مهران صولتی، جامعه‌شناس، در کانال تلگرامی خود نوشت: «پیدایش مفاهیم اسلام سیاسی در ایران معاصر (۱۳۵۷- ۱۳۲۰)، نویسنده؛ آرش صفری، نشر نی نامه‌هایی از پاریس (پاریس در نامه روشنفکران ایرانی)، نویسنده؛ امیر سعید الهی، کتاب پارسه مفهوم قانون در ایران معاصر (تحولات پیشامشروطه)، داود فیرحی، نشر نی از کاخ شاه …

تفاخر جبهه عربی به زرق و برق مظاهر توسعه، در میان شبه‌روشنفکران عمدتا ظاهربین ایران بازتاب بسیار داشته است. برای نمونه مدتی پیش بود که محمد فاضلی، استاد دانشگاه، در اظهاراتی با اشاره به شکاف توسعه میان به‌زعم او «شمال و جنوب خلیج‌فارس» مدعی شد که سبک زندگی امارات، قطر و عربستان برای ایرانی‌ها حسرت شده …

جامعه ایران ازنظر سیاسی عقب‌‏مانده بود و هست و روشنفکران هم جزئی از آن بودند و هستند. بعضی از آنها شعر خوب می‌‏گفتند و داستان خوب می‌‏نوشتند اما درک و شعور سیاسی‌‏شان ضعیف و ابتدایی بود و این نادانی سیاسی فقط ویژگی شاعر و نویسنده نبود بلکه عموم درس‌‏خوانده‌‏ها را در بر می‏‌گرفت.

اگر انقلاب محصول روشنفکران انقلابی است، روشنفکران غیرانقلابی که امروز خود را منزه و طلبکار می‏‌دانند، با غفلت، سکوت، کاهلی و منفعت‏‌طلبی موجبات غلبه گفتمان انقلابی را فراهم نکردند؟ امیدوارم محاکمه دیروز، فرار از مسئولیت امروز نباشد.

نشست رونمایی از کتاب روشنفکران ایرانی و مسئله زبان، با حضور ۴ سخنران و مولف کتاب در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می شود.

دنیای‌اقتصاد: مراسم رونمایی از کتاب «روشنفکران ایرانی و مساله زبان» نوشته فرزاد بالو پنج‌شنبه ۱۸ بهمن توسط گروه زبان و ادبیات فارسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می‌شود.

مراسم رونمایی از کتاب «روشنفکران ایرانی و مسئله زبان» نوشته فرزاد بالو روز پنجشنبه ۱۸ بهمن در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می‌شود.

کتاب «روشنفکران ایرانی و مسئله زبان» نوشته فرزاد بالو، رویکردهای روشنفکران ایرانی نسبت به زبان فارسی و کارنامه آن‌ها را در این‌زمینه شامل می‌شود.

به بهانه خودکشی ابراهیم نبوی، از طنزپردازان و روشنفکران ایرانی، نگاهی کرده ایم به فهرست روشنفکران، نویسندگان و فعالان فرهنگی ایرانی که در سالهای اخیر با خودکشی به زندگی خود پایان داده اند.

نظریه چامسکی، با ابتناء بر نظام آموزش و پرورش و تربیت آدمی از کودکی استوار است. دبنوا مسئله پردازی به جای نظریه پردازی را سرمشق روشنفکران و نظریه پردازان قرار می دهد و پوپر، برای رفتن به این سو نظریه جهان سراسر حل مسئله است را برای نهادهای دانشگاهی، روشنفکری و اجتماعی مطرح می کند. این ها همگی مقدمه ای …

صادق هدایت یکی از برجسته‌ترین نویسندگان، مترجمان و روشنفکران معاصر ایران است که تأثیر بزرگی بر ادبیات فارسی و تفکر مدرن ایرانی گذاشته است. او با نوشتن داستان‌ها و آثار تاثیرگذار، به ویژه رمان معروف «بوف کور»، جایگاهی خاص در ادبیات فارسی پیدا کرده است.

صادق هدایت یکی از برجسته‌ترین نویسندگان، مترجمان و روشنفکران معاصر ایران است که تأثیر بزرگی بر ادبیات فارسی و تفکر مدرن ایرانی گذاشته است. او با نوشتن داستان‌ها و آثار تاثیرگذار، به ویژه رمان معروف «بوف کور»، جایگاهی خاص در ادبیات فارسی پیدا کرده است.

صادق هدایت یکی از برجسته‌ترین نویسندگان، مترجمان و روشنفکران معاصر ایران است که تأثیر بزرگی بر ادبیات فارسی و تفکر مدرن ایرانی گذاشته است. او با نوشتن داستان‌ها و آثار تاثیرگذار، به ویژه رمان معروف بوف کور، جایگاهی خاص در ادبیات فارسی پیدا کرده است.

آنها که به ما می گویند باید از انقلاب عذرخواهی کنید، چقدر خوب بود که به آثار متفکران ایرانی و خارج از ایران، درباره این فقر خانمان برانداز و نابرابریهای مشروعیت سوز نگاهی بیندازند! گویا فیلمهای گزینش شده کانالهای سلطنت طلب را پذیرفته اند و چنان حرف می زنند که گویی اکثریت جمعیت ایران، از فرط خوشی انقلاب …

بهرام بیضایی، نمایشنامه‌نویس و کارگردان هوشمند ایرانی، آبان‌ماه ۱۳۹۹ مقاله‌ای برای ارائه به کنفرانسی درباره‌ی شاهرخ مسکوب در دانشگاه استنفورد نوشت که حرف و حدیث‌های فراوانی به‌ویژه در میان روشنفکران چپ رادیکال ایجاد کرد.

یک استاد دانشگاه، ضمن انتقاد از «کوری شبه روشنفکران ایرانی» تاکید کرد: آنها اسیر در چنگال امپراطوری‌های دروغ و رسانه‌های جهانی کانون‌های بزرگ قدرت هستند و عمدتا در زمین اسرائیل و آمریکا بازی می‌کنند.

بیژن عبدالکریمی گفت: نمی‌خواهم بگویم همه روشنفکران جامعه ایرانی، اما بخش مهمی از آنها که می‌شود با عنوان «شبه‌روشنفکر» به آنها اشاره کرد، آنچنان تفکر ایدئولوژیک و ضدیت با حاکمیت، ذهن و احساس‌شان را تسخیر کرده که چشم‌شان را بر واقعیت‌ها کور کرده است و هر واقعیتی را نمی‌بینند.

اولین بار نیست که دیوان بین المللی کیفری چنین حکم بازداشت و جلب به محاکمه‌ای را درباره مسببان جنایات جنگی صادر می‌کند؛ اما صدور این حکم درباره «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم اسرائیل و «یوآف گالانت» وزیر جنگ سابقش یک سال پس از آغاز جنگ غزه و در حالی که این رژیم از حمایت اغلب کشورهای غربی برخوردار بود، …

جواد یساری در مراسم تجلیل خود که در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد، گفت: من عاشق خوانندگی‌ام؛ فقط می‌خواهم با کسب مجوز بخوانم. جرمم چیست؟ اگر اشتباه خواندم در گوشم بگویید این را نخوان! همچنین یکی از حاضران در تجلیل او، در تعبیر جالبی درباره جواد یساری گفت: «روشنفکران ما وقتی شکست عشقی می‌خوردند، جواد یساری …

جواد یساری در مراسم تجلیل خود که در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد، گفت: من عاشق خوانندگی‌ام؛ فقط می‌خواهم با کسب مجوز بخوانم. جرمم چیست؟ اگر اشتباه خواندم در گوشم بگویید این را نخوان!

کوروش دوم، معروف به کوروش کبیر، بنیان‌گذار امپراتوری هخامنشی است. او در تاریخ ایران جایگاهی بی‌بدیل یافته و حتی فراتر از مرز‌های ایران، چهره‌ای الهام‌بخش به شمار می‌رود. در عین حال، تاریخ‌نگاران و روشنفکران ایرانی و غیرایرانی نظرات متفاوتی درباره شخصیت، دستاورد‌ها و سیاست‌های او ارائه کرده‌اند. این مقاله …

گرایش غالب در روشنفکری ایران در دهه‌های 1340 و 1350 را می‌توان گرایش رمانتیک ضدمدرن قلمداد کرد که شاخص‌ترین چهره‌های آن جلال آل‌احمد و علی شریعتی هستند.

روشنفکران ایرانی با بهره‌گیری گسترده از مفهوم امپریالیسم فرهنگی به دنبال تجویز نسخه ای از بومی‌گرایی بودند. تهدید غرب صرفا تفوق صنعتی آشکار آن‌ها نبود بلکه خطر بزرگ تر در تلاش آن‌ها در کنترل رشد فکری ملل عقب‌افتاده خلاصه می‌شد. بر همین اساس رسالت روشنفکران جهان سومی معطوف به مبارزه با این خطر از راه …

هیچ کشوری به اندازه‌ی روسیه به ایران ضربه نزده، اما در آثار نویسندگان و روشنفکران دوران جنگ سرد، این غرب است که اهریمن بوده نه روسیه...!

محمدرضا شفیعی‌کدکنی، با تخلص م. سرشک، ادیب، نویسنده، پژوهشگر، شاعر و استاد دانشگاه که پیش از این نیز تاکید کرده بود راه‌حل برون‌رفت از بحران‌های مختلف جاری در ایران را خرد فلسفی مبتنی بر روحیه می‌داند در سخنانی که در کلاس درس دانشگاه و در برابر دانشجویانش مطرح کرده و فیلم آن در یوتیوب منتشر شده است، …

استاد شفیعی کدکنی گفت: نخبگان دانشگاهی، متفکران  و روشنفکران باید دست به دست بدهند، و روحیه را به جامعه ایرانی بدمند. زیرا بدون روحیه، هیچ توسعه ای رخ نمی دهد.هر عاملی از آموزش، تا هنر، و ... آن چه به ارتقای روحیه کمک کند، برای ما باید مورد ستایش و احترام باید باشد. اما آنچه که به  این روحیه صدمه بزند، …

نزد اغلب مکاتب فکری، روشنفکری چندان مفهوم جذابی نیست. روشنفکری در ایران -و نه در جهان- غالبا نمایشی، نخوت‌آلود، منفی‌بافانه، متکبرانه، مردم‌ستیزانه و بی‌مصرف شمرده می‌شود. روشنفکران ایرانی نزد اغلب تفکرها، محبوب نیستند. آن‌ها از موضع بالا مردم را نگاه می‌کنند؛ درعین‌حال تولید فکر و علم ارزشمندی هم ندارند. …

آموزگار در مرداد 1356 به فرمان شاه نخست‌وزیر شد. انتخاب آموزگار کوششی بود از ناحیه شاه که می‌خواست، با آوردن مقامات جدید و جوان‌تر به کابینه در مقابل اظهار نارضایتی روشنفکران ایرانی فضای باز سیاسی ایجاد کند.

آرمان امروز : این روزها سامانه فروش بلیت نمایش «نبرد رستم و سهراب» بهای ۵۹۰ تا یک میلیون ۳۵۰ هزار تومانی را برای این نمایش تعیین کرده است؛ قیمتی که به طور حتم برای گروه سودآور ولی بدعتی غلط در تئاتر است. روند تولید یک اثر نمایشی هزینه‌بر است و گروه‌های نمایشی با هزینه‌های بالایی [ ]

فردید در دهه ۱۹۸۰ میلادی همزمان با سروش سخنرانی می‌کرد و در آن سخنرانی‌ها حملات شخصی مستقیمی را علیه دیدگاه‌های پوپری سروش مطرح کرد و آن‌ها را نمایندگان لیبرالیسم منحط می‌دانست که هیچ حد و مرزی نمی‌شناسد. پس از فردید رضا داوری اردکانی استاد فلسفه دانشگاه تهران برجسته‌ترین شاگرد فردید بود که به اظهارنظر …

وقتی مساله حجاب در جامعه مطرح می شود کار به کتک زدن مردم می رسد. وقتی مساله اخلاق در جامعه مطرح می شود اقدام به تنبیه روشنفکران جامعه می کند. از فقر گلایه می کنیم شروع می کنند به توزیع بدون برنامه امکانات ملی ...

تعابیری از این دست از دیرباز به شکلی هوشمندانه از سوی عوامل استعمار طراحی و از طریق طیف روشنفکران مستفرنگ به خورد ملت ایران داده شده و به صورت یک باور جمعی در آمده‌اند

مجید تفرشی، تاریخدان و پژوهشگر، با بیان اینکه «ناامیدی از صندوق رای تا به حال ثمری نداشته است»، گفت: عقل و قلب من بدون تردید رای به انتخاب مسعود پزشکیان می‌دهد. گفت‌وگوی انصاف نیوز با آقای تفرشی را می‌توانید در ادامه بخوانید: انصاف نیوز چرا شخصیت‌های ملی، مذهبی و روشنفکران ایرانی وارد میدان این

مسکوب یکی از محبوب‌ترین ادیبان و روشنفکران ایرانی در میان طیف‌های مختلف فکری است؛ به‌گونه‌ای‌که اغراق نیست اگر بگوییم کمتر از دیگران محل نزاع بوده است. با وجود این، زوایا و خبایای اندیشه او، مسیر فکری‌اش در طی زندگی و نقدهای تند و تیزش که گاه دامن روشنفکران برجسته تاریخ معاصر را گرفته است، او را محل …

با محمدرضا جوادی‌یگانه، عضو هیئت‌علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران به گفت‌و‌گو نشستیم و از او درباره چرایی مشارکت و اعلام موضع کمرنگ روشنفکران و نقش مخاطبان و فالوئرهای مجازی روشنفکران در این اتفاق پرسیدیم.

چرا روشنفکران ایرانی در انتخابات حضور معناداری ندارند و نظری سلبی یا ایجابی نسبت به آن ابراز نمی کنند؟ شاید نخست لازم باشد بر سر تعریف روشنفکر و

به نظر می‌رسد نسل دهه زد ما برخلاف دهه شصتی‌ها که واقعا فکر می‌کردند مثلا یک شرکت هرمی می‌تواند برایشان ویلا و بنز و همسر زیبا به ارمغان بیاورد، واقع نگر هستند، جستجو می‌کنند و احتمال به پول رسیدن در بازی همستر را محاسبه می‌کنند.

به نظر می‌رسد نسل دهه زد ما برخلاف دهه شصتی‌ها که واقعا فکر می‌کردند مثلا یک شرکت هرمی می‌تواند برایشان ویلا و بنز و همسر زیبا به ارمغان بیاورد، واقع نگر هستند، جستجو می‌کنند و احتمال به پول رسیدن در بازی همستر را محاسبه می‌کنند.

غلامرضا گودرزی پژوهشگر جامعه شناس و نویسنده آثاری چون دین و روشنفکران مشروطه، تجددناتمام و روشنفکران ایران و درآمدی بر جامعه شناسی استبداد ایرانی در ۵۴ سالگی درگذشت.

بررسی کارنامهٔ روشنفکران و فعالین سیاسی ایرانی دههٔ چهل و پنجاه بدون شناخت و در نظرگرفتن مسائل و واقعیت‌های جهانیِ آن روز شناختی ناقص است.

یکی از موضوعات مطرح در فضای روشنفکری ایران، نحوه تعامل با «غرب» و دستاوردهای آن بوده است. با وقوع جنگ‌های ایران و روسیه و آشکار شدن ضعف نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران در مقابل قدرت‌های اروپایی، راهکارهای جبران عقب‌ماندگی و کاستی‌های ایران مورد توجه اندیشمندان و دیوانسالاران ایرانی قرار گرفت. در دهه‌های …

آنچه این روزها در دانشگاه‌های آمریکا جریان دارد یک جنبش است، زیرا کنشی جمعی مبتنی بر وجدان و شعور جمعی و معطوف به یک هدف مشخص

رمانتیسم روشنفکر ایرانی عارضه‌ای است که روشنفکر فکر می‌کند که فهم بالاتری از جامعه دارد؛ اما در عمل جز همین آشفتگی فکری و مشتی کلیات که به درد کسی نمی‌خورد غیر از اداهای روشنفکری، رویکرد شاهزاده تا تاج‌زاده نشان می‌دهد که روشنفکر ایرانی بعد از حدود ۲۰۰ سال دستش خالی است، جز اینکه تلاش می‌کند آشی بار …

روزنامه کیهان در روز ۲ اردیبهشت ۱۳۵۷ در صفحه اول خود به موضوعاتی از جمله: - ۱۰۰ روشنفکر ایرانی خواستار لغو اعدام بوتو شدند - تظاهرات و بلوا در اصفهان (نیروی پایداری ۱۸ نفر را در ۶ شهر دستگیر کرد) - جهان به سوی انفجار می‌رود - ۶۵ دانشجو دستگیر شدند - جاسوس شوروی چگونه از ایران فرار کرد؟

سکوت، ارائه تحلیل وارونه از نگاه مردم ایران، یک بخش از اشتباه فاحش برخی از روشنفکران به حساب می‌آید. در سمت دیگر به نظر می‌رسد‌ برخلاف ادعای ملی‌گرایانه آنها امرملی، هویت و تحقیر وطن و ملت در تحلیل‌های آنها به وضوح مشاهده می‌شود. امری که نشان می‌دهد در نگاه این روشنفکران، غرب و قدرت آن در جهان حتی از …

اجنبی حرف بزن! بگو من چه باید بکنم که ایرانیان را هشیار نمایم.»

بیژن اشتری در یادداشتی می نویسد: به قول یکی از روشنفکران رومانی این زمان، فلاکت‌بار‌ترین اوقات مردم رومانی بود. مردم از بیانات رهبر فهمیدند که...

روابط ایران با همسایگان همواره مورد توجه مردم این کشور بوده است. ایران به‌عنوان یک ملت، پژوهشی در دل تضادهاست. اگرچه این کشور مانند همسایگان خود کشوری مسلمان است، اما دارای تمدن پیش از اسلام و هویت قومی، فرهنگی، زبانی و ملی متمایز است. این دو وجه به مردم ایران حس ملی متمایزی بخشیده است، حتی اگر عناصر …

نویسندگان: احمدرضا تمدن و حمزه خادمی

محمدمهدی اسماعیلی در  شعبه اخذ رأی تالار وحدت: از اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه تشکر ویژه می کنم که با این شور و شوق در خانه خودشان در تالار وحدت حضور پیدا کردند. اصحاب فرهنگ و هنر و رسانه در ایران همیشه پیشتاز حرکت‌های آرمان‌خواهانه ملت ایران بوده‌اند.

محمدمهدی اسماعیلی پس از رأی دادن در تالار وحدت و در جمع هنرمندان، تاکید کرد که شرکت کردن هنرمندان در انتخابات ۱۴۰۲ ، نمادی از حضور روشنفکران ایرانی برای تقویت وحدت جامعه است.

جمعی از هنرمندان با حضور در تالار وحدت، در انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری شرکت کردند.

نخبگان فکری و به تعبیری منورالفکر‌ها بعد از انقلاب مشروطه در سال ۱۲۸۵ امید بسیاری به این انقلاب بسته بودند. آن‌ها شورمندانه حوادث را دنبال می‌کردند و باور عمیق داشتند ایران گام در راه سعادت گذاشته است. اما حوادث پی در پی که بر سر راه انقلاب نوپا چه در داخل چه متاثر از وضعیت جهانی شکل گرفت کم کم بذر تردید …

صد سال از تولد جلال آل احمد از پرماجراترین روشنفکران روشنفکر ایرانی می‌گذرد. ستیز مدام آل احمد با بسیاری از نویسندگان و روشنفکران دوره خود او را به تألیف

رئیس جمهور خطاب به نویسندگان حاضر در این جلسه گفت: شما خواص جامعه هستید و مسئولیت های خاص خود را دارید انتظار از خواص این است که از جامعه در مورد تهاجم فرهنگی محافظت کنند.

روزنامه اعتماد نوشت: «مصطفی ملکیان (نویسنده، مترجم، فیلسوف و روشنفکر نامدار کشورمان) در کار روشنفکری خود توجه ویژه‌ای به فرهنگ و اخلاق دارد، و این یکی از تفاوت‌های بارزی است که او با دیگر روشنفکران ایرانی دارد. او در نوشته‌های خود، و در سخنرانی‌هایی که انجام می‌دهد، همواره به ضعف‌ها و نقص‌های فکری، اخلاقی …