تحریم قضات لاهه؛ تلاش آمریکا برای تداوم بی‌کیفرمانی رژیم صهیونیستی

دولت آمریکا در ۱۸ دسامبر (۲۷ آذر) تحریم‌های جدیدی را علیه ۲ قاضی دیوان کیفری بین‌المللی (ICC) اعمال کرد. 

قاضی‌های تحریم‌شده عبارتند از گوچا لوردکیپانیدزه از گرجستان و اردنبالسورن دامدین از مغولستان. این تحریم‌ها بخشی از کارزار گسترده‌تر آمریکا علیه دیوان لاهه است. 

اقدام‌های آمریکا به‌دلیل تحقیقات دادگاه درمورد جنایت‌های جنگی رژیم صهیونیستی در غزه، پس از رد درخواست تجدیدنظر صهیونیست‌ها در ۱۵ دسامبر ۲۰۲۵ (۲۴ آذر)، تشدید شده است. 

تحریم‌ها براساس فرمان اجرایی ۱۴۲۰۳ اعمال شده و تاکنون ۱۱ قاضی لاهه را تحت تاثیر قرار داده است. 

این اقدام با انتقاد‌های شدید حقوق بشری توسط سازمان‌های بین‌المللی، کارشناسان سازمان ملل و گروه‌های مدافع حقوق بشر مواجه شده است. 

سازمان دیده‌بان حقوق بشر تحریم‌ها را تداخل آشکار با عدالت مستقل توصیف کرده و آن را حمله‌ای به عدالت بین‌المللی و قانون حاکم بر جهان می‌داند. 

کارشناسان این سازمان تاکید دارند که این اقدام‌های استقلال دیوان کیفری بین‌المللی را تهدید کرده و دسترسی قربانیان را به عدالت مختل می‌کند. همچنین، تحریم‌ها باعث از دست رفتن بودجه، دسترسی به حساب‌های بانکی و محدودیت‌های رسانه‌ای برای افراد تحریم‌شده شده است.

عفو بین‌الملل هم اعلام کرده که چنین حمله‌هایی به عدالت بین‌المللی نمی‌تواند عادی‌سازی شود و کشور‌ها باید از لاهه در برابر تحریم‌ها دفاع کنند. سازمان یادشده این اقدام‌های را مانعی برای پیگیری مسئولیت در برابر جنایت‌های جدی دانسته و بر لزوم حفاظت از استقلال دادگاه تاکید کرد. 

شورای روابط آمریکایی-اسلامی CAIR هم تحریم‌ها را تلاش غیرقانونی برای پوشش نسل‌کشی غزه نامیده و آن را نقض حقوق بشر می‌داند که اعتبار آمریکا را در زمینه حقوق بشر و قانون بین‌المللی تضعیف می‌کند. 

این سازمان گفت که این اقدام‌ها پیامی می‌دهد که رژیم صهیونیستی بدون توجه به شدت جنایت‌ها، مصون است و بیش از ۷۰ هزار شهید در غزه (به‌طور عمده زنان و کودکان) را نادیده می‌گیرد.

پیش از این نیز ولکر تورک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل این تحریم‌ها را برای عدالت به‌شدت ویرانگر توصیف کرده و آن را حمله مستقیم به استقلال دادگاه و ضربه‌ای به قربانیان جهانی خواند. او خواستار لغو تحریم‌ها شد تا مبارزه با بی‌کیفرمانی ادامه یابد.

خود دیوان کیفری بین‌المللی هم تحریم‌های اخیر را حمله آشکار به استقلال قضایی و قانون حاکم می‌داند و تاکید دارد که این اقدام‌ها عملکرد دادگاه را مختل کرده و عدالت برای قربانیان را تهدید می‌کند.

دیوان کیفری بین‌المللی در بیانیه‌ای اعلام کرد: این تحریم‌ها حمله‌ای آشکار به استقلال یک نهاد قضایی بی‌طرف است که طبق ماموریت اعطا شده توسط کشور‌های عضو از سراسر مناطق جهان فعالیت می‌کند. وقتی کنشگران قضایی به دلیل اعمال قانون تهدید می‌شوند، این خودِ نظم حقوقی بین‌المللی است که در معرض خطر قرار می‌گیرد.

مجمع کشور‌های عضو اساسنامه رم نیز در واکنش به این اقدام آمریکا بیانیه‌ای را صادر کرد. 

در این بیانیه آمده است: ریاست مجمع با ابراز تاسف عمیق، تحریم‌ها را تلاشی برای مانع شدن از عملکرد مستقل دادگاه می‌داند که سیستم اساسنامه رم، تحقیقات جاری و تلاش‌های جهانی را برای مسئولیت‌پذیری تضعیف می‌کند.