سه شنبه, ۲۸ فروردین, ۱۴۰۳ / 16 April, 2024
مجله ویستا

بواسیر ـ hemorrhoids


بواسیر عبارت‌ است‌ از سیاهرگ‌های‌ گشادشده‌ (واریسی‌) در راست‌ روده‌ یا مقعد. بواسیر ممكن‌ در مجرای‌ مقعدی‌ (بواسیر داخلی‌) یا در مدخل‌ مقعد (بواسیر خارجی‌) واقع‌ شده‌ باشد. بواسیر ممكن‌ است‌ سال‌ها وجود داشته‌ باشد اما تنها با وقوع‌ خونریزی‌ بدان‌ پی‌برده‌ شود.
ـ علایم‌ شایع‌:
۱. التهاب‌ و تورم‌
۲. وجود یك‌ برجستگی‌ در مقعد
۳. درد، خارش‌ یا ترشح‌ مخاطی‌ پس‌ از اجابت‌ مزاج‌
۴. احساس‌ این‌ كه‌ پس‌ از اجابت‌ مزاج‌، راست‌ روده‌ به‌طور كامل‌ تخلیه‌ نشده‌ باشد (این‌ حالت‌ تنها در مورد بواسیر بزرگ‌ دیده‌ می‌شود).
۵. خونریزی‌. امكان‌ دارد خون‌ قرمز روش‌ به‌ صورت‌ رگه‌هایی‌ در اجابت‌ مزاج‌ دیده‌ شود یا به‌ دنبال‌ اجابت‌ مزاج‌، خون‌ به‌ مقدار كم‌ و به‌ مدت‌كوتاهی‌ چكه‌ كند.
ـ علل‌ بیماری:
وارد آمدن‌ فشار مكرر به‌ سیاهرگ‌های‌ مقعد یا راست‌ روده‌.
ـ عوامل‌ افزایش‌ دهنده‌ خطر:
۱. رژیم‌ غذایی‌ بدون‌ فیبر
۲. نشستن‌ یا ایستادن‌ به‌ مدت‌طولانی‌
۳. چاقی‌
۴. یبوست‌
۵. كم‌شدن‌ تون‌ عضلانی‌ در سنین‌ بالا
۶. جراحی‌ راست‌ روده‌ یا پارگی‌ مجرای‌ تناسلی‌ به‌ هنگام‌ زایمان‌ و دوختن‌ آن‌
۷. بیماری‌ كبدی‌
۸. سرطان‌ روده‌ بزرگ‌
۹. لواط‌
۱۰. بالا بردن‌ فشار خون‌ در سیستم‌ سیاهرگی‌ دستگاه‌ گوارش‌
ـ پیشگیری‌:
۱. به‌طور منظم‌ ورزش‌ كنید.
۲. روزانه‌ 10-8 لیوان‌ آب‌ بنوشید.
۳. مقدار فیبر غذایی‌ را در رژیم‌ خود افزایش‌ دهید.
۴. اگر اضافه‌ وزن‌ دارید، وزن‌ خود را كاهش‌ دهید.
۵. برای‌ اجابت‌ مزاج‌ عجله‌ نكنید و در عین‌ حال‌ از زور زدن‌ و نشستن‌ طولانی‌مدت‌ در توآلت‌ خودداری‌ كنید.
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
بواسیر معمولاً با مراقبت‌ مناسب‌ خوب‌ می‌شود، اما علایم‌ ممكن‌ است‌ افت‌ و خیر داشته‌ باشند (یعنی‌ بواسیر ممكن‌ است‌ پس‌ از یك‌ دوره‌ یبوست‌ دوباره‌ ظاهر شود). در مواردی‌ كه‌ به‌ درمان‌ محافظه‌كارانه‌ خوب‌ پاسخ‌ نمی‌دهند شاید جراحی‌ مورد نیاز باشد.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
۱. عفونت‌ یا زخم‌ شدن‌ بواسیر
۲. درد شدید در اثر وجود لخته‌ خون‌ در بواسیر
۳. كم‌خونی‌ فقر آهن‌ اگر خونریزی‌ قابل‌ توجه‌ باشد.
ـ درمان‌:
۱. درمان‌ با هدف‌ تخفیف‌ علایم‌ صورت‌ می‌گیرد.
۲. هیچ‌گاه‌ برای‌ اجابت‌ مزاج‌ زور نزنید.
۳. پس‌ از اجابت‌ مزاج‌، ناحیه‌ را با ملایمت‌ پاك‌ كنید.
۴. برای‌ تخفیف‌ درد، روزانه‌ چندین‌ بار هر بار به‌ مدت‌ 20-10 دقیقه‌ در آب‌ گرم‌ بنشینید.
۵. برای‌ تخفیف‌ درد و تورم‌ ناشی‌ از وجود لخته‌ در بواسیر یا بیرون‌ زدگی‌ بواسیر، یك‌ روز در رختخواب‌ استراحت‌ كنید و روی‌ ناحیه‌ كیسه‌ یخ‌ بگذارید.
۶. برای‌ تشخیص‌ قطعی‌ ممكن‌ است‌ یكی‌ از روش‌های‌ زیر انجام‌ شوند: آنوسكپی‌ (دیدن‌ مقعد با كمك‌ یك‌ لوله‌ كوتاه‌ به‌ نام‌ آنوسكپ‌، وسیله‌ای‌ لنزدار و دارای‌ یك‌ منبع‌ نورانی‌ در سر آن‌ است‌)، یا پروكتوسكپی‌ (دیدن‌ راست‌ روده‌ و قسمت‌ پایینی‌ روده‌ بزرگ‌ یا وسیله‌ای‌ به‌ نام‌ پروكتوسكپ‌، كه‌ وسیله‌ای‌ اپتیك‌ و دارای‌ یك‌ منبع‌ نورانی‌ در سر آن‌ است‌).
۷. در مواردی‌ كه‌ مقاوم‌ به‌ درمان‌ هستند، امكان‌ دارد نیاز به‌ جراحی‌ وجود داشته‌ باشد. روش‌های‌ مختلفی‌ وجود دارند: بستن‌ یك‌ باند لاستیكی‌ در قاعده‌ بواسیر؛ اسكلروتراپی‌ (تزریق‌ مواد شیمیایی‌ برای‌ بسته‌ شدن‌ سیاهرگ‌ها و تشكیل‌ بافت‌ جوشگاهی‌)؛ جراحی‌ با سرما (یخ‌ زدن‌ بواسیر با نیتروژن‌ مایع‌)؛ انعقاد بواسیر (با اشعه‌ مادون‌ قرمز یا لیزر)؛ یا در آوردن‌ بواسیر.
ـ داروها:
برای‌ درد خفیف‌، خارش‌، یا كاهش‌ تورم‌، می‌توان‌ از داروهایی‌ كه‌ اختصاصاً برای‌ تخفیف‌ علایم‌ بواسیر ساخته‌ شده‌اند استفاده‌ كرد. اگر علایم‌ بواسیر به‌ هنگام‌ حاملگی‌ رخ‌ دهند، از پزشك‌ خود در مورد داروهای‌ مناسب‌ كه‌ در حاملگی‌ مشكلی‌ ایجاد نكند سؤوال‌ كنید. اگر نیاز به‌ استفاده‌ از مسهل‌ باشد، از نرم‌كننده‌های‌ اجابت‌ مزاج‌ استفاده‌ كنید.
ـ فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری:
محدودیتی‌ برای‌ آن‌ وجود ندارد. كار روده‌ با آمادگی‌ جسمانی‌ مناسب‌ بهبود می‌یابد.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
برای‌ پیشگیری‌ از یبوست‌، یك‌ رژیم‌ متعادل‌ حاوی‌ مواد غذایی‌ دارای‌ فیبر زیاد، مثل‌ میوه‌های‌ تازه‌، كلوچه‌، حبوبات‌، سبزیجات‌ و غلات‌ سبوس‌دار داشته‌ باشید. روزانه‌ 10-8 لیوان‌ مایعات‌ بنوشید. اگر اضافه‌ وزن‌ دارید، وزن‌ خود را كم‌ كنید.
ـ درچه شرایطی باید به پزشك مراجعه نمود؟
۱. اگر در همان‌ جایی‌ كه‌ بواسیر بوده‌ است‌ یك‌ برجستگی‌ سفت‌ تشكیل‌ شود.
۲. اگر بواسیر باعث‌ درد شدید می‌شود كه‌ با درمان‌های‌ ذكر شده‌ در بالا تخفیف‌ نیابد.
۳. اگر خونریزی‌ زیاد باشد (بیش‌ از مقداری‌ كه‌ در قسمت‌ علایم‌ ذكر شد). البته‌ باید به‌ یادداشت‌ كه‌ خونریزی‌ ممكن‌ است‌ یكی‌ از علایم‌ اولیه‌ سرطان‌ باشد.


همچنین مشاهده کنید