاده به‌سوى شمال و دو پايش به‌سوى جنوب و پشت او به‌سوى خاور و رويش به‌سوى باختر است.

حوت

دوازدهمين برج از برج‌هاى آسمان است. حوت در فارسى به‌معنى ماهى بزرگ است و برج حوت در فارسى به‌معنى ماهى بزرگ است و برج حوت يکى از دو خانه مشترى است و خانه ديگر آن قوس است. اين برج را به‌صورت دو ماهى تصوير کرده‌اند که دنبالهٔ هر دو به‌هم پيوسته و ۳۴ ستاره دارد و بيرون از صورت چهار کوکب، اين برج را حوت گردون و حوت جنوبى نيز مى‌گويند.